Macron Çin ile anlaşmazlıkların 'üstesinden gelinmesi' çağrısında bulundu

Fransa ve Çin, Ukrayna’daki savaş ve ticaret gibi küresel konularda işbirliğini derinleştirme sözü verdi. Fransa, gelecek yıl G7 dönem başkanlığını üstlenmeye hazırlanıyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 3 günlük devlet ziyareti kapsamında Perşembe sabahı Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile bir araya geldi. Görüşmenin odak noktası ticaret ve diplomasi oldu.

Macron, Washington’ın öncülük ettiği son barış girişimi çerçevesinde artan diplomatik temasların ardından Pekin’i, Rusya’ya ateşkese yönelik baskı yapmaya dahil etmeye çalışıyor.

“On yıllar boyunca dünyaya barış getiren uluslararası düzenin dağılma riskiyle karşı karşıyayız. Bu bağlamda Çin ile Fransa arasındaki diyalog her zamankinden daha kritik,” diyen Macron, şöyle devam etti: “Çin’in de çağrımıza katılmasını, en azından kritik altyapıları hedef alan saldırılara ara verilmesini sağlayacak bir ateşkes için çabalarımıza destek olmasını umuyorum.”

Xi, Fransa’nın çağrısına doğrudan karşılık vermedi ancak “barışa hizmet eden tüm çabaları desteklediklerini” söyleyerek tüm tarafların kabul edeceği bir barış anlaşması çağrısında bulundu.

Çin, Rusya’nın 2022’de Ukrayna’ya başlattığı geniş çaplı işgalden bu yana Moskova’ya güçlü diplomatik destek veriyor ve artan ticaret yoluyla Rus ekonomisine can simidi sağlıyor.

Ayrıca Xi, Gazze’deki insani krize 100 milyon dolar (85 milyon euro) yardım sağlayacaklarını ve bölgenin yeniden inşasını destekleyeceklerini açıkladı.

Xi, iki ülkenin “karşılıklı siyasi güveni artırması” gerektiğini vurgulayarak şöyle dedi:

“Dış koşullar nasıl değişirse değişsin, iki büyük güç olarak stratejik vizyon göstermeli, temel konularda birbirimize destek olmalıyız. Çin ve Fransa çok taraflılık bayrağını yüksekte taşımalı ve tarihin doğru tarafında durmalıdır.”

Bazı ikili anlaşmalar AB için sorun yaratabilir

Xi, havacılık, uzay, nükleer enerji, yeşil teknolojiler ve yapay zekâ gibi alanlarda ekonomik işbirliğinin artırılması için anlaştıklarını söyledi. Taraflar 12 anlaşma imzaladı; bunlar arasında yeni bir panda koruma programı ve yükseköğretim–araştırma alanında işbirliği de bulunuyor.

Avrupa Birliği geçen yıl Çin ile 300 milyar euronun üzerinde büyük bir ticaret açığı verdi. Fransa’nın toplam ticaret açığının yüzde 46’sı tek başına Çin’den kaynaklanıyor. Paris ve Brüksel, Pekin’i aynı anda hem “ortak, rakip ve sistemik hasım” olarak tanımlıyor.

Son yıllar, AB’nin Çin’in elektrikli araç sübvansiyonlarına yönelik soruşturması ve Pekin’in buna ithal Avrupa brendisi, domuz eti ve süt ürünlerine dair karşı soruşturmalarla yanıt vermesiyle ticaret gerilimleriyle geçti. Ancak Fransa temmuz ayında konyak üreticilerinin büyük kısmı için muafiyet almayı başardı.

Ekonomik yavaşlama yaşayan Çin ise daha fazla işbirliğine açık olduğu mesajını verdi.

“Çin’in kapıları yalnızca daha fazla açılacak,” diyen Xi, yeni yatırım alanlarının açılacağını ve tedarik zincirlerinde “düzenli ve rasyonel” bir küresel yapılanma istediklerini söyledi.

Xi ayrıca, Çin–AB ilişkilerinin de “karşılıklı faydaya dayalı biçimde” geliştirilmesi gerektiğini vurguladı.

Ancak bazı uzmanlara göre Pekin, bu ziyareti daha geniş AB çerçevesi yerine Avrupa’nın en etkili ekonomilerinden biriyle ikili ilişkileri güçlendirmek için fırsat olarak görüyor.

Asya Topluluğu kıdemli araştırmacısı Lyle Morris şöyle dedi: “Çin, AB’nin ortak yaklaşımını zayıflatmak için üye ülkelerle bire bir anlaşmalar yapmayı tercih ediyor.”