Οι λιγότερες υποχρεώσεις αναφορών των επιχειρήσεων θα θέσουν σε κίνδυνο την Πράσινη Συμφωνία;

Το πακέτο Omnibus στοχεύει στην απλούστευση τεσσάρων ομάδων κανόνων και χαιρετίστηκε από τον τομέα των επιχειρήσεων, διότι μειώνει τις υποχρεώσεις υποβολής αναφορών σχετικά με τις επιδόσεις τους σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά θέματα, καθώς και τη δέουσα επιμέλεια στις αλυσίδες εφοδιασμού τους.

«Η ανταγωνιστικότητα είναι το νέο σλόγκαν αυτής της Επιτροπής, όπως η Πράσινη Συμφωνία ήταν το σλόγκαν της προηγούμενης θητείας της Ursula von der Leyen. Η ιδέα είναι να μειωθεί η γραφειοκρατία κατά 25% για τις εταιρείες, με στόχο 35% για τις ΜμΕ. Η Επιτροπή λέει ότι δεν πρόκειται για απορρύθμιση, πρόκειται μόνο για απλούστευση», αναφέρει ο Grégoire Lory, ο οποίος καλύπτει τις πολιτικές της Πράσινης Συμφωνίας για το Euronews.

Η πρόταση στοχεύει επίσης στην απαλλαγή των μικρότερων εταιρειών από τους φόρους εισαγωγής για αντιστάθμιση των ρυπογόνων εκπομπών και στην κινητοποίηση περισσότερων ιδιωτικών επενδύσεων. Σύμφωνα με το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, θα εξοικονομούνται 6,3 δισεκατομμύρια ευρώ σε ετήσιες διοικητικές δαπάνες και θα κινητοποιηθούν 50 δισεκατομμύρια ευρώ σε πρόσθετες δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις.

Ωστόσο, οι συνδικαλιστικές και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις φοβούνται τις συνέπειες, καθώς μόνο μία στις πέντε εταιρείες θα υποχρεούται να υποβάλλει περιβαλλοντικές αναφορές. Οι έλεγχοι στις αλυσίδες εφοδιασμού θα περιορίζονται στις 10.000 μεγαλύτερες εταιρείες.

«Η χαλάρωση της απαίτησης δέουσας επιμέλειας με την επιβολή αυτών των απαιτήσεων μόνο στους άμεσους προμηθευτές είναι πολύ ανησυχητική, γιατί σε πολύ σημαντικό αριθμό περιπτώσεων το κακό συμβαίνει πέρα από την ΕΕ. Περίπου το 80 με 90% των παραβιάσεων για περιβάλλον και ανθρώπινα δικαιώματα στην πραγματικότητα πραγματοποιείται εκτός της ΕΕ», υποστήριξε η Anaïs Berthier, διευθύντρια του γραφείου της ClientEarth στις Βρυξέλλες.

«Η Επιτροπή θέλει απλούστευση, δεν υποστηρίζει την απομάκρυνση από τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας. Αυτό που κάνουν είναι ότι προσπαθούν να εναρμονίσουν την ανταγωνιστικότητα με τη βιωσιμότητα και τη συνολική στρατηγική ανάπτυξης», δήλωσε ο Levin Spiegel, σύμβουλος πολιτικής στο Eurochambres.

Θα ακολουθήσει έντονη πολιτική συζήτηση

Η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ ζήτησε από τους συννομοθέτες να αντιμετωπίσουν αυτό το πακέτο ως προτεραιότητα, που θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τις κυβερνήσεις των 27 κρατών μελών και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Αυτό υπόσχεται να είναι μια έντονη πολιτική συζήτηση και θα είναι μια σημαντική δοκιμή όσον αφορά την ικανότητα της προέδρου της Επιτροπής Ursula von der Leyen για σύναψη συμμαχιών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

«Το κεντροδεξιό ΕΛΚ, που πίεσε για το πακέτο Omnibus, έχει την προεδρία της Επιτροπής, έχει τη μεγαλύτερη ομάδα στο Κοινοβούλιο και την υποστήριξη πολλών ηγετών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Εντούτοις, το ΕΛΚ θα χρειαστεί να δημιουργήσει πλειοψηφία», αναφέρει ο Grégoire Lory.

Η κεντροδεξιά μπορεί να αναζητήσει υποστήριξη από κόμματα της ριζοσπαστικής δεξιάς, αντί του παραδοσιακού συνασπισμού με την Ομάδα S&D (κεντροαριστερά) και την Ομάδα Renew Europe (φιλελεύθεροι). Το Κόμμα των Πρασίνων ήταν ένα από τα κόμματα που άσκησαν έντονη κριτική στην πρόταση.

Ορισμένοι αναλυτές επισημαίνουν ότι η τρέχουσα γεωπολιτική κατάσταση με τις μεγάλες διαταραχές στο εμπόριο και τον αγώνα δρόμου για τους πόρους δικαιολογεί το γεγονός ότι η ΕΕ πρέπει να εστιάσει σε μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.

Ο Levin Spiegel συμφωνεί, προσθέτοντας ότι το Eurochambres υποστηρίζει «αυτό το σημαντικό βήμα» με την προσδοκία περαιτέρω νομοθετικής δράσης για την αντιμετώπιση του υψηλού κόστους της ενέργειας και της έλλειψης δεξιοτήτων. 

Όμως, περιβαλλοντικές οργανώσεις όπως η ClientEarth προειδοποιούν ότι η προσέγγιση αυτή «δεν είναι καθόλου στρατηγική μακροπρόθεσμα». «Το κλίμα, η βιοποικιλότητα και η κρίση της ρύπανσης δεν θα σταματήσουν απλώς λόγω της διακυβέρνησης Trump (ΗΠΑ) και η ΕΕ θα πρέπει να μείνει πιστή στις αξίες της, στους νόμους της, στις αρχές της», δήλωσε η Anaïs Berthier.