Έλεγχος γεγονότων: Ισχύει ότι η ιρλανδική κυβέρνηση «κόβει» υποψηφιότητες για την προεδρια;

Χρήστες του διαδικτύου ισχυρίζονται ψευδώς ότι όποιος επιθυμεί να θέσει υποψηφιότητα για πρόεδρος στην Ιρλανδία απαιτείται να έχει την υποστήριξη της κυβέρνησης και ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να εμποδίσει να κατέλθουν ως υποψήφιοι όσους διαφωνούν με τις θέσεις της.

Οι προεδρικές εκλογές στην Ιρλανδία πρόκειται να διεξαχθούν στις 24 Οκτωβρίου 2025, με τρεις υποψηφίους να διεκδικούν τη θέση του απερχόμενου προέδρου Μάικλ Ντάνιελ Χίγκινς: Catherine Connolly, Jim Gavin και Heather Humphreys. Πρόκειται για τον μικρότερο αριθμό υποψηφίων από τις εκλογές του 1990.

Ένα βίντεο, το οποίο έχει προβληθεί περισσότερες από 100.000 φορές στο X, υποστηρίζει ότι η λίστα θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη αν δεν υπήρχαν παρεμβάσεις από την κυβέρνηση. Επισημαίνεται παράλληλα ότι οι εκλογές δεν θα είναι δίκαιες επειδή οι πολίτες δεν μπορούν να επιλέξουν τον υποψήφιο που επιθυμούν.

"Στην Ιρλανδία αυτή τη στιγμή, η κυβέρνηση μπλοκάρει κάθε υποψήφιο με τον οποίο δεν συμφωνεί", αναφέρει το βίντεο. "Μην ξεχνάτε ότι έχουμε δημοκρατία".

Ωστόσο, η εκλογική επιτροπή της Ιρλανδίας ορίζει σαφώς τα κριτήρια για το ποιος μπορεί να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία της χώρας και πώς ανακηρύσσονται οι υποψήφιοι.

Για να να θέσει κάποιος υποψηφιότητα για το αξίωμα, πρέπει να είναι Ιρλανδός πολίτης, ηλικίας 35 ετών και άνω.

Στη συνέχεια, υπάρχουν τρεις διαφορετικές μέθοδοι για να προταθεί κάποιος: πρώτον, ένας δυνητικός υποψήφιος μπορεί να προταθεί από τουλάχιστον 20 μέλη του Oireachtas (του ιρλανδικού κοινοβουλίου), είτε πρόκειται για μέλη της κάτω βουλής είτε για γερουσιαστές.

Αν δεν ακολουθήσει αυτό τον δρόμο, ο επίδοξος υποψήφιος πρέπει να προταθεί από τουλάχιστον τέσσερις τοπικές αρχές, όπως κομητειακά ή δημοτικά συμβούλια.

Τέλος, οι πρώην ή οι απερχόμενοι πρόεδροι μπορούν να θέσουν υποψηφιότητα προτείνοντας τον εαυτό τους με την προϋπόθεση ότι έχουν υπηρετήσει μόνο μία θητεία. Οι πρόεδροι ασκούν τα καθήκοντά τους για επτά χρόνια και μπορούν να εκλεγούν το μέγιστο για δύο θητείες, όπως συνέβη στην περίπτωση του προέδρου Μάικλ Χίγκινς. Η περίοδος υποβολής υποψηφιοτήτων έληξε στις 24 Σεπτεμβρίου.

Επομένως, είναι λάθος να υπονοείται ότι η κυβέρνηση ε'ιναι σε θέση να εμποδίσει δυνητικούς υποψηφίους από το να θέσουν υποψηφιότητα για την προεδρία, και φαίνεται ότι το βίντεο συγχέει εσφαλμένα την κυβέρνηση με το κοινοβούλιο.

Αν και ορισμένα μέλη του κοινοβουλίου, τα οποία μπορεί ταυτόχρονα να υπήρετούν και ως υπουργοί της κυβέρνησης, ενδέχεται να αρνηθούν να προτείνουν ένα συγκεκριμένο πρόσωπο, αποφασίζουν σε ατομική βάση και το πρόσωπο αυτό μπορεί να ζητήσει έγκριση από άλλους βουλευτές ή γερουσιαστές, σε όποιο κόμμα και αν ανήκουν.

Η EuroVerify είχε μελετήσει προηγουμένως τις προϋποθέσεις εκλογιμότητας για την προεδρία της Ιρλανδίας, όταν ο πρώην αθλητής των πολεμικών τεχνών Κόνορ Μακγκρέγκορ ανακοίνωσε ότι θα διεκδικήσει το αξίωμα με μια αντιμεταναστευτική πλατφόρμα τον Μάρτιο του 2025.

Ο ΜακΓκρέγκορ δήλωσε ότι δεν επιδιώκει πλέον να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία τον Σεπτέμβριο, "μετά από προσεκτικό προβληματισμό και μετά από διαβούλευση με την οικογένειά μου".