ΕΕ: «Εφιάλτης» η εκτεταμένη διασυνοριακή απάτη ΦΠΑ - Απώλειες σχεδόν 25 δις ευρώ
Στο τέλος του 2024, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) διενεργούσε 2.666 χωριστές έρευνες σχετικά με οικονομικά εγκλήματα - αύξηση 38% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Η εκτιμώμενη ζημία για τον προϋπολογισμό της ΕΕ ξεπερνάει τα 24,8 δισ. ευρώ, αυξημένη κατά 22,5% σε σχέση με το 2023, σύμφωνα με την επικαιροποιημένη ετήσια έκθεση της EPPO.
Η EPPO ερευνά και ασκεί διώξεις για εγκλήματα που θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ, όπως κατάχρηση κεφαλαίων, νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, απάτες με μη απόδοση ΦΠΑ και διαφθορά.
Πάνω από το ήμισυ της εκτιμώμενης ζημίας, ύψους 13,15 δισ. ευρώ, συνδέεται με διασυνοριακές απάτες αποφυγής απόδοσης ΦΠΑ.
Σε Γερμανία (179) και Ιταλία (149) καταγράφηκε ο υψηλότερος αριθμός ενεργών ερευνών για απάτες με τον ΦΠΑ μεταξύ 22 χωρών της ΕΕ, με εκτιμώμενες συνολικές απώλειες εσόδων 3,89 δισ. ευρώ και 4,65 δισ. ευρώ, αντίστοιχα.
"Οι οικονομικές απάτες στην ΕΕ έχουν καταστεί ιδιαίτερα ελκυστικές για πολύ επικίνδυνους εγκληματίες, εν μέρει λόγω της ιστορικά άνισης δικαστικής αντίδρασης στον τομέα αυτό", εξηγεί η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, Laura Codruța Kövesi.
Τον Νοέμβριο του 2024, η EPPO διεξήγαγε εκτεταμένη έρευνα, με την κωδική ονομασία "Moby Dick", στο Μιλάνο και το Παλέρμο της Ιταλίας.
Η επιχείρηση οδήγησε στη δέσμευση 129 τραπεζικών λογαριασμών και στην κατάσχεση 192 ακινήτων, καθώς και 44 πολυτελών αυτοκινήτων και σκαφών.
Οι ύποπτοι είχαν ιδρύσει εταιρείες στην Ιταλία και σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, καθώς και σε χώρες εκτός ΕΕ, για να εμπορεύονται αγαθά μέσω «αλυσίδας» ανύπαρκτων εμπόρων που εξαφανίζονταν χωρίς να εκπληρώνουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις.
Στη συνέχεια, άλλες εταιρείες της «αλυσίδας» διεκδικούσαν επιστροφές ΦΠΑ από τις εθνικές φορολογικές αρχές για εικονικές συναλλαγές.
Ποιος καταγγέλλει τα οικονομικά εγκλήματα στην EPPO;
Η EPPO επεξεργάστηκε 6.547 αναφορές εγκλημάτων πέρυσι - αύξηση 56% σε σύγκριση με το 2023.
Πάνω από το 70% των καταγγελιών προήλθε από ιδιώτες και σχεδόν το 27% από εθνικές αρχές.
Μόνο το 1,7% προήλθε από θεσμικά όργανα, οργανισμούς, υπηρεσίες και φορείς της ΕΕ.
"Δεν υπήρξε ακόμη καμία βελτίωση όσον αφορά στον εντοπισμό και την υποβολή εκθέσεων από την πλευρά τους, ακόμη και τρία χρόνια μετά την έναρξη των εργασιών της EPPO", αναφέρεται στην ετήσια έκθεση της EPPO.
Από το πακέτο οικονομικής ανάκαμψης στις υποψίες απάτης
Μέχρι το τέλος του 2024, το EPPO είχε 311 ανοιχτές υποθέσεις που αφορούσαν το NextGenerationEU, με τις 307 να σχετίζονται με το ταμείο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (RRF).
Πρόκειται για το 17% περίπου του συνόλου των ερευνών για φοροδιαφυγή.
Οι κύριες μέθοδοι απάτης που σχετίζονται με το RRF περιλαμβάνουν την υποβολή ψευδών, ελλιπών ή παραπλανητικών πληροφοριών για την παράνομη εξασφάλιση κονδυλίων.
Οι συνήθεις τακτικές περιλαμβάνουν την πλαστογράφηση τιμολογίων και συμβάσεων, που συχνά συνοδεύονται από ψευδείς δηλώσεις ή έγγραφα που αποσκοπούν στην απόκρυψη κριτηρίων αποκλεισμού από το πρόγραμμα.
Η δωροδοκία δημόσιων λειτουργών και η χειραγώγηση προσφορών έχουν επίσης συμβάλει καθοριστικά στη διασφάλιση της ανάθεσης συμβάσεων με «φουσκωμένες» τιμές σε συγκεκριμένες εταιρείες.