Araştırma: Sosyal medya algoritmaları siyasi görüşleri değiştirebiliyor

ABD'deki araştırmacılar, bağımsız bilim insanlarının sosyal medya algoritmalarının kullanıcıları nasıl etkilediğini, platformların izin vermesine gerek kalmadan incelemesine olanak tanıyan yeni bir araç geliştirdi.

Bulgular, platformların algoritmalarında düşmanca içerikleri aşağı sıralayarak siyasal kutuplaşmayı azaltabileceğine işaret ediyor.

Yapay zekâ (AI) destekli bir tarayıcı uzantısı olan bu araç, eski adıyla Twitter olan X'teki gönderileri, şiddete çağrı ya da karşı partinin destekçilerinin hapse atılmasını talep eden paylaşımlar gibi anti-demokratik ve son derece olumsuz partizan görüş temaları açısından tarıyor.

Çalışmaya göre araç, ardından X akışındaki gönderileri saniyeler içinde yeniden sıralayarak kutuplaştırıcı içerikleri kullanıcının akışında daha aşağıya itiyor.

Stanford Üniversitesi, Washington Üniversitesi ve Northeastern Üniversitesi'nden araştırmacılar, 2024 ABD başkanlık seçimi öncesindeki 10 gün boyunca akışlarının değiştirilmesine onay veren bin 200'den fazla katılımcının X akışında bu tarayıcı uzantısını test etti.

Katılımcıların bir kısmı daha bölücü içerik gösteren uzantıyı, geri kalanı ise bu tür içerikleri akışta daha aşağıya indiren uzantıyı kullandı. Sonuçlar perşembe günü Science dergisinde yayımlandı.

'Platform iş birliği olmadan' yeniden sıralamanın yeni bir yolu

Araştırmacılar, deney sırasında katılımcılardan karşıt siyasi partiye yönelik duygularını 1'den 100'e kadar bir ölçekte değerlendirmelerini istedi.

Tarayıcı aracını kullanan katılımcılarda karşıt partiye yönelik tutumlar ortalama iki puan iyileşti. Bu, ABD kamuoyunda üç yılda gerçekleştiği tahmin edilen tutum değişimine denk geliyor.

Araştırmacılar, "Bu değişimler, ABD'deki duygusal kutuplaşmada üç yılda görülen değişimle karşılaştırılabilir büyüklükteydi," diye belirtti.

Sonuçlar her iki siyasi kanatta da benzerdi; liberal ve muhafazakâr görüşe sahip kişilerde etkiler parti çizgileri boyunca tutarlıydı.

Johns Hopkins Üniversitesi'nde bilgisayar bilimi yardımcı doçenti olan Tiziano Piccardi, aracın kutuplaşma üzerinde "net" bir etkisi olduğunu söyledi.

Yaptığı açıklamada, "Katılımcılar bu tür içeriğe daha az maruz kaldığında, karşı partinin insanlarına karşı daha sıcak hissettiklerini belirttiler. Daha fazla maruz kaldıklarında ise daha soğuk hissettiler," dedi.

Araştırmacılar, bunun sosyal medya hesaplarını "platform iş birliği olmadan" yeniden sıralamanın yeni bir yolu olabileceğine dikkat çekiyor.

Çalışma, "Bu tür müdahaleler, yalnızca partizan husumeti azaltmakla kalmayıp aynı zamanda parti çizgileri arasında daha büyük toplumsal güveni ve daha sağlıklı bir demokratik tartışmayı teşvik eden algoritmalarla sonuçlanabilir" sonucuna vardı.

Çalışma, duygusal tepkilere de baktı ve düşmanca içeriği azaltan katılımcıların platformu kullanırken daha az öfke ve üzüntü hissettiklerini bildirdiğini ortaya koydu. Ancak bu duygusal etkiler, çalışma sona erdikten sonra devam etmedi.

Araştırmacılar, çalışmalarının yalnızca tarayıcı üzerinden X'e giriş yapanların erişimine açık olduğunu, uygulama için geçerli olmadığını ve bunun etkileri sınırlamış olabileceğini yazdı.

Çalışma ayrıca, daha az kutuplaştırıcı içerik görmenin X kullanıcıları üzerinde uzun vadede nasıl bir etki yaratabileceğini de ölçmedi.