Şeker ve vitamin arasındaki ince çizgi: Kahvaltılık gevrekler gerçekte ne kadar sağlıklı?

Sabah telaşında pratik bir kurtarıcı olan kahvaltılık gevrekler, beslenme uzmanlarını ikiye bölmüş durumda.

Yapılan araştırmalar, bazı gevreklerin sadece "şeker bombası" olduğunu, bazılarının ise zenginleştirilmiş içerikleriyle çocuklar ve gençler için kritik vitamin kaynakları içerebileceğini ortaya koyuyor.

Avrupa'da yapılan bir araştırma, düzenli olarak kahvaltılık gevrek tüketen çocuk ve ergenlerin, tüketmeyenlere kıyasla aşırı kilolu olma ihtimalinin daha düşük olduğunu göstermişti. İngilere'de yapılan başka bir araştırmada ise bu çocukların B vitaminleri, D vitamini, kalsiyum, demir ve folat seviyelerinin daha sağlıklı düzeyde olduğu belirlenmişti.

İşlenmiş ama 'zenginleştirilmiş'

BBC Science Focus dergisinde yayınlanan makaleye göre, kahvaltılık gevreklerin çoğu, tahılların yüksek ısı ve basınç altında ezilmesiyle (ekstrüzyon) üretilen "aşırı işlenmiş" gıdalar sınıfına giriyor. Bu işlem sindirimi kolaylaştırsa da besin kaybına yol açabiliyor.

Ancak üreticiler, ürünlere sonradan vitamin ve mineral ekleyerek (fortifikasyon) bu kaybı telafi ediyor. Gevreğin sütle tüketilmesi de besin değerini artıran bir diğer faktör.

En büyük tehlike

Madalyonun diğer yüzünde ise şeker var. Araştırmalar, özellikle çocuklara yönelik pazarlanan renkli ve çekici paketli gevreklerin, yetişkin ürünlerine kıyasla çok daha fazla şeker, buna karşın çok daha az lif ve protein içerdiğini gösteriyor.

Yüksek şeker ve düşük lif, kan şekerinde ani yükseliş ve düşüşlere neden olarak enerjinin çabuk tükenmesine yol açıyor.

Granola masum değil, şampiyon yulaf

İngiliz Kalp Vakfı'nın kahvaltı sıralaması ise oldukça şaşırtıcı sonuçlar içeriyor:

En sağlıklı: Beta-glukan içeriğiyle kolesterolü düşüren ve Tip 2 diyabet riskini azalttığı bilinen yulaf lapası listenin başında.

İyi seçenek: Şeker ilavesiz müsli ve lif oranı yüksek, şekeri azaltılmış gevrekler.

Şaşırtıcı sonuç: Sağlıklı olduğu düşünülen Granola, yüksek yağ ve şeker içeriği nedeniyle listede alt sıralarda; hatta şeker kaplı mısır gevreklerinin bile gerisinde yer alıyor.

BBC Science Focus'a konuşan uzmanlar son olarak bir uyarıda bulunuyor: Yulaf sağlıklı olsa da, marketlerde satılan "ince öğütülmüş" veya "hazır" yulaf lapaları, tam taneli yulafla aynı etkiyi göstermiyor. Bunlar çok hızlı sindirildikleri için kan şekerini hızla yükseltebiliyorlar.