World Wide Web'in mucidi Sir Tim Berners-Lee'nin 2025 yılı için umutları: Veri hakları ve sosyal medya tepkisi

İnternet üzerinde yayınlanan birbirleriyle bağlantılı hiper-metin dokümanlarından oluşan bir bilgi sistemi olan World Wide Web'in (www) mucidi Sir Tim Berners-Lee, 2025'in dijital insan hakları yılı olacağı konusunda iyimser olduğunu belirtirken, "kutuplaştırıcı sosyal medyaya" karşı olası bir tepkiye dikkat çekti.

Sir Tim Berners-Lee gelecek yıl "bir standartlaşma dalgası ve veri hakları, insan hakları ile dijital egemenlik" olmasını umduğunu söyledi.

"Bir tür dalga göreceğimizi hissediyorum. Bazıları buna ters tepki, belki de kutuplaştırıcı sosyal medyaya karşı ters tepki diyebilir," diye ekledi.

Kasım ayında Lizbon'da düzenlenen Web Summit teknoloji etkinliğinde Euronews Next'e konuşan Berners-Lee, sosyal medyada üretilen ve paylaşılan sakıncalı içerikten algoritmaları sorumlu tuttu.

Geliştiricilerin bunu kolayca düzeltebileceğini ancak sosyal medya platformlarının bunu yapmak istemediğini savundu.

Berners-Lee, "[Metni] yazan kişiyi suçlamalı mısınız? Belki. Ama onlar aslında ekosistemin küçük bir parçası. Belki de algoritmanın o tweeti 2 milyon kişiye göstermiş olmasını suçlamalısınız. Yani bunu görmenizin nedeni dünyanın zehirli olması değil, bunun sizin tıklamanızı sağlayacak olması."

World Wide Web (WWW), Berners-Lee'nin dünyanın dört bir yanındaki üniversiteler ve enstitülerdeki bilim insanları arasında otomatik bilgi paylaşımı talebini karşılamak için tek bir bilgi sistemi geliştirme önerisini yazmasının 35. yılına girdi.

'Web'in değerleri aşınıyor'

Bu yıl internet üzerinden yazdığı bir mektupta WWW'nin "insanlığı güçlendirmek için bir araç" olarak yaratıldığını, ancak son on yılda "web'in bu değerleri somutlaştırmak yerine, onları aşındırmada rol oynadığını," söyledi.

Berners-Lee, "Sonuçlar giderek daha geniş kapsamlı hale geliyor. Platformların merkezileşmesinden yapay zeka devrimine kadar web, çevrim içi ekosistemimizin temel katmanı olarak hizmet veriyor. Şu anda jeopolitik manzarayı yeniden şekillendiren, ekonomik değişimleri yönlendiren ve dünyanın dört bir yanındaki insanların yaşamlarını etkileyen bir ekosistem," ifadelerini kullandı

Web ile ilgili endişelerine rağmen, yapay zeka (AI) ya da kullanıcı verileriyle iyilik için kullanılabilecek pek çok "harika şey" yapabilecek "dışarıda geliştiriciler olduğunu fark eden yeni bir topluluk akını" olmasını umduğunu söyledi.

"Her sistem, her insan bu güce sahip olmalı ve bence bu gerçekleşiyor" diyen Berners-Lee, "Bence dijital egemenlik için teknolojiyi inşa ediyorlar" diye ekledi.

Berners-Lee, bir kişiye özel verilerinizi saklayabileceğiniz ve çok kolay bir şekilde erişebileceğiniz bir "Pod" aracılığıyla kendi kişisel kimliğiyle bir şeye giriş yapma olanağı veren Solid adlı bir projenin arkasındaki kişilerden biri olarak da biliniyor

Daha basit bir ifadeyle, güvende tutulan bir dijital kimlik olarak görülüyor. Berners-Lee bunun sosyal medyada botları ve sahte hesapları engelleyeceğini savunuyor.

Ancak dijital dünyada fark yaratabilecek olanların sadece geliştiriciler değil, aynı zamanda politikacılar ve "dijital vatandaşların haklarını ve insanoğlunun egemenliğini savunan" diğer kişiler olduğuna dikkat çeken Berners-Lee, "Bunun heyecan verici olacağını düşünüyorum" diye ekledi.