AB Komisyonu, vatandaşın 10 trilyon euroluk tasarrufunu yatırımlara yönlendirme planını duyurdu

Avrupa Komisyonu Pazartesi günü, AB genelinde 10 trilyon euroya (yaklaşık 413 trilyon TL) varan banka mevduatlarının çok ihtiyaç duyulan stratejik yatırımlara daha iyi yönlendirilmesine ilişkin yeni bir planı açıkladı.

Komisyonun mali hizmetlerden sorumlu üyesi Maria Luis Albuquerque, Brüksel'de gazetecilere yaptığı açıklamada, "Şu anda çok az sayıda Avrupa vatandaşı zor kazandıkları birikimlerinden makul bir getiri elde ediyor," dedi. "Bu üzüntü verici ve hepimiz için bir kayıp," diye ekledi.

ABD'deki 800 milyar euroluk (yaklaşık 33 trilyon TL) birikime kıyasla Avrupa'daki hane halkları yılda 1,4 trilyon euro (yaklaşık 57,8 trilyon TL) tasarruf edebiliyor. Fakat Avrupa'daki bu tutarın 300 milyar eurosu (yaklaşık 12,39 trilyon TL) her yıl AB dışına akıyor.

Tasarruf ve Yatırım Birliği (SIU), tasarrufların yatırımlara kanalize edilmesini geliştirerek ve hem şirketler hem de vatandaşlar için bloktaki piyasaların tam potansiyelini ortaya çıkarıp kaçırılan bu fırsatları mercek altına almayı amaçlıyor.

Albuquerque, "Amacımız, cazip fırsatların, rekabetçi getirilerin ve düşük engellerin sunulmasını sağlayacak koşulları yaratıp Avrupa'da yatırım yapmayı bariz bir tercih haline getirmek," dedi.

Mario Draghi'nin 2024'te, rekabetçilik üzerine hazırladığı dönüm noktası niteliğindeki raporda, AB'nin ABD ve Çin gibi küresel oyuncular karşısında rekabetçi kalabilmesi için 2030 yılına kadar yılda en az 750-800 milyar euroya (yaklaşık 30,9 trilyon TL - 33 trilyon TL) ihtiyaç duyacağı belirtiliyordu.

Eski İtalya Başbakanı geçtiğimiz Eylül ayında yaptığı açıklamada, "Önlem almazsak ya refahımızdan, ya çevremizden ya da özgürlüğümüzden ödün vermek zorunda kalacağımız bir noktadayız," sözleriyle üye devletleri hızla harekete geçmeye çağırdı.

Ancak kamu finansmanı tek başına bloğun hedeflerini karşılamaya yetmeyeceğinden AB, özel sermayeyi harekete geçirmenin ve AB şirketlerinin finansmana erişimini kolaylaştırmanın yollarını araştırıyor.

Tasarruf ve Yatırım Birliği kapsamında Komisyon, sigortacıların, bankaların ve emeklilik fonlarının özsermayeye yönlendirilmesinin önündeki engelleri ele alacak.

Albuquerque ayrıca AB'nin menkul kıymetleştirmeye ilişkin kurallarını gözden geçirerek "bankalar ve sigortacılar için durum tespiti, şeffaflık ve ihtiyati gerekliliklere odaklanacağını, bunun bankaların kaynaklarını serbest bırakacağını ve şirketlere daha iyi destek sağlayacağını" söyledi.

AB ayrıca özel yatırımcıları bloğun ekonomisini ve siyasi hedeflerini destekleyen ortak projelere çekmede Avrupa Yatırım Bankası Grubu'na ve ulusal bankalara güveniyor.

Aynı zamanda, tek pazar içindeki verimsizlikleri azaltmak ve sınır ötesi operasyonlar için düzenleyici ve denetleyici engelleri kaldırmak, işletmelerin AB genelinde ölçeklenmesine yardımcı olmayı amaçlayacak.

"Avrupalı firmalar tek pazarın ölçek ve sinerjisinden faydalanamıyor. Bu durum maliyetli ve AB için rekabetçi bir dezavantaj teşkil ediyor," dedi.

AB'nin en büyük bankaları, ABD'deki rakipleriyle karşılaştırıldığında parçalı ve küçük kalıyor. Örneğin, Factset'e göre JPMorgan, Avrupa'daki ilk 10 bankanın toplam piyasa değerinden daha büyük hacme sahip.

Komisyon ayrıca, denetim sorumluluklarının ulusal ve AB düzeyinde yeniden paylaştırılması da dâhil olmak üzere, tüm finansal piyasa katılımcılarına AB genelinde eşit muamele edilmesini sağlayacak tedbirler almayı planlıyor.

Bu gelişme, uzmanlar arasında karışık tepkilere yol açtı.

Finance Watch'un baş ekonomisti Thierry Philipponnat'a göre SIU, Sermaye Piyasaları Birliği'nin 2020 hedeflerinin "yeniden düzenlenmesi" anlamına geliyor.

"Özel sermaye, Avrupa'nın iklim konusundaki büyük yatırım ihtiyaçlarını karşılayamaz. Kamu finansmanı üzerine yeniden düşünmeden, SIU bunu sağlamayacaktır," diyen Philipponat, sorunun üye devletlerin siyasi irade eksikliği olduğunu da sözlerine ekledi.

Avrupa Bankacılık Federasyonu ise SIU'nin "yeniden isimlendirme" çalışmasından çok daha fazlası olduğuna inanıyor çünkü uzun süredir askıda olan Sermaye Piyasaları Birliği projesinden daha kapsamlı.

Avrupa Bankacılık Federasyonu CEO yardımcısı Sebastien de Brouwer, Euronews'e verdiği demeçte bankaların "rekabetçi, karlı ve istikrarlı" kalmasını ve bankaların kredi kapasitesinin daha da artırılmasını veya serbest bırakılmasını sağlamada hem düzenleme hem de denetimin gözden geçirilmesi ve gerektiğinde düzene sokulması ve basitleştirilmesi gerekeceğini söyledi.