DSÖ: 'Yardım kesintileri tüberkülozla mücadele çabalarını felce uğratıyor'
Uluslararası sağlık yetkililerine göre, iki düzineden fazla ülke, küresel sağlık yardımlarındaki kesintiler nedeniyle tüberküloz (TB) ile mücadele çabalarında "ciddi çöküşlerle" karşı karşıya kalıyor.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), bu "sert ve ani" kesintilerin, dünyadaki en ölümcül bulaşıcı hastalık olan TB'nin ortadan kaldırılmasına yönelik ilerlemeyi tehlikeye atabileceğini ve küresel bir yeniden yayılma riskini artırabileceğini belirtti.
TB, genellikle akciğerleri etkileyen ancak diğer organlara da yayılabilen bakteriyel bir enfeksiyondur. TB ile enfekte olan bazı kişilerde hastalık hiç gelişmeyebilir, ancak her yıl yaklaşık 1.25 milyon kişinin ölümüne yol açarak ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ-WHO), yardım kesintilerinin halihazırda çoğu Afrika, Güneydoğu Asya ve Batı Pasifik'te olmak üzere 27 ülkeyi etkilediğini söyledi.
Bunlar arasında tüberkülozla mücadele hizmetleri için personel eksikliği, teşhis ve tedavinin gecikmesine yol açan teşhis programlarının kesintiye uğraması, hastalık sürveyansının tehlikeye girmesi ve enfeksiyonları ve yakın temaslıları tespit etmek için topluluk düzeyinde çalışmaların azaltılması yer alıyor.
Dokuz ülke, işe yaraması için hastaların dört ila altı ay boyunca her gün alması gereken TB ilacını temin etmekte zorlanıyor.
Tedavinin erken kesilmesi, TB bakterisinin ilaçlara karşı tolerans geliştirmesine ve ilaçların daha az etkili olmasına yol açabilir.
DSÖ, sonuçların "yıkıcı" olduğunu söyledi.
TB'ye karşı kazanımlar artık 'risk altında'
DSÖ'nün açıklamasında ABD'nin adı geçmiyor ancak Trump yönetiminin küresel sağlık programlarında yaptığı kapsamlı kesintilerin ve BM sağlık ajansından çekilme kararının gelişmekte olan dünyada ve ötesinde nasıl yankılandığına dair ajansın şimdiye kadarki en sert uyarılarından bazılarını içeriyor.
ABD, yirmi yılı aşkın bir süredir tüberkülozla mücadele programlarına dünyanın en büyük bağışçılarından biri olmuştu; bu da son kesintilerin büyük bir fon açığı yarattığı anlamına geliyor.
DSÖ Başkanı Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus yaptığı açıklamada, "Finansman kesintilerinin TB'li kişilerin önleme, tarama ve tedavi hizmetlerine erişimini sekteye uğratmaya başlamasıyla birlikte, dünyanın son 20 yılda TB'ye karşı elde ettiği büyük kazanımlar artık risk altında" dedi.
DSÖ'ye göre, 2000 yılından bu yana TB ile mücadeleye yönelik küresel çabalar sayesinde tahmini 79 milyon hayat kurtarıldı.
Ancak sağlık uzmanları uzun zamandır TB'nin antibiyotik ilaçlara karşı giderek daha dirençli hale geldiği ve bunun da tedaviyi zorlaştırdığı konusunda uyarıda bulunuyor.
DSÖ, Avrupa'da artan ilaç direnci ve Orta Doğu, Afrika ve Ukrayna'daki çatışmaların "en savunmasız durumdakiler için durumu daha da kötüleştirdiğini," söyledi.