Αυστραλία: Ήρθε η απαγόρευση social media για παιδιά - Οι ειδικοί προειδοποιούν για «πολλά λάθη».

Καθώς τίθεται σε ισχύ την Τετάρτη η παγκοσμίως πρώτη απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην Αυστραλία, ειδικοί λένε στο Euronews Next ότι μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στη βελτίωση της διαδικτυακής ζωής των παιδιών.

Από τις 10 Δεκεμβρίου, τα παιδιά στην Αυστραλία κάτω των 16 ετών δεν θα μπορούν να δημιουργούν ή να διατηρούν λογαριασμούς σε πλατφόρμες όπως Facebook, X, Threads, Snapchat, Instagram, TikTok, Twitch, X, Reddit και το YouTube της Google.

Τα παιδιά δεν θα μπορούν να δημιουργούν λογαριασμό, όμως θα εξακολουθούν να έχουν πρόσβαση στις πλατφόρμες χωρίς να συνδέονται.

Η Επίτροπος Ηλεκτρονικής Ασφάλειας της χώρας λέει ότι οι νέοι κανονισμοί αποσκοπούν στην προστασία των νεαρών Αυστραλών από «πιέσεις και κινδύνους» που μπορεί να αντιμετωπίσουν στα κοινωνικά δίκτυα, συμπεριλαμβανομένων «χαρακτηριστικών σχεδιασμού» που ενθαρρύνουν περισσότερη ώρα μπροστά στην οθόνη και περιεχομένου που μπορεί «να βλάπτει την υγεία και την ευημερία τους».

Καθώς ο νόμος τίθεται σε ισχύ, τι αναμένεται να φέρει αυτή η σημαντική αλλαγή στην Αυστραλία.

«Θα γίνουν πολλά λάθη»

Οι εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης καλούνται να συμμορφωθούν με τους νέους κανονισμούς της Αυστραλίας φιλτράροντας χρήστες κάτω των 16 μέσω «διαβεβαίωσης ηλικίας», δηλαδή επαλήθευσης ηλικίας. Πρόκειται για υπηρεσίες όπου οι νέοι Αυστραλοί είτε ανεβάζουν ένα βίντεο selfie είτε ένα κρατικό έγγραφο ταυτοποίησης για να αποδείξουν την ηλικία τους.

Πριν από την επιβολή των περιορισμών, η Αυστραλία δοκίμασε 60 εργαλεία επαλήθευσης ηλικίας σε 28.500 δοκιμές αναγνώρισης προσώπου.

Η μελέτη έδειξε ότι πολλές μέθοδοι, όπως έλεγχοι ταυτότητας, εκτίμηση ηλικίας από το πρόσωπο και γονική συναίνεση, μπορεί να λειτουργούν, αλλά είναι λιγότερο αποτελεσματικές για χρήστες 16 ή 17 ετών. Τα εργαλεία ήταν επίσης λιγότερο αποτελεσματικά για κορίτσια και για μη καυκάσια πρόσωπα, όπου η εκτίμηση ηλικίας είχε απόκλιση τουλάχιστον δύο ετών.

Αυτό σημαίνει ότι ορισμένοι έφηβοι θα μπορούσαν να παρακάμψουν τα εργαλεία επαλήθευσης, προειδοποιούν οι ειδικοί.

«Πώς θα ξέρουν ποιος είναι 14 ή 15 όταν τα παιδιά έχουν γραφτεί όλα ως 75;» δήλωσε στο Euronews Next η Sonia Livingstone, καθηγήτρια κοινωνικής ψυχολογίας στο London School of Economics. «Ξέρετε λοιπόν ότι θα γίνουν πολλά λάθη».

Οι ίδιες οι εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης το αναγνωρίζουν στα σχέδια εφαρμογής τους.

«Ρεαλιστικά, μπορούμε να κάνουμε μόνο μέχρι ενός σημείου για να προσδιορίσουμε την ηλικία χωρίς να απαιτούμε από όλους να προσκομίζουν κρατική ταυτότητα, κάτι που δεν είναι ασφαλές, ενέχει σημαντικούς κινδύνους για την ιδιωτικότητα και θα μπορούσε να οδηγήσει σε κλοπή ταυτότητας», έγραψε σε πρόσφατο blog post ο κολοσσός Meta, σημειώνοντας ότι η επαλήθευση ηλικίας είναι ζήτημα «για ολόκληρο τον κλάδο».

Σε αυτές τις περιπτώσεις, παιδιά άνω των 16 που θεωρούν ότι οι λογαριασμοί τους έκλεισαν αδικαιολόγητα μπορούν να υποβάλουν ένσταση.

Λογαριασμό ή όχι;

Οι εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης έχουν αντιδράσει στους περιορισμούς. Ο πυρήνας του επιχειρήματός τους είναι ότι διαθέτουν ήδη ρυθμίσεις κατάλληλες για εφήβους.

Για παράδειγμα, η Meta ανέφερε ότι, επειδή τα παιδιά θα εξακολουθούν να έχουν πρόσβαση στο Instagram χωρίς σύνδεση, δεν θα υπόκεινται στα αυστηρότερα χαρακτηριστικά των «Εφηβικών Λογαριασμών» της εφαρμογής, που περιορίζουν ποιος μπορεί να επικοινωνεί με τα παιδιά στο διαδίκτυο και περιορίζουν περιεχόμενο σε ευαίσθητα θέματα.

Η Rachel Lord, εκπρόσωπος της Google και του YouTube, είπε στο αυστραλιανό κοινοβούλιονωρίτερα φέτος ότι οι εφηβικοί λογαριασμοί έχουν ενσωματωμένες δικλίδες ασφαλείας που φιλτράρουν ακατάλληλο ή επιβλαβές περιεχόμενο από τις ενότητες προτάσεων, όπως βίντεο που εξιδανικεύουν «διαφορετικά βάρη ή επίπεδα φυσικής κατάστασης».

Οι λειτουργίες αυτόματης αναπαραγωγής και η εξατομικευμένη διαφήμιση στο YouTube απενεργοποιούνται επίσης για τους ανήλικους χρήστες που είναι συνδεδεμένοι στην πλατφόρμα, είχε πει τότε η Lord.

Η Lorna Woods, καθηγήτρια δικαίου του διαδικτύου στο Πανεπιστήμιο του Έσσεξ, είπε ότι οι προσπάθειες των εταιρειών να μετριάσουν τι βλέπουν τα παιδιά στο διαδίκτυο συχνά δεν λειτουργούν όπως θα έπρεπε.

«Αν ήταν επαρκώς αποτελεσματικές, δεν θα χρειαζόταν η απαγόρευση», είπε στο Euronews Next η Woods.

Για παράδειγμα, μία μελέτη του Πανεπιστημίου της Πόλης του Δουβλίνου διαπίστωσε ότι χρειάζονταν κατά μέσο όρο 23 έως 26 λεπτά ώστε ένας νέος λογαριασμός στο YouTube ή το TikTok, που ανήκε σε νεαρό άνδρα, να αρχίσει να λαμβάνει μισογυνικό περιεχόμενο.

Άλλη μελέτη του βρετανικού ιδρύματος Molly Rose έδειξε ότι τα προτεινόμενα βίντεο στη σελίδα «Για σένα» του TikTok ενός υποθετικού κοριτσιού 15 ετών σχετίζονταν συχνά με αυτοκτονία, κατάθλιψη ή αυτοτραυματισμό, ακόμη και με οδηγίες.

Περιμένετε στροφή σε «εναλλακτικές» πλατφόρμες βιντεοπαιχνιδιών

Η Livingstone είπε ότι ένα βασικό επιχείρημα κατά των απαγορεύσεων στα κοινωνικά μέσα είναι πως οι έφηβοι απλώς θα βρουν «εναλλακτικούς χώρους» που δεν είναι τόσο περιορισμένοι.

Μικρότερες πλατφόρμες όπως η εφαρμογή lifestyle Lemon8, η «ασφαλής» εφαρμογή διαμοιρασμού βίντεο Coverstar και η εφαρμογή ζωντανής μετάδοσης Tango βρίσκονται όλες στο top 10 των πιο πολυκατεβασμένων εφαρμογών στην Αυστραλία, τόσο στο Google Play όσο και στο App Store της Apple, από την 1η Δεκεμβρίου, σύμφωνα με τον συγκεντρωτή Sensor Tower.

Την ίδια στιγμή, οι εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων όπως WhatsApp, Telegram και Signal, μολονότι παραμένουν δημοφιλείς, εξαιρούνται από τους περιορισμούς και έχουν σημειώσει πολλές λήψεις τις τελευταίες ημέρες, σύμφωνα με τα στοιχεία της Sensor Tower.

Η βραχύβια απαγόρευση του TikTok στις Ηνωμένες Πολιτείες νωρίτερα φέτος έδειξε ότι το RedNote, ακόμη μία κινεζική εφαρμογή διαμοιρασμού βίντεο, θα μπορούσε να αποτελέσει άλλη εναλλακτική για εφήβους που αναζητούν τρόπους να παρακάμψουν τους περιορισμούς.

«Θα αρχίσει να κυκλοφορεί ότι εκεί συναντιούνται οι χρήστες ... ή θα ρωτήσουν το ChatGPT ποια είναι η πιο διασκεδαστική νέα εφαρμογή ... και όταν το καταλάβουμε, θα έχουν ήδη πάει αλλού», είπε η Livingstone.

Η Woods είπε ότι η απαγόρευση μπορεί να αποδειχθεί λιγότερο αποτελεσματική από όσο ελπίζουν οι ρυθμιστικές αρχές, επειδή εξαιρέθηκαν οι εφαρμογές μηνυμάτων.

«Θα έχει κάποιο αποτέλεσμα αν όλοι απλώς πάνε στο WhatsApp και κάνουν τα ίδια; Θα παραμείνει ο ίδιος ο χρόνος μπροστά στην οθόνη ή χρήσης εφαρμογών;» είπε.

Η Livingstone και η Woods είπαν ότι υποψιάζονται πως πολλοί νέοι θα μετακινηθούν σε πλατφόρμες gaming όπως το Discord ή το Roblox, που δεν περιλαμβάνονται στην απαγόρευση αλλά μπορεί να φιλοξενούν ευαίσθητο περιεχόμενο ή επικίνδυνες αλληλεπιδράσεις.

Αυστραλιακές ερευνητικές ομάδες έχουν δηλώσει ότι θα εξετάσουν πώς επηρεάζουν οι περιορισμοί την ψυχική υγεία των νέων και αν η απαγόρευση βοηθά ή δυσκολεύει τους γονείς που προσπαθούν να περιορίσουν τη χρήση κοινωνικών δικτύων από τους εφήβους τους.

Ωστόσο, η Woods είπε ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον μερικά χρόνια για να διαπιστωθεί αν οι περιορισμοί βοηθούν τα παιδιά να απομακρυνθούν από τα κοινωνικά δίκτυα και αν βελτιώνεται η ευημερία τους.