Nepal’de 'Z Kuşağı' isyanı: Başbakan Oli istifa etti

Nepal Başbakanı Khadga Prasad (KP) Sharma Oli, ülkede onlarca yıldır yaşanan en şiddetli toplumsal olayların ardından istifa etti. Protestoların fitilini hükümetin sosyal medya yasağı ateşledi. Ancak yolsuzluk, kayırmacılık ve işsizlik konusundaki öfke de sokaklara taşındı.

Pazartesi günü polisle protestocular arasında çıkan olaylarda en az 19 kişi hayatını kaybetti, yüzlerce kişi yaralandı. 26 sosyal medya platformuna —Facebook, WhatsApp, YouTube ve X dahil— getirilen yasağın gece yarısı kaldırılması da öfkeyi dindirmedi. Gençlerin öncülük ettiği ve 'Z Kuşağı protestoları' olarak anılan gösteriler, ülkenin dört bir yanında sürdü.

Sokağa çıkma yasaklarına rağmen on binlerce protestocu sokakları doldurdu, başkent Katmandu’da parlamento binasını ateşe verdi. Lastikler yakıldı, polisle çatışmalar çıktı, başbakanın evi dahil birçok siyasetçinin evi saldırıya uğradı. Hükümet üyeleri güvenli bölgelere tahliye edildi, Katmandu havaalanı duman nedeniyle kapatıldı.

Baskı artınca önce içişleri bakanı, ardından Başbakan Oli istifa etti. 73 yaşındaki lider, geçen yıl dördüncü kez göreve gelmişti. İstifa açıklamasında, 'sorunların siyasi çözümüne katkı sağlamak için' görevi bıraktığını söyledi.

Ancak protestolar sadece sosyal medya yasağıyla sınırlı değil. Uzun süredir devam eden yolsuzluk, ekonomik durgunluk ve gençler arasındaki işsizlik öfkenin temel sebepleri. Protestocular, hükümeti halkın sesini kısmaya çalışmakla suçladı.

BM ve uluslararası insan hakları örgütleri, güvenlik güçlerinin göstericilere gerçek mermi kullandığını belirterek şeffaf bir soruşturma çağrısında bulundu. Hükümet, ölenlerin ailelerine tazminat ödeneceğini ve yaralıların tedavisinin ücretsiz yapılacağını açıkladı.

Nepal’deki gençler için bu hareket, yalnızca sosyal medya yasağına değil, ülkenin köklü sorunlarına karşı da bir 'hesap sorma' mücadelesi haline geldi.