ABD'de göçmen kararı: Yeşil kartı risk altında olan ülkeler hangileri?

ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, aralarında Afganistan, Küba, Sudan ve Haiti’nin de bulunduğu 19 ülkeden gelen göçmenlerin yeşil kartlarını (kalıcı oturum kartları) kapsamlı bir incelemeye tabi tutacağını açıklayarak tartışmalara neden oldu.

Karar, Washington’daki bir saldırıda iki Ulusal Muhafız askerinin vurulmasının ardından kamuoyunda yeniden alevlenen “güvenlik ve göç politikası” tartışmaları üzerine geldi.

ABD Vatandaşlık ve Göçmenlik Hizmetleri (USCIS) Direktörü Joseph Edlow, Trump’ın talimatıyla tüm yeşil kartların “ülke güvenliği açısından yeniden değerlendirileceğini” bildirdi.

Edlow, X üzerinden yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Bu ülkenin ve Amerikan halkının güvenliği her şeyden önce gelir. ABD, önceki yönetimin sorumsuz yerleştirme politikalarının bedelini ödemeyecektir. Amerikan güvenliği pazarlık konusu değildir.”

Trump ise yaptığı açıklamada Biden yönetimini hedef alarak, ABD’ye kabul edilen “20 milyon denetlenmemiş yabancı” nedeniyle güvenliğin tehlikeye girdiğini savundu.

Etkilenecek ülkeler listesi

Ülkelerin incelemeye tabi tutulması kararı Trump’ın haziran ayında yayımladığı göç sınırlamaları bildirisine dayanıyor.

Karar uyarınca tam giriş yasağı getirilen ülkeler şu şekilde: Afganistan, Myanmar, Çad, Kongo Cumhuriyeti, Ekvator Ginesi, Eritre, Haiti, İran, Libya, Somali, Sudan ve Yemen.

Kısmi vize ve oturum kısıtlaması getirilen ülkeler ise şöyle: Burundi, Küba, Laos, Sierra Leone, Togo, Türkmenistan ve Venezuela.

USCIS, bu ülkelerin “güvenlik taramasında yetersiz kaldığını ve vatandaşları hakkında güvenilir bilgi sağlayamadığını” belirtti.

Kaç kişi etkilenecek?

Newsweek'e göre ABD’de yaşayan toplam 12,8 milyon yeşil kart sahibinin yaklaşık 3,3 milyonu bu 19 ülkeden geliyor.

Bunların 1 milyondan fazlası Küba'dan, 700 bini Haiti'den, 500 bini Venezuela'dan ve 400 bini İran'dan. Daha küçük topluluklar ise Eritre, Sudan ve Myanmar gibi ülkelerden geliyor.

Dolayısıyla bu durum, yüz binlerce ailenin oturum güvencesini doğrudan etkileyebilir.

Arka planda ne var?

Karar, geçen hafta Washington’da iki Ulusal Muhafız askerinin vurulduğu saldırının ardından geldi. Saldırının faili olduğu iddia edilen Afganistan vatandaşı Rahmanullah Lakanwal (29) gözaltında.

Lakanwal, ABD’nin 2021’de Afgan vatandaşlarını korumak için uyguladığı özel tahliye programı kapsamında ülkeye girmişti. USCIS o tarihten bu yana Afganistan’dan tüm yeni başvuruları durdurmuştu.

Trump olay sonrası sert açıklamalarda bulunarak, “Hiçbir ülke böyle bir riski kabul edemez. Göçmen süreçleri çökmüş durumda,” dedi.

Eleştiriler ve bilimsel bulgular

Trump ve USCIS’in açıklamalarına karşın, yıllardır yapılan akademik çalışmalar göçmenlerin suç oranlarının yerli nüfustan daha yüksek olduğu iddiasını desteklemiyor.

Örneğin, Annual Review of Criminology dergisinde yayımlanan 2023 tarihli geniş kapsamlı bir araştırmada şu ifade yer alıyor: “ABD şehirleri ve mahallelerinde göçmen yoğunluğu ile suç oranları arasında artış yönünde bir ilişki bulunmamaktadır.”

Ne olacak?

Yetkililer, sığınma hakkı verilmiş kişilerin, ABD’ye kabul edilmiş mültecilerin ve işkence ya da kötü muamele riskiyle karşılaşanların bu karardan etkilenmeyeceğini belirtiyor.

Ancak yeşil kart incelemesinin nasıl yürütüleceği, kartların geri alınıp alınmayacağı ve bunun ne kadar süreceği henüz net değil.

Bazı göç uzmanlarına göre süreç, ABD’nin kalıcı oturum, iltica ve mülteci politikalarında da köklü değişikliklere yol açabilir.