Ομπάμα κατά Τραμπ: «Η πολιτική κουλτούρα μας δεν πρέπει να γίνει πιο χυδαία»

Ο πρώην πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Μπαράκ Ομπάμακαλεί τους ψηφοφόρους να εκλέξουν Δημοκρατικούς κυβερνήτες στη Βιρτζίνια και το Νιου Τζέρσεϊ, ενόψει των εκλογών της Τρίτης, σε μια προσπάθεια να σταλεί μήνυμα αποδοκιμασίας προς τον Ντόναλντ Τραμπ, δέκα μήνες μετά την έναρξη της δεύτερης προεδρικής του θητείας και έναν χρόνο πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές που ενδέχεται να την αναδιαμορφώσουν.

Οι εμφανίσεις του Ομπάμα το Σάββατο υπέρ των Αμπιγκέιλ Σπάνμπεργκερ και Μίκι Σέριλ έρχονται σε αντίθεση με τον Τραμπ, που πέρασε το σαββατοκύριακο στο θέρετρό του, Μαρ-α-Λάγκο, στη Φλόριντα, αφήνοντας τους Ρεπουμπλικανούς υποψηφίους, Γουίνσομ Έαρλ-Σίαρς στη Βιρτζίνια και Τζακ Σιταρέλι στο Νιου Τζέρσεϊ, να κάνουν μόνοι τους εκστρατεία.

Την ίδια στιγμή, ακτιβιστές στην Καλιφόρνια έκαναν την τελική τους προσπάθεια πριν από δημοψήφισμα για την αναδιάρθρωση των εκλογικών περιφερειών της πολιτείας υπέρ των Δημοκρατικών — μια πρωτοβουλία που στηρίζει ο κυβερνήτης Γκάβιν Νιούσομ και εντάσσεται στη μάχη για την ανακατανομή των εδρών, που ξεκίνησε όταν ο Τραμπ κάλεσε τις πολιτείες υπό ρεπουμπλικανικό έλεγχο να τον βοηθήσουν να διατηρήσει την πλειοψηφία του στη Βουλή το 2026.

Ο Ομπάμα επαίνεσε τη Σπάνμπεργκερ και τη Σέριλ —μετριοπαθείς Δημοκρατικές που συνέβαλαν στην ανάκτηση του ελέγχου της Βουλής από το κόμμα τους στα μισά της πρώτης προεδρίας Τραμπ— ως έμπειρες πολιτικούς που μπορούν να βελτιώσουν τις οικονομικές προοπτικές των πολιτών. Παρόλα αυτά, ο Ομπάμα, που παραμένει η πιο δημοφιλής φιγούρα των Δημοκρατικών σχεδόν εννέα χρόνια μετά την αποχώρησή του από τον Λευκό Οίκο, αφιέρωσε μεγάλο μέρος των ομιλιών του σε σφοδρή κριτική κατά του Τραμπ, κατηγορώντας τον για «παρανομία και ανευθυνότητα» και «χαοτική» οικονομική πολιτική.

Ο πρώην πρόεδρος κάλεσε τους ψηφοφόρους να «δώσουν ένα ένδοξο παράδειγμα στο έθνος» απορρίπτοντας τους υποψηφίους που στηρίζουν έναν πρόεδρο «με αυταρχικές τάσεις».

«Το διακύβευμα είναι πλέον σαφές», είπε ο Ομπάμα στη Βιρτζίνια. «Δεν χρειάζεται να εικάσουμε για τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η δημοκρατία μας. Δεν χρειάζεται να αναρωτηθούμε πόσο πιο χυδαία και σκληρή μπορεί να γίνει η πολιτική μας κουλτούρα. Οι εκλογές έχουν σημασία — και έχουν σημασία για εσάς».

Ο Ομπάμα απέφυγε να κατηγορήσει τους ψηφοφόρους που στήριξαν τον Τραμπ το 2024 λόγω του πληθωρισμού και της ταραγμένης οικονομίας. «Βελτιώθηκε τίποτα από όλα αυτά για εσάς;» ρώτησε στο Νιου Τζέρσεϊ.

Αν και πρόκειται για τυπικό προεκλογικό λόγο στο τέλος μιας καμπάνιας, η παρέμβαση Ομπάμα ξεχώρισε ως μια σπάνια και έντονη επίθεση ενός πρώην προέδρου εναντίον εν ενεργεία διαδόχου του. Παράλληλα, οι Ρεπουμπλικάνοι απέφυγαν σε μεγάλο βαθμό να υπερασπιστούν τον Τραμπ, προσπαθώντας να επικεντρώσουν τις εκλογές σε τοπικά ζητήματα.

Σε προεκλογική περιοδεία στο Νιου Τζέρσεϊ, ο Σιταρέλι αναφέρθηκε στον πρόεδρο μόνο για να επικρίνει τη Σέριλ επειδή τον αναφέρει συχνά, τονίζοντας την εμπειρία της ως πιλότου ελικοπτέρου του Πολεμικού Ναυτικού. «Το μίσος της για τον πρόεδρο — και το ότι μπορεί να πετάει ελικόπτερο. Θα λύσουν αυτά τα προβλήματα του Νιου Τζέρσεϊ;» είπε ο Σιταρέλι.

Η Έαρλ-Σίαρς, από την πλευρά της, δεν ανέφερε καθόλου τον Τραμπ στην εκστρατεία της με τον απερχόμενο κυβερνήτη Γκλεν Γιάνγκιν. «Δεν πρόκειται να επιστρέψουμε πίσω», είπε σε ομιλία της στο Πέρσελβιλ, υποστηρίζοντας τη συνέχιση της συντηρητικής πορείας. «Πίσω υπάρχει μόνο σκοτάδι. Η Αμπιγκέιλ Σπάνμπεργκερ αντιπροσωπεύει αυτό το σκοτάδι».

Ο Τραμπ απών, αλλά στο επίκεντρο της συζήτησης

Ο Τραμπ έχει εγκρίνει την υποψηφιότητα του Σιταρέλι και έχει δηλώσει —χωρίς να κατονομάσει την Έαρλ-Σίαρς— ότι τη στηρίζει. Οργάνωσε μια τηλεφωνική εκστρατεία υπέρ του Σιταρέλι, αλλά δεν έχει εμφανιστεί αυτοπροσώπως σε καμία από τις δύο καμπάνιες.

Το βράδυ της Παρασκευής, στη νότια Φλόριντα, ο πρόεδρος παρέστη σε εκδήλωση στο θέρετρό του με θέμα «A Little Party Never Killed Nobody». Το Σάββατο, βρέθηκε στο Trump International Palm Beach, ενώ το βράδυ επρόκειτο να παραστεί σε δείπνο του πολιτικού οργανισμού MAGA Inc. —μιας υπερ-επιτροπής που ίδρυσαν συνεργάτες του. Ο Τραμπ αναμένεται να επιστρέψει στην Ουάσιγκτον την Κυριακή.

Η απόστασή του από την ενεργή προεκλογική δράση αντικατοπτρίζει τη δύσκολη ισορροπία των Ρεπουμπλικανών: παραμένει εξαιρετικά δημοφιλής στους πιο συντηρητικούς ψηφοφόρους, αλλά διατηρεί πιο εύθραυστη σχέση με το υπόλοιπο εκλογικό σώμα.

Μερικοί υποστηρικτές του Σιταρέλι και της Έαρλ-Σίαρς φορούσαν κόκκινα καπέλα με το σύνθημα «Make America Great Again», ωστόσο οι υποψήφιοι επικεντρώθηκαν στα ζητήματα των πολιτειών τους.

Στα προάστια του Γουέστφιλντ, ο Σιταρέλι φωτογραφήθηκε με πολίτες και μίλησε για σχέδια μείωσης του ενεργειακού κόστους και των φόρων ακινήτων, προβάλλοντας την καταγωγή του από το Νιου Τζέρσεϊ. Η Σέριλ, σημειωτέον, γεννήθηκε στη Βιρτζίνια.

Η Έαρλ-Σίαρς, σε στάσεις σε μικρές πόλεις της Βόρειας Βιρτζίνια, υποσχέθηκε να μειώσει τους φόρους, να στηρίξει τους γονείς στη διαμόρφωση της εκπαιδευτικής πολιτικής και να αντισταθεί στα συνδικάτα και στις ρυθμίσεις για τις επιχειρήσεις. «Υποστηρίζω την κοινή λογική», είπε χαρακτηριστικά.

Οι Δημοκρατικοί ακολουθούν διαφορετικές στρατηγικές έναντι του Τραμπ

Η Σέριλ, όπως και καθ’ όλη τη διάρκεια του φθινοπώρου, δεν απέφυγε να αναφερθεί στον Τραμπ, τονίζοντας τη σημασία των εθνικών διακυβευμάτων. «Όταν όλα δείχνουν να εξαρτώνται από τη δική μας εκλογή, όταν οι πολίτες με ρωτούν με αγωνία αν το Νιου Τζέρσεϊ είναι έτοιμο για αυτή τη στιγμή, η απάντησή μου είναι: “Φυσικά και ναι”», δήλωσε στο Νιούαρκ.

Η Σπάνμπεργκερ, πιο προσεκτική στις αναφορές της, συνδύασε την κριτική στις οικονομικές πολιτικές του Τραμπ με ευρύτερα μηνύματα για τη δημοκρατία. «Οι ψηφοφόροι της Βιρτζίνια μπορούν να στείλουν ένα μήνυμα απέναντι στην απερισκεψία και την αναλγησία που προέρχονται από την Ουάσιγκτον», είπε πριν από την ομιλία του Ομπάμα. Θύμισε «μια εποχή όχι πολύ μακρινή... όταν είχαμε έναν πρόεδρο που προσπαθούσε να μας ενώσει, αντί να μας διχάζει».

Παρόλα αυτά, σύμφωνα με στοιχεία της AdImpact, η μεγαλύτερη διαφημιστική δαπάνη της καμπάνιας Σπάνμπεργκερ αφορά σποτ που συνδέουν την Έαρλ-Σίαρς με τον Τραμπ.

Η οικονομία και το κυβερνητικό αδιέξοδο επισκιάζουν τις τοπικές αναμετρήσεις

Τόσο η Σπάνμπεργκερ όσο και η Σέριλ έχουν δεσμευθεί να αντιμετωπίσουν το αυξανόμενο κόστος ζωής. Στο Νιου Τζέρσεϊ, ωστόσο, ο Σιταρέλι κατηγορεί τους Δημοκρατικούς για τις υψηλές ενεργειακές τιμές, επιρρίπτοντας ευθύνες στον απερχόμενο κυβερνήτη Φιλ Μέρφι.

Οι Δημοκρατικοί, από την πλευρά τους, επικρίνουν το φορολογικό νομοσχέδιο των Ρεπουμπλικανών και τις πολιτικές λιτότητας. Η Σπάνμπεργκερ καταλόγισε ευθύνες στο Υπουργείο Κυβερνητικής Αποδοτικότητας του Τραμπ και στο παρατεταμένο κυβερνητικό shutdown, που επηρεάζει δυσανάλογα τη Βιρτζίνια, όπου απασχολούνται πάνω από 300.000 ομοσπονδιακοί υπάλληλοι.

Η Έαρλ-Σίαρς, αντίθετα, κατηγόρησε τη Σπάνμπεργκερ ότι δεν αξιοποιεί την επιρροή της στους Δημοκρατικούς γερουσιαστές της πολιτείας, οι οποίοι ψήφισαν κατά της ρεπουμπλικανικής πρότασης για προσωρινή παράταση του προϋπολογισμού.

Τέλος, οι εκλογές αυτές ενδέχεται να δείξουν εάν τα κοινωνικά ζητήματα εξακολουθούν να επηρεάζουν καθοριστικά τους ψηφοφόρους. Η Σπάνμπεργκερ και η Σέριλ στηρίζουν ανοιχτά το δικαίωμα στην άμβλωση — με τη Σπάνμπεργκερ να το τονίζει ως βασική θέση στη μοναδική πολιτεία του Νότου που δεν έχει επιβάλει νέους περιορισμούς.

Η Έαρλ-Σίαρς, αν και δεν αναφέρθηκε στην αντίθεσή της στο δικαίωμα στην άμβλωση, έχει κατηγορήσει επανειλημμένα τη Σπάνμπεργκερ ως «ακραία» στα ζητήματα των τρανς δικαιωμάτων — επίθεση παρόμοια με εκείνη που είχε εξαπολύσει ο Τραμπ εναντίον της Καμάλα Χάρις το 2024.