Παραίτηση-σοκ του Αντρίι Γερμάκ μετά τις έρευνες για διαφθορά – Ο Ζελένσκι ανακοινώνει πλήρη αναδιοργάνωση του Προεδρικού Γραφείου

Ο επικεφαλής της προεδρικής διοίκησης της Ουκρανίας, Αντρίι Γερμάκ, υπέβαλε την παραίτησή του λίγες ώρες μετά τις έρευνες που πραγματοποίησαν στο σπίτι και το γραφείο του το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης Διαφθοράς (NABU) και το Ειδικό Γραφείο Καταπολέμησης Διαφθοράς (SAPO).

Ανακοινώνοντας την αποχώρησή του, ο Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι τόνισε ότι, σε συνθήκες πολέμου, «η προσοχή πρέπει να επικεντρώνεται στη διπλωματία και την άμυνα» και ότι «απαιτείται εσωτερική ισχύς».

«Ο επικεφαλής του γραφείου, Αντρίι Γερμάκ, υπέβαλε την παραίτησή του. Είμαι ευγνώμων στον Αντρίι, διότι εκπροσωπούσε πάντα με ακρίβεια τις θέσεις της Ουκρανίας στις διαπραγματεύσεις. Θέλω όμως να αποφύγω φήμες και εικασίες», δήλωσε ο Ζελένσκι.

Το επίσημο προεδρικό διάταγμα για την απομάκρυνση του Γερμάκ αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της προεδρίας.

Ο Ουκρανός πρόεδρος υπογράμμισε ότι δεν θέλει να δημιουργηθούν «ερωτήματα» ή αμφιβολίες στους διεθνείς συμμάχους της χώρας και ανακοίνωσε μια συνολική αναδιοργάνωση του Προεδρικού Γραφείου.

«Αύριο θα πραγματοποιήσω διαβουλεύσεις με όσους μπορούν να αναλάβουν αυτή τη θέση», σημείωσε.

Παράλληλα, ο Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι στις επερχόμενες συνομιλίες με την κυβέρνηση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο Γερμάκ θα αντικατασταθεί από τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου, εκπροσώπους του υπουργείου Εξωτερικών, τον γραμματέα του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας και τις ουκρανικές υπηρεσίες πληροφοριών.

«Όταν αντιμετωπίζουμε μια τόσο μεγάλη εξωτερική πρόκληση – τον πόλεμο – πρέπει να είμαστε απολύτως ισχυροί εσωτερικά. Το 100% των δυνάμεών μας πρέπει να επικεντρώνεται στην υπεράσπιση της Ουκρανίας», είπε ο Ζελένσκι, προσθέτοντας ότι οι συναντήσεις με τους Αμερικανούς αξιωματούχους θα γίνουν «στο άμεσο μέλλον».

Η αποχώρηση του Γερμάκ έρχεται σε μια περίοδο που μια μεγάλη έρευνα για διαφθορά σε υψηλά κυβερνητικά κλιμάκια έχει παγιδεύσει ανώτερους αξιωματούχους, τροφοδοτώντας μια εκτεταμένη δημόσια οργή.

«Η Ρωσία θέλει απεγνωσμένα η Ουκρανία να κάνει λάθη. Δεν θα υπάρξουν λάθη από μέρους μας. Το έργο μας συνεχίζεται, ο αγώνας μας συνεχίζεται. Δεν έχουμε δικαίωμα να αποτύχουμε, δεν έχουμε δικαίωμα να υποχωρήσουμε ή να χάσουμε έδαφος. Αν χάσουμε την ενότητά μας, κινδυνεύουμε να χάσουμε τα πάντα: τους εαυτούς μας, την Ουκρανία, το μέλλον μας. Πρέπει να συνέλθουμε. Πρέπει να επιμείνουμε. Δεν έχουμε άλλη επιλογή» δήλωσε ο Ζελένσκι σε βιντεοσκοπημένη ομιλία του.

«Πλήρης συνεργασία» δηλώνει ο Γερμάκ

Το πρωί της Παρασκευής, ο Γερμάκ ανέφερε ότι συνεργάζεται απόλυτα με τις αρχές.

«Σήμερα το NABU και το SAPO πραγματοποιούν πράγματι δικονομικές ενέργειες στο σπίτι μου. Οι ανακριτές δεν αντιμετωπίζουν κανένα εμπόδιο», έγραψε στο Telegram.

«Έχουν πλήρη πρόσβαση στο διαμέρισμα, ενώ οι δικηγόροι μου είναι παρόντες και συνεργάζονται με τις αρχές. Από την πλευρά μου, παρέχω πλήρη συνεργασία».

Το NABU και το SAPO ερευνούν εδώ και αρκετές εβδομάδες μια εκτεταμένη υπόθεση διαφθοράς που αφορά τη δημόσια εταιρεία πυρηνικής ενέργειας Energoatom. Οκτώ ύποπτοι έχουν ήδη κατηγορηθεί, σε αυτό που εξελίσσεται στη μεγαλύτερη έρευνα διαφθοράς από την έναρξη της ρωσικής εισβολής το 2022.

Σύμφωνα με τις υπηρεσίες, η έρευνα διάρκειας 15 μηνών και 1.000 ωρών ηχογραφήσεων αποκάλυψε τη συμμετοχή μελών της ουκρανικής κυβέρνησης. Οι αρχές δεν έχουν δημοσιοποιήσει ακόμη όλο το υλικό, τροφοδοτώντας ερωτήματα για το ποιους μπορεί να αφορά.

Πολλοί στενοί συνεργάτες του Ζελένσκι, εντός και εκτός Ουκρανίας, περιλαμβανομένων εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών, ζητούσαν το τελευταίο διάστημα την απομάκρυνση του Γερμάκ.

Στενός φίλος του Ζελένκσι από το παρελθόν

Ο 54χρονος Γερμάκ ήταν στενός φίλος του Ζελένσκι από την εποχή που ο Ουκρανός πρόεδρος έκανε καριέρα ως κωμικός σε τηλεοπτική σειρά και βοήθησε στην επιτυχημένη προεδρική εκστρατεία του Ζελένσκι το 2019 ως πολιτικού αουτσάιντερ.

Ο Γερμάκ δεν έχει κατονομαστεί ως ύποπτος, αλλά βουλευτές της αντιπολίτευσης και ορισμένα μέλη του κόμματος του Ζελένσκι είχαν ζητήσει την αποπομπή του στο πλαίσιο της χειρότερης πολιτικής κρίσης στην Ουκρανία εν μέσω πολέμου.

Νωρίτερα σήμερα, ο Γερμάκ είχε επιβεβαιώσει ότι στο διαμέρισμά του γινόταν έρευνα δηλώνοντας ότι συνεργάζεται πλήρως με τις αρχές.

Το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς της Ουκρανίας και η Ειδική Εισαγγελία Καταπολέμησης της Διαφθοράς δήλωσαν ότι οι έρευνες που πραγματοποίησαν ήταν «εξουσιοδοτημένες».

Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, οι δύο υπηρεσίες καταπολέμησης της διαφθοράς αποκάλυψαν μια εκτεταμένη έρευνα για ένα οργανωμένο σχέδιο χρηματισμού ύψους 100 εκατομμυρίων δολαρίων στην κρατική εταιρεία ατομικής ενέργειας Energatom, στο οποίο ενεπλάκησαν πρώην ανώτεροι αξιωματούχοι και ένας πρώην επιχειρηματικός εταίρος του Ζελένσκι.

Με σημερινή του ανακοίνωσή του, το αντιπολιτευόμενο κόμμα ‘Ευρωπαϊκή Αλληλεγγύη είχε ζητήσει την απόλυση του Γερμάκ και την απομάκρυνσή του από την ομάδα διαπραγμάτευσης, καθώς και τη δημιουργία νέας κυβέρνησης συνασπισμού και συνομιλιών με τον Ζελένσκι.

«Το ζήτημα της ειρήνης και η μοίρα των Ουκρανών δεν μπορούν να εξαρτώνται από τις προσωπικές ευπάθειες και την αμαυρωμένη φήμη πολιτικών που εμπλέκονται σε σκάνδαλο διαφθοράς», αναφέρει στην ανακοίνωση του.

Την Πέμπτη, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι ένα ειρηνευτικό σχέδιο 28 σημείων των ΗΠΑ που διέρρευσε την περασμένη εβδομάδα θα μπορούσε να αποτελέσει «βάση για μελλοντικές συμφωνίες». Απαίτησε από το Κίεβο να αποσύρει τα στρατεύματα από τα ανατολικά εδάφη που κατέχει προτού η Μόσχα σταματήσει τις μάχες.

Μιλώντας στο περιοδικό The Atlantic αυτή την εβδομάδα, ο Γερμάκ είχε δηλώσει ότι «κανείς δεν πρέπει να βασίζεται στο ότι θα παραδώσουμε εδάφη».

Η επίδειξη προόδου στην καταπολέμηση της διαφθοράς αποτελεί κεντρικό στοιχείο της προσπάθειας του Κιέβου για την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την οποία οι Ουκρανοί αξιωματούχοι θεωρούν κρίσιμη για την αποχώρηση από την τροχιά της Ρωσίας.

Σε δήλωση πριν από την ανακοίνωση της παραίτησης του Γερμάκ, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε ότι οι Βρυξέλλες θα «συνεχίσουν να παρακολουθούν στενά την κατάσταση».

Οι δύο υπηρεσίες καταπολέμησης της διαφθοράς έχουν εντείνει την εκστρατεία τους κατά τη διάρκεια της ρωσικής εισβολής, αλλά έχουν δηλώσει ότι αντιμετωπίζουν πιέσεις από κατεστημένα συμφέροντα. Ο Ζελένσκι ανακάλεσε για λίγο την ανεξαρτησία τους τον περασμένο Ιούλιο, αλλά άλλαξε πορεία έπειτα από τη δημόσια κατακραυγή και κριτική που άσκησαν ξένοι εταίροι.