Σύλληψη Ιμάμογλου: O Ερντογάν εγκαταλείπει την πολιτική «καρότο και μαστίγιο» και υιοθετεί μια πιο ριζοσπαστική προσέγγιση

Η Τουρκία παρακολουθεί μια αξιοσημείωτη αλλαγή στην πολιτική προσέγγιση του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Έχει εγκαταλείψει την προηγούμενη στρατηγική του, η οποία συνδύαζε πιέσεις και παραχωρήσεις, υπέρ μιας αυστηρής πολιτικής που βασίζεται στην πολιτική καταστολή και την ενίσχυση της ασφάλειας.

Η τάση αυτή είναι εμφανής στην πρόσφατη καταστολή της αντιπολίτευσης. Ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, ένα από τα πιο εξέχοντα στελέχη της αντιπολίτευσης, συνελήφθη με την κατηγορία της διαφθοράς και της σύνδεσής του με τρομοκρατικές ομάδες.

Η κίνηση αυτή αποτελεί σημαντική κλιμάκωση κατά της αντιπολίτευσης, η οποία τη χαρακτήρισε «πολιτικό πραξικόπημα» με στόχο να εξαλειφθεί ο Ιμάμογλου από την επερχόμενη εκλογική κούρσα ως εν δυνάμει ισχυρός υποψήφιος και τρομερός αντίπαλος, αφού το σκηνικό ήταν σχεδόν άδειο από οποιονδήποτε θα μπορούσε να απειλήσει την εξουσία του προέδρου Ερντογάν μετά τον θάνατο του χειρότερου εχθρού του τα τελευταία χρόνια, του Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος πέθανε το περασμένο φθινόπωρο εξόριστος στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η σύλληψη προκάλεσε κύμα εγχώριων διαδηλώσεων και διεθνή καταδίκη. Οι υποστηρικτές του θεωρούν την υπόθεση πολιτικά υποκινούμενη και αποσκοπούσα στην εξουδετέρωσή του από την πολιτική σκηνή, ιδίως μετά την αύξηση της δημοτικότητάς του μετά την επιτυχία του να διοικήσει τον δήμο της Κωνσταντινούπολης και να παρουσιαστεί ως ισχυρή εναλλακτική λύση στον Ερντογάν.

Η κλιμάκωση αυτή είναι πιθανό να ενισχύσει τη θέση του Ιμάμογλου ως σύμβολο της αντιπολίτευσης, η οποία θα μπορούσε να αμφισβητήσει περαιτέρω το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ).

Οι Κούρδοι και η πολιτική του «απλωμένου χεριού»

Εν τω μεταξύ, η τουρκική κυβέρνηση συνεχίζει να αντιμετωπίζει το κουρδικό ζήτημα με σιδηρά πυγμή. Παρόλο που το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) ανακοίνωσε την προθυμία του να αφοπλιστεί στο πλαίσιο των βημάτων προς την ειρήνη, ο Ερντογάν δεν έδειξε κανένα ενδιαφέρον για την πρωτοβουλία αυτή, γεγονός που αντανακλά την απουσία επίσημης πρόθεσης πολιτικής επίλυσης της σύγκρουσης.

Το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (DEM) τόνισε ότι η κυβέρνηση δεν έχει κάνει κανένα συγκεκριμένο βήμα προς τη συμφιλίωση, αντανακλώντας τη συνέχιση της σκληρής πολιτικής ασφαλείας.

Η Τουρκία και η πτώση του Άσαντ

Παράλληλα με αυτά τα γεγονότα, ο Ερντογάν κέρδισε στα πρόσφατα περιφερειακά γεγονότα την άφιξη συμμάχων στην εξουσία στη γειτονική Συρία, μετά από χρόνια υποστήριξης της ένοπλης αντιπολίτευσης στη χώρα αυτή, και αφού η τουρκική επιλογή εκεί φάνηκε να βρίσκεται στα πρόθυρα του αφανισμού πέρυσι, και η πίεση μετατοπίστηκε από τη Δαμασκό προς την Άγκυρα, καθώς οι αραβικές κυβερνήσεις του Κόλπου ήταν ανοιχτές στο να ανοίξουν εκ νέου τις πρεσβείες τους στο καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ.

Σε μια εξαιρετική περιφερειακή στιγμή, ο Ερντογάν υποστήριξε μια νέα δυναμική που είχε ως αποτέλεσμα την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ και την είσοδο ένοπλων ομάδων στη Δαμασκό με επικεφαλής τον Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζουλάνι, τον ηγέτη της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS). Ο Αχμάντ αλ Σαραά (πρώην αλ Τζολάνι) έγινε ο μεταβατικός πρόεδρος της νέας εξουσίας στη Συρία, η κατεύθυνση της εξωτερικής πολιτικής της οποίας ευθυγραμμίζεται σαφώς με αυτή του Ερντογάν.

Παρόλα αυτά, η εσωτερική κατάσταση της Τουρκίας παρέμεινε τεταμένη στο πλαίσιο της αυξανόμενης πολιτικής πόλωσης, των ασταθών οικονομικών δεικτών και της συνεχιζόμενης πτώσης της τουρκικής λίρας στις αγορές. Η καταστολή της αντιπολίτευσης από τον Ερντογάν κατέστρεψε την εύθραυστη σταθερότητα που παρατηρήθηκε στη χώρα τις τελευταίες εβδομάδες.

Σε διεθνές επίπεδο, ο Ερντογάν φαίνεται να ενθαρρύνεται από την υποστήριξη του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και τις πρόσφατες μετατοπίσεις στον συριακό φάκελο, όπου ενίσχυσε την τουρκική επιρροή εκεί εις βάρος των Κούρδων μετά την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από ορισμένες περιοχές. Αυτοί οι παράγοντες έχουν κάνει τον Ερντογάν πιο σίγουρο για την επιβολή της ατζέντας του στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, χωρίς την ανάγκη παραχωρήσεων.

Οι εξελίξεις αυτές δείχνουν ότι ο Ερντογάν έχει εγκαταλείψει πλήρως την προσέγγιση «καρότο και μαστίγιο» που χρησιμοποιούσε προηγουμένως για την εξισορρόπηση της πολιτικής του, και τώρα βασίζεται μόνο στο «μαστίγιο» στην αντιμετώπιση των αντιπάλων του, είτε εντός είτε εκτός Τουρκίας, γεγονός που προοιωνίζεται περισσότερες πολιτικές και κοινωνικές εντάσεις στην επόμενη φάση.