AB, Rus LNG'sine yönelik ilk yaptırımlarla tabuları yıkıyor

Ukrayna'da üç buçuk yılı aşkın süredir devam eden acımasız savaşın ardından Avrupa Birliği bir tabuyu yıktı: Rus sıvılaştırılmış doğal gazına (LNG) yaptırım.

Birlik, 27 üye ülkenin tamamının oy birliğiyle onayını gerektiren yaptırımları uzun süredir Rus petrolü ve kömürü ithalatına uyguluyordu, ancak Rus gazına dokunmayarak Kiev ve Doğu Avrupa ülkelerini dehşete düşürüyordu.

Bu düşünce cuma günü Avrupa Komisyonu'nun ilk kez Rus gazına, özellikle de Belçika, Hollanda, Fransa, İspanya ve Portekiz'e akmaya devam eden sıvılaştırılmış doğal gaza (LNG) yaptırım uygulanmasını önermesiyle değişti.

Avrupa Komisyonu'nun Enerjiden Sorumlu Üyesi Dan Jorgensen Euronews'e yaptığı açıklamada, "Şimdiye kadar Rusya'dan gaz alımına yönelik bir yaptırımımız yoktu ve bu artık değişecek," dedi.

"Durum çok ciddi. Putin müzakere masasına oturmayı reddediyor. Üye ülke toprakları üzerinde Rus insansız hava araçlarımız var ve bu elbette kabul edilemez. Bunun sonuçları olmalı ve biz de bu nedenle bu adımı atıyoruz."

Komisyon daha önce Rusya'dan fosil yakıt alımının en geç 2027 yılı sonuna kadar durdurulmasını öngören iddialı bir yol haritası sunmuştu.

Ancak Avrupalıları Moskova ile tüm enerji bağlarını kesmeye çağıran Donald Trump'ın yoğun baskısı karşısında Brüksel işleri hızlandıracak bir adım attı. Onaylanması halinde paket, Rus LNG'sinin sonunu bir yıl erkene, 1 Ocak 2027'ye çekecek.

Jorgensen, buna paralel olarak, Rus boru hattı gazı ve nükleer yakıt alımlarını kademeli olarak kaldıracak olan aşamalı kesintinin tamamlanması için mevzuat çalışmalarının devam edeceğini açıkladı.

Geçen yıl blok, Rus enerjisine tahmini olarak 21,9 milyar euro harcadı.

Euronews'e konuşan Jorgensen, "Sonuç olarak bu, Avrupa'da Rus gazından çıkış sürecini çok daha hızlı hale getirecek," dedi.

Ticaret politikası olan yol haritasının onaylanması için nitelikli çoğunluk gerekirken, Rus LNG'sine yaptırıma yönelik yeni yasağın oy birliği ile desteklenmesi gerekiyor.

Zorlu müzakereler

Tüm gözler, veto konusunda uzun bir geçmişe sahip olan Macaristan ve Slovakya'da olacak. Denize kıyısı olmayan bu iki ülke Rus LNG'sini satın almıyor, ancak Druzbha boru hattı üzerinden Rus petrolünü ve TürkAkım boru hattı üzerinden Rus gazını almaya devam ediyor.

Macaristan ve Slovakya, ulusal güvenliği tehlikeye atacağı, tüketiciler için fiyatları yükselteceği ve milyarlarca euroluk tazminat davalarına yol açacağı iddiasıyla Rus enerjisinin aşamalı olarak kesilmesine karşı bir muhalefet kampanyası yürüttü.

Endişelerini gidermek üzere her iki ülkeyle de temas halinde olan Jorgensen, Rus LNG'sine yönelik yasağın hayata geçmesini umduğunu ifade etti.

"Avrupa'daki tüm ülkelerin durumun daha önce olduğundan çok daha ciddi olduğu ve gerçekten harekete geçmemiz gerektiği konusunda hemfikir olacağını umuyorum," dedi.

"Macaristan ve Slovakya da dahil olmak üzere hiçbir ülkenin arz güvenliği ya da fiyat artışlarıyla ilgili sorun yaşamaması için çok şey yaptık çünkü gazımızı nereden aldığımızı çeşitlendirdik ve bunu daha da fazla yapmaya hazır, istekli ve muktediriz."

Komisyon Üyesi, son yaptırım paketinin Macaristan ve Slovakya'nın, Ukrayna'nın ağustos ayında saldırdığı Druzbha boru hattından ham petrol almasına izin veren yasal düzenlemeyi yeniden gözden geçirmeyeceğini doğruladı.

Muafiyet 2022 yılının ortalarında gergin müzakereler sonucunda tanındı. Liderler ileride tekrar gözden geçirme sözü vermelerine rağmen muafiyete dokunulmadı.

Jorgensen aşamalı muafiyetin eninde sonunda bu boşluğu kapatacağını söyledi.

"Bu paket LNG'ye odaklanan bir paket. Bu yeni, ileriye doğru atılmış bir adım ve Rusya'ya uyguladığımız daha büyük bir baskı," dedi.

"Petrol konusunda ise zaten yaptırımlarımız var. İki ülkenin derogasyonları var ve bunlar geçerli olacak," diye ekledi.

"Ancak ne yazık ki Rusya'nın 'gölge filosu' aracılığıyla yaptırımların etrafından dolaşılıyor. Yaptırımlar onları da çok daha sert vuracak."

Geçen yıl blok, 20.05 milyar metreküp (bcm) Rus LNG'si ve 31.62 bcm Rus boru hattı gazı satın aldı. Bu, toplam gaz tüketiminin yüzde 19'unu temsil ediyor.

Bloğun büyük ölçüde ABD yapımı LNG'ye yönelmesi, eleştirmenlerin Rus enerjisine olan tarihi bağımlılığın Amerikan versiyonuyla değiştirildiği uyarısında bulunmasına yol açtı.