Brüksel, Macaristan'ın AB fonlarından 200 milyon euro ceza kesmek için harekete geçti

Avrupa Komisyonu, Avrupa Adalet Divanı'nın (AAD) iltica hakkına yönelik uzun süredir devam eden kısıtlamalar nedeniyle Macaristan'a verdiği 200 milyon euro'luk para cezasını mahsup etmek üzere özel bir prosedür başlattı.

Para cezasının Avrupa Komisyonu'na toplu olarak ödenmesi gerekiyor.

Budapeşte'nin Ağustos sonunda ilk son ödeme tarihini kaçırması, Komisyon'un son ödeme tarihi 17 Eylül olan ikinci bir ödeme talebi göndermesine yol açtı.

Bu ikinci talebin de dikkate alınmaması üzerine Komisyon Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Macaristan'ın Avrupa Birliği (AB) fonlarından aldığı paydan 200 milyon euro'luk cezanın düşülmesi için "mahsuplaşma prosedürü"nü devreye sokacağını duyurdu.

Prosedür, önümüzdeki haftalarda Macaristan'a ödenmesi beklenen çeşitli mali zarfları inceleyecek. Macaristan'a tahsis edilen yaklaşık 21 milyar euro'luk uyum ve kurtarma fonu, hukukun üstünlüğü ilkesindeki gerileme nedeniyle dondurulmuş durumda.

Bir Komisyon sözcüsü Çarşamba günü yaptığı açıklamada, "Bugün itibarıyla 'mahsuplaşma' aşamasına geçiyoruz," dedi. "Teorik olarak her türlü ödemeye bakılabilir, hiçbir şey hariç tutulamaz. Ancak açıkçası bu biraz zaman alacak. Neyin yaklaştığını ve ilgili cezayı karşılayabilecek kimlik ödemelerini belirlememiz gerekiyor," diyerek ekledi.

Buna paralel olarak Macaristan, AAD kararını hiçe saymaya devam ettiği ve mahkemenin "AB hukukunun eşi benzeri görülmemiş ve son derece ciddi bir ihlali" olarak nitelendirdiği sığınma haklarına yönelik kısıtlamayı sürdürdüğü her gün için 1 milyon euro para cezasıyla karşı karşıya.

Budapeşte, karara uymak için ne gibi tedbirler aldığını açıklamak zorunda. Ülke Komisyon'un sorularına cevap vermediği için, yürütme organı birikmiş para cezasını tahsil etmek üzere ilk ödeme talebini gönderdi.

Talep 93 milyon euro'yu kapsıyor ve 45 günlük bir süresi var.

Avrupa Adalet Divanı'nın kararını açıkladığı haziran ayından bu yana Başbakan Viktor Orban AB karşıtı söylemini sertleştirerek cezayı "çirkin ve kabul edilemez" olarak nitelendirdi ve ülkesinin sınırlarını koruduğu için Komisyon'dan 2 milyar euro alacaklı olduğunu savundu. (Komisyon bu rakamı hiçbir şekilde iade edilebilir olarak kabul etmemektedir).

Orban yakın zamanda verdiği bir röportajda, "Cezalandırılmamalıyız, ancak başarılarımız tanınmalı ve para bizden alınmamalı, bu işe devam edebilmemiz için bize verilmelidir" dedi. "Bu bir zaman meselesi."

Buna misilleme olarak hükümeti, göçmenleri "gönüllü" ve "ücretsiz" olarak Belçika'ya göndermekle tehdit etti. Orban hükümetinin çıkışı, bir üye devletin diğerine karşı göçü araçsallaştırdığı eşi benzeri görülmemiş bir durum teşkil etti.

Henüz hiçbir göçmen transferi gerçekleşmedi ancak bu plan Belçikalı ve AB yetkililerinin sert eleştirileriyle karşılaştı.

10 yıldır süren Brüksel-Budapeşte hesaplaşmasında yeni bir sayfa açan bu anlaşmazlık, Macaristan'ın Ulusal Kart uygulamasını Rus ve Belarus vatandaşlarını da kapsayacak şekilde genişletme kararına ilişkin artan endişeler nedeniyle daha da derinleşiyor. Komisyon bu uygulamanın yaptırımların delinmesine yol açabileceği ve "tüm" Schengen Bölgesi için bir tehdit oluşturabileceği uyarısında bulunuyor.

Budapeşte, iç güvenliğe yönelik herhangi bir riski şiddetle reddederek, Rus ve Belarus vatandaşlarına yönelik genişletmenin ülke içindeki iş gücü sıkıntısını hafifletmek ve işverenlere yabancı işçileri çekmek için "daha kolay bir prosedür" sağlamak için gerekli olduğunu söyledi.

Yaşanan gerginliğe rağmen, Macaristan'ın Avrupa işlerinden sorumlu bakanı Janos Boka'nın bu hafta Avrupa Komisyonu'nun İçişlerinden Sorumlu Üyesi Ylva Johansson ile bir araya gelerek hem AAD kararını hem de Ulusal Kart'ı görüşmesinin ardından yakınlaşma sinyalleri geldi.

Komisyon görüşmenin nasıl geçtiğine dair bir açıklama yapmadı.