AB'den Filistin Yönetimi’ne mali destek: Ek finansman mümkün mü?

Avrupa Komisyonu, Brüksel’de yapılan Filistin Bağışçıları Grubu’nun ilk toplantısının ardından Filistin Yönetimi’ne 82 milyon euroluk mali katkıyı doğruladı.

Ancak bu para zaten dört AB üyesi olan Almanya, Lüksemburg, Slovenya ve İspanya tarafından taahhüt edilmişti. Komisyon’un AB dışı ülkelerle temas çabalarına rağmen konferans yeni bir taahhüt çıkarmadı.

Söz konusu katkı, Avrupa’nın ödemelerini belirli reformlara bağlayan ve paranın nihai varış noktasını denetlemeyi amaçlayan “Pegase” isimli Filistin-Avrupa Sosyo-Ekonomik Yönetim ve Yardım Mekanizması üzerinden aktarılacak.

Filistin Bağışçıları Grubu, Komisyon tarafından, Batı Şeria’daki ekonomik toparlanma ve istikrar çabalarının finansmanına AB üyeleriyle AB dışı ülkeleri dahil etmek amacıyla kuruldu.

Akdeniz’den sorumlu AB Komiseri Dubravka Suica’ya göre, bu haftaki toplantıya dünya genelinden 60’tan fazla heyet katıldı. Ancak bazı ülkeler mekanizmaya ilgi gösterse de, Suica’nın “ortakların katkılarına açık” diye tanımladığı yapıya yeni bir finansman taahhüdü gelmedi.

Toplantının ardından düzenlenen basın toplantısında konuşan Suica, “Avrupa Birliği üyesi olmayan İsviçre, Yeni Zelanda, Norveç ve Türkiye, bu mekanizmayı kullanmak üzere taahhütlerini açıklamayı bekliyor. Mekanizma denetleniyor ve paranın doğru yere gitmesini güvence altına alıyor,” dedi.

Filistin yönetiminin, İsrail tarafından öldürülen veya hapsedilen Filistinlilerin ailelerine ödeme yaptığı yönündeki İsrail makamlarının “öldürmeye ödeme" (pay for slay) olarak tanımladığı iddialar sorulduğunda Komiser Suica, “Avrupa parasının tek bir eurosu bile bu tartışmalı ödemelere gitmemiştir,” diye yanıt verdi.

Bu yıl Pegase mekanizması üzerinden taahhüt edilen toplam tutar, Finlandiya, İrlanda, İtalya ve İspanya’nın önceki katkıları da hesaba katıldığında 88 milyon euronun üzerine çıkıyor.

Komisyon’a göre, 1994’ten bu yana Filistin Yönetimi’ne sağlanan toplam AB desteği neredeyse 30 milyar euro olarak tahmin ediliyor.

‘İsrail hesap vermeli’

Filistin Bağışçıları Grubu toplantısına eş başkanlık eden Filistin Başbakanı Muhammad Mustafa, bu fırsatı İsrail’in işgalini ve “Filistin hükümetine karşı eylemler” olarak nitelendirdiği uygulamaları kınamak için kullandı.

Hem Mustafa hem de Komiser Suica, İsrail’in Filistin Yönetimi adına topladığı ancak geçen Nisan’dan bu yana Filistinlilere aktarmadığı vergi gelirlerinin serbest bırakılmasının önemini vurguladı.

Mustafa şöyle dedi:

“Hiçbir hükümet, kendi gelirlerinden mahrum bırakılırken reformları sürdüremez. Mevcut mali kriz siyasi saiklerle yaratılmıştır. İsrail’in Filistin’e ait tahsilat gelirlerini alıkoyması, maaşları, hizmetlerin devamını ve hem Gazze’de hem de Batı Şeria’da istikrarı tehdit ediyor.”

Gazze Şeridi’ndeki savaş hasarı konusunda İsrail’in hesap vermesi gerektiğini söyleyen Filistin Başbakanı, “İsrail yaşananlardan sorumlu tutulmalı, tamamen olmasa bile zararın onarılmasına ve yeniden inşa çabalarına kayda değer ölçüde katkıda bulunmalıdır,” dedi.

Komiser Suica, Euronews’in sorularına rağmen bu konuda görüş belirtmedi.

Bununla birlikte, ABD öncülüğünde BM Güvenlik Konseyi’nde kabul edilen Gazze barış planı kararını “barışı ilerletmede önemli bir adım” olarak memnuniyetle karşıladı. Ancak AB’nin, kararın önerdiği Barış Kurulu’nda yer alıp almayacağı şimdilik belirsiz.

AB’nin bölgeye yönelik daha geniş hedefi ise İsrail ve Filistin için iki devletli çözüme ulaşmak.