İspanya, yapay zeka şirketlerine içeriği yanlış etiketledikleri için 35 milyon euro'ya kadar ceza kesebilir

İspanya Bakanlar Kurulu, yapay zeka (YZ) şirketlerinin, bu teknoloji ile üretilen içerikleri doğru şekilde etiketlememesi durumunda ağır para cezalarıyla karşılaşmasını öngören yasa taslağını kabul etti. Tasarının amacı, özellikle 'deepfake' içeriklerin yayılmasını sınırlamak.

Yasaya göre, yapay zekâ ile üretilmiş içeriklerin yanlış etiketlenmesi ciddi bir ihlal sayılacak ve bunun karşılığında 7,5 milyon ila 35 milyon euro arasında ya da şirketin küresel cirosunun yüzde 2 ile yüzde 7’si arasında değişen para cezaları uygulanabilecek.

Yeni düzenleme, girişimlerin ve orta ölçekli işletmelerin daha düşük cezalar alabileceğini öngörüyor.

İspanya Dijital Dönüşüm Bakanı Óscar López, salı günü Instagram’da yaptığı açıklamada, "Yapay zekâ yaşadığımız dünyayı iyileştirmeye yardımcı olmalıdır," diyerek yasanın, tıbbi araştırmaları desteklemek, felaketleri önlemek ve İspanyol şehirlerindeki trafiği iyileştirmek gibi alanlara odaklanmasını sağlayacağını belirtti.

Yasa, yapay zekânın 'yanıltıcı haberler, yalanlar ve iftiralar yayması' yerine topluma fayda sağlaması gerektiğini vurguluyor.

López’e göre yasa tasarısı, Avrupa Birliği’nin yeni yürürlüğe giren AB Yapay Zeka Yasası’ndan (EU AI Act) alınan yönergeleri benimsiyor. Bu yasa, yüksek riskli kabul edilen yapay zekâ sistemleri için sıkı şeffaflık kuralları getiriyor.

Tasarı, yürürlüğe girmesi için İspanya Temsilciler Meclisi'nden onay almak zorunda.

Yasa taslağında yasaklanan diğer uygulamalar

İspanya hükümeti, tasarının bazı diğer etik dışı yapay zekâ uygulamalarını da yasakladığını açıkladı. Bu uygulamalar arasında, fark edilmesi zor görüntüler veya sesler gibi bilinçaltına mesaj gönderen tekniklerle bireylerin kararlarını rızaları olmadan yönlendirmek de yer alıyor.

Buna örnek olarak, bir sohbet botunun kumar bağımlılığı olan kullanıcıları tespit edip onları bir bahis platformuna yönlendirmesi gösterilebilir.

Tasarı ayrıca, yapay zekâ şirketlerinin bireyleri ırk, siyasi görüş, din veya cinsel yönelim gibi faktörlere göre sınıflandırmasını yasaklıyor. Sosyal medya hesapları veya biyometrik veriler üzerinden bireylerin suç işleme olasılığını belirlemek de yasak kapsamında. Bu düzenleme, Katalonya’daki bir cezaevinde mahkûmların yeniden suç işleme riskini ölçmek için kullanılan tartışmalı bir algoritmaya yöneltilen eleştirilerden yola çıkılarak hazırlandı.

Çalışanların iş yerinde bulunup bulunmadığını biyometrik verilerle takip eden ancak bu süreci insan denetimine tabi tutmayan yapay zekâ sistemleri de 500 bin ila 7,5 milyon euro arasında ya da yıllık küresel cironun yüzde 1 ile yüzde 2’si arasında değişen para cezalarına tabi olacak.

Yasa tasarısı, ayrıca, ciddi kazalara neden olan yapay zekâ sistemlerinin -örneğin bir kişinin ölümüne yol açması gibi- İspanya’da geçici olarak yasaklanmasına da imkân tanıyor.