ABD-İran görüşmeleri Roma'da yapılacak

İran, ABD ile bu hafta sonu yapılacak olan nükleer müzakerelerin bir sonraki turunun, daha önce müzakerelerin yeri konusunda yaşanan kafa karışıklığının ardından Roma'da yapılacağını teyit etti.

Yetkililer başlangıçta müzakerelere Roma'nın ev sahipliği yapacağını açıklamış, ancak İran Salı günü erken saatlerde müzakerelerin Umman'a dönmesi konusunda ısrar etmişti.

İran devlet televizyonundan yapılan açıklamada Umman'ın Cumartesi günü Roma'da yapılacak görüşmelere aracılık edeceği belirtildi. Umman Dışişleri Bakanı geçen hafta sonu başkent Muskat'ta yapılan görüşmelerde iki taraf arasında arabulucu olarak görev yapmıştı.

ABD Başkanı Donald Trump, bir anlaşmaya varılmaması halinde İran'ın nükleer programını hedef alan hava saldırıları düzenleyeceği tehdidini defalarca dile getirdi.

İranlı yetkililer, silah seviyesine yakın zenginleştirilmiş uranyum stoklarıyla nükleer silah geliştirebilecekleri konusunda giderek daha fazla uyarıda bulunuyorlar.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı istifa etti

Çarşamba günkü açıklama, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın, Tahran'ın 2015 yılında dünya güçleriyle yaptığı nükleer anlaşmada baş müzakereci olarak görev yapan cumhurbaşkanı yardımcılarından birinin istifasını resmen onaylamasıyla geldi.

İstifası onaylanan Muhammed Cevad Zarif geçen yıl yapılan seçimlerde Pezeşkiyan'ın önemli bir destekçisi olarak görev yapmıştı. Ancak uzun süredir Zarif'in müzakerelerde çok fazla şey verdiğini iddia edilmiş ve sertlik yanlılarından eleştiriler gelmişti.

Cumhurbaşkanlığı'ndan yapılan açıklamada ''Pezeşkiyan, bazı sorunlar nedeniyle yönetiminin artık Zarif'in değerli bilgi ve uzmanlığından yararlanamayacağını vurguladı," dendi.

Cumhurbaşkanı bir kararname ile 59 yaşındaki Muhsin İsmaili'yi stratejik işlerden sorumlu yeni cumhurbaşkanı yardımcısı olarak atadı. İran'ın siyasi sisteminde cumhurbaşkanının birden fazla yardımcısı bulunuyor. İsmaili ılımlı bir siyasetçi ve hukuk uzmanı olarak tanınıyor.

Birleşmiş Milletler Nükleer Denetleme Kurumu (IAEA) Başkanı Rafael Grossi, Pezeşkiyan ve diğer yetkililerle görüşmek üzere Tahran'a geldi.

Dönüm noktası niteliğindeki nükleer anlaşmanın 2018'de Trump'ın ABD'yi anlaşmadan tek taraflı olarak çekmesiyle çökmesinden bu yana İran, programındaki tüm sınırlamaları terk etti ve uranyumu yüzde 60 saflığa kadar zenginleştirdi. Yani bu, yüzde 90'lık silah sınıfı seviyelerine yakın.

Kapsamlı Ortak Eylem Planı (JCPOA) 2015 yılında imzalanmış ve İran uluslararası yaptırımların hafifletilmesi karşılığında nükleer faaliyetlerini sınırlandırmayı kabul etmişti.

Steve Witkoff bir 'Trump anlaşması' istiyor

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ABD'yi görüşmelerde çelişkili tutumlar sergilemesi nedeniyle uyardı.

''Zenginleştirme gerçek ve kabul edilmiş bir konudur ve olası endişeler konusunda güven inşasına hazırız," diyen Arakçi, ancak zenginleştirme hakkını kaybetmenin 'müzakere edilemez' olduğunu da sözlerine ekledi.

Arakçi'nin uyarısı muhtemelen ABD'nin Ortadoğu elçisi Steve Witkoff'un bu hafta yaptığı yorumlara atıfta bulunuyor. Witkoff anlaşmayla İran'ın 2015'te Obama yönetimi tarafından varılan anlaşmaya benzer şekilde yüzde 3,67 uranyum zenginleştirme seviyesine geri dönebileceğini öne sürdü.

Witkoff daha sonra "İran'la yapılacak bir anlaşma ancak bir Trump anlaşması olursa tamamlanabilir," dedi.

Sosyal medya platformu X'te "İran nükleer zenginleştirme ve silahlanma programını durdurmalı ve ortadan kaldırmalıdır" diye yazdı.