Μπήκαν οι βάσεις για το «αντι-drone τείχος» της ΕΕ - Δέκα κράτη μέλη στην πρώτη σύνοδο

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε επίσημα τις διαδικασίες για τη δημιουργία ενός "αντι-drone τείχους" κατά μήκος της ανατολικής πτέρυγας του μπλοκ, μια πρωτοποριακή πρωτοβουλία που λαμβάνει σάρκα και οστά εν μέσω των ανησυχητικών παραβιάσεων του εναέριου χώρου της ΕΕ από τη Ρωσία.

Η εναρκτήρια σύνοδος των μελών της πρωτοβουλίας πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Παρασκευής και συμμετείχαν δέκα κράτη μέλη: Βουλγαρία, Δανία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία και Φινλανδία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προήδρευσε των συνομιλιών.

Η Ουκρανία κλήθηκε επίσης να λάβει μέρος καθώς έχει αναπτύξει υψηλή τεχνολογία στον τομέα και εκτιμάται ότι έχει τη δυνατότητα να παράγει τέσσερα εκατομμύρια μη επανδρωμένα αεροσκάφη ετησίως. Αυτή την εβδομάδα, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι η Ουκρανία θα αρχίσει να εξάγει όπλα που παράγονται από την εγχώρια αμυντική βιομηχανία, αίροντας τους περιορισμούς του στρατιωτικού νόμου.

Το ΝΑΤΟ έδωσε το παρόν ως παρατηρητής.

Οι συζητήσεις πρόκειται να συνεχιστούν την επόμενη εβδομάδα κατά τη διάρκεια της άτυπης συνόδου κορυφής των ηγετών της ΕΕ στην Κοπεγχάγη, με το ζήτημα να βρίσκεται ψηλά στην ημερήσια διάταξη.

"Η Ρωσία δοκιμάζει την ΕΕ και το ΝΑΤΟ και η απάντησή μας πρέπει να είναι σθεναρή, ενιαία και άμεση. Στη σημερινή συνάντηση, συμφωνήσαμε να περάσουμε από τις συζητήσεις σε συγκεκριμένες δράσεις", δήλωσε ο Άντριους Κουμπίλιους, επίτροπος Άμυνας, σε συνέντευξη Τύπου στη Φινλανδία μετά την τηλεδιάσκεψη.

Ξεκαθάρισε ότι το "τείχος" των μη επανδρωμένων αεροσκαφών θα έχει διττό σκοπό: ανίχνευση και επέμβαση, με άμεση προτεραιότητα να δίνεται στον πρώτο στόχο.

"Σίγουρα, πρέπει να εξετάσουμε αποτελεσματικά μέσα για το πώς θα καταστρέψουμε (τις απειλές)", δήλωσε.

Το "τείχος των μη επανδρωμένων αεροσκαφών" θα είναι ένας από τους τρεις πυλώνες του "Παρατηρητηρίου της Ανατολικής Πτέρυγας", με τους άλλους δύο να είναι το χερσαίο τείχος και το θαλάσσιο τείχος, εξήγησε.

Δεν είναι σαφές πόσος χρόνος θα χρειαστεί για να υλοποιηθεί το σχέδιο. Ο Επίτροπος Άμυνας έκανε λόγο για έναν χρόνο με βάση την ανάλυση των εμπειρογνωμόνων, αν και προειδοποίησε ότι δεν πείστηκε από την εκτίμηση αυτή.

Η Επιτροπή σκοπεύει να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη, τους εκπροσώπους της αμυντικής βιομηχανίας και την Ουκρανία για την κατάρτιση ενός πιο συγκεκριμένου οδικού χάρτη.

"Πρόκειται για τεχνολογικές υποδομές που χρειάζονται και πολύ σύντομα, αλλά χρειάζεται στρατηγική ανάλυση, για το πώς θα πρέπει να οργανωθεί με τον καλύτερο τρόπο μια τέτοια αμυντική ασπίδα", είπε.

Σε κατάσταση συναγερμού

Η σύνοδος της Παρασκευής έγινε στη σκιά μιας σειράς παραβιάσεων του ευρωπαϊκού εναέριου χώρου που έχουν θέσει ολόκληρη την ήπειρο σε ύψιστο συναγερμό.

Η πρώτη παραβίαση σημειώθηκε στην Πολωνία πριν από δύο εβδομάδες, όταν 19 ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη πέταξαν πάνω από την επικράτεια της χώρας.

Ακολούθησαν τα περιστατικά στη Ρουμανία, με ένα ρωσικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος και στην Εσθονία νε τρία ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη MiG-31.

Τη Δευτέρα, τρία μεγάλα μη επανδρωμένα αεροσκάφη εντοπίστηκαν στο αεροδρόμιο της Κοπεγχάγης, προκαλώντας διακοπή λειτουργίας για σχεδόν τέσσερις ώρες.

Την Τετάρτη, η δραστηριότητα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών προκάλεσε προβλήματα στο αεροδρόμιο του Άαλμποργκ.

Σουηδικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν αργότερα μια παρόμοια μυστηριώδη θέαση στη περιοχή Karlskrona στο νότο.

Μέχρι στιγμής, η Δανία δεν έχει καταφέρει να εντοπίσει τους δράστες. Η πρωθυπουργός Μέτε Φρεντέρικσεν δήλωσε ότι δεν μπορεί να "αποκλείσει" τη ρωσική εμπλοκή, αλλά οι αρχές δεν έχουν βρει κανένα στοιχείο που να παραπέμπει στο Κρεμλίνο.

Ο υπουργός Άμυνας της Δανίας Troels Lund Poulsen μίλησε για "υβριδική επίθεση" στο πλαίσιο "συστηματικής επιχείρησης", σημειώνοντας ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εθεάθησαν στο Άαλμποργκ είχαν εκτοξευθεί από την επικράτεια της χώρας.

Τα διαδοχικά επεισόδια έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά με την έλλειψη ετοιμότητας της ΕΕ να αντιμετωπίσει απειλές από μη επανδρωμένα αεροσκάφη, μια μορφή πολέμου που η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει φέρει στο προσκήνιο.

Η Πολωνία, για παράδειγμα, κατέφυγε σε πυραύλους πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων για να καταρρίψει φθηνά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, ενώ η Δανία παραδέχθηκε ότι δεν διαθέτει κατάλληλο σύστημα αεράμυνας.

Η εναρκτήρια συνάντηση της Παρασκευής επικεντρώθηκε στον εντοπισμό των υλικοτεχνικών και οικονομικών κενών προκειμένου να καθοριστεί ποιοι πόροι είναι ήδη διαθέσιμοι για το τείχος και ποιοι λείπουν.

Ο Κουμπίλιους έκανε αναφορά σε ραντάρ, αισθητήρες ήχου, παρεμβολείς σημάτων, συστήματα αναχαίτισης και αντιαεροπορικά συστήματα ως μερικές από τις βασικές υποδομές που απαιτούνται προκειμένου να γίνει πραγματικότητα.

"Πρέπει να καταλάβουμε τι είδους συστήματα πρέπει να αναπτύξουμε για να είναι πιο αποτελεσματικά", δήλωσε. "Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι αυτή τη στιγμή η αποτελεσματικότητά μας για την καταπολέμηση των μη επανδρωμένων αεροσκαφών δεν βρίσκεται στο επίπεδο που πρέπει".

Ένα άλλο κρίσιμο ζήτημα για το τείχος των μη επανδρωμένων αεροσκαφών είναι η συμβατότητά του με το ΝΑΤΟ.

Εδώ και χρόνια, οι προσπάθειες της ΕΕ να σχηματίσει μια ολοκληρωμένη Ευρωπαϊκή Ένωση Άμυνας παρεμποδίζονται από την ατλαντική συμμαχία, η οποία διεκδικεί αποκλειστική αρμοδιότητα σε στρατιωτικές υποθέσεις.

Όμως η επίθεση που εξαπέλυσε η Ρωσίας άλλαξε τις ισορροπίες. Η ΕΕ στρέφεται όλο και περισσότερο στην κατεύθυνση της ανεξάρτητης αμυντικής πολιτικής, με την Κοιμισιόν να προτείνει το μεγαλύτερο μέχρι σήμερα σχετικό πρόγραμμά, την Ετοιμότητα 2030, διαθέτοντας πόρους ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ για χαμηλότοκα δάνεια.