Η Ολλανδία ζητεί εξαίρεση από τους κανόνες της Ε.Ε. για τη μετανά στευση - «Όχι» λένε οι Βρυξέλλες

Η νέα ολλανδική κυβέρνηση εκπλήρωσε την υπόσχεσή της και υπέβαλε αίτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να εξασφαλίσει ρήτρα εξαίρεσης (opt-out) από το σύστημα μετανάστευσης και ασύλου της ΕΕ, μια πρωτοφανής κίνηση από ένα ιδρυτικό κράτος μέλος.

«Μόλις ενημέρωσα την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι επιθυμώ μια εξαίρεση για την Ολλανδία», δήλωσε το πρωί της Τρίτης η Ολλανδή υπουργός Ασύλου και Μετανάστευσης Μαριολάιν Φάμπερ. «Πρέπει να είμαστε και πάλι υπεύθυνοι για τη δική μας πολιτική ασύλου».

Η Φάμπερ ανήκει στο Κόμμα για την Ελευθερία (PVV), το ακροδεξιό, υπερεθνικιστικό κόμμα του Γκέερτ Βίλντερς, το οποίο αποτελεί την κύρια δύναμη του νέου κυβερνητικού συνασπισμού.

Το σχέδιο εξαίρεσης, το οποίο είχε προαναγγελθεί τον Ιούλιο και επιβεβαιώθηκε την περασμένη εβδομάδα, θεωρείται «τραβηγμένο» και συμβολικό, με ελάχιστες έως μηδαμινές πιθανότητες επιτυχίας, καθώς θα απαιτούσε την εκ νέου τροποποίηση της εξαιρετικά ευαίσθητης νομοθεσίας και θα μπορούσε να οδηγήσει σε παρόμοια αιτήματα.

Στην επιστολή της προς την Ευρωπαία επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον, η Φάμπερ παραδέχεται ότι η εξαίρεση θα μπορούσε να επιτευχθεί μόνο «σε περίπτωση τροποποίησης της Συνθήκης» και όχι βραχυπρόθεσμα.

Είναι απίθανο ότι άλλες πρωτεύουσες θα ήταν πρόθυμες να ικανοποιήσουν την επιθυμία της Χάγης: ο αποκλεισμός της Ολλανδίας από το μεταναστευτικό σύστημα του μπλοκ θα προκαλούσε αναπόφευκτα ένα κύμα αιτούντων άσυλο προς τις γειτονικές χώρες, δημιουργώντας ένα σενάριο κρίσης.

Ωστόσο, το αίτημα αντιπροσωπεύει μια νέα προσπάθεια μιας χώρας της ΕΕ να αμφισβητήσει τους ισχύοντες νόμους σε μια απελπισμένη προσπάθεια να περιορίσει την παράτυπη μετανάστευση. Έρχεται σε συνέχεια της απόφασης της Γερμανίας να επαναφέρει συνοριακούς ελέγχους και στα εννέα χερσαία σύνορά της, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τη λειτουργία του χώρου Σένγκεν χωρίς διαβατήρια.

Η ολλανδική κυβέρνηση ανέφερε ότι «εφ' όσον» δεν χορηγηθεί αυτή η ρήτρα εξαίρεσης, η χώρα θα επικεντρωθεί στην εφαρμογή του Νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, της τεράστιας μεταρρύθμισης που ολοκλήρωσε η ΕΕ τον Μάιο μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια σκληρών διαπραγματεύσεων.

Η κύρια καινοτομία του Συμφώνου είναι ένα σύστημα «υποχρεωτικής αλληλεγγύης» που θα δίνει στις χώρες τρεις επιλογές για τη διαχείριση των αιτούντων άσυλο: να μετεγκαταστήσουν έναν ορισμένο αριθμό από αυτούς, να πληρώνουν 20.000 ευρώ για κάθε έναν που απορρίπτουν ή να χρηματοδοτούν επιχειρησιακή υποστήριξη. Η Ολλανδία θα επιλέξει την οικονομική στήριξη αντί της υποδοχής.

Την περασμένη Παρασκευή, εν αναμονή του κυβερνητικού προγράμματος, η Επιτροπή κατέστησε σαφές ότι όλα τα κράτη μέλη δεσμεύονται από τους υφιστάμενους κανόνες και ότι οποιαδήποτε εξαίρεση από τη συμμόρφωσή τους θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης πριν - και όχι μετά - την έγκρισή τους.

«Έχουμε υιοθετήσει νομοθεσία. Έχει εγκριθεί. Δεν μπορεί να υπάρξει εξαίρεση από την υιοθετημένη νομοθεσία στην ΕΕ», δήλωσε εκπρόσωπος την Παρασκευή. «Αυτή είναι μια γενική αρχή».

Τον Μάιο, η Ολλανδία ψήφισε υπέρ όλων των νόμων που απαρτίζουν το Νέο Σύμφωνο.

Η μεταρρύθμιση θα χρειαστεί δύο χρόνια για να τεθεί σε ισχύ. Τα κράτη μέλη πρέπει να υποβάλουν σχέδια εφαρμογής πριν από το τέλος του έτους, στα οποία θα περιγράφονται λεπτομερώς τα διοικητικά, επιχειρησιακά και νομικά μέτρα που προτίθενται να λάβουν για να κάνουν τους νόμους πραγματικότητα.