Στην Ολλανδία καταφεύγουν οι Βελγίδες για αμβλώσεις

Περισσότερες από 300 γυναίκες ετησίως στο Βέλγιο αναγκάζονται να ταξιδεύουν στις Κάτω Χώρες για να διακόψουν την εγκυμοσύνη τους, με τις επιπλοκές που αυτό συνεπάγεται για τις ευάλωτες γυναίκες ή τις γυναίκες που δεν έχουν τους οικονομικούς πόρους για να πληρώσουν τη διαδικασία.

Αυτό καταγγέλλουν αυτές τις ημέρες περισσότερες από είκοσι ενώσεις υπέρ των αμβλώσεων στην ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, όπου το νόμιμο όριο για την άμβλωση είναι οι 12 εβδομάδες μετά την κύηση, ενώ στην Ολλανδία το όριο αυτό είναι οι 22 εβδομάδες. Επιπλέον, μεταξύ της πρώτης διαβούλευσης και της έναρξης της διαδικασίας είναι υποχρεωτική μια περίοδος περισυλλογής 6 ημερών, με σημαντικές κυρώσεις για την αιτούσα και το προσωπικό σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.

Αυτές οι νομικές συνθήκες είναι ασύμβατες με την πραγματικότητα πολλών γυναικών, σύμφωνα με τα κέντρα οικογενειακού προγραμματισμού. Ζητούν την παράταση της προθεσμίας για τη διακοπή της εγκυμοσύνης, ώστε ο νόμος να προσαρμοστεί στις σημερινές απαιτήσεις.

Σύμφωνα με τον Φρεντερίκ Μπρισό, συντονιστή του Κέντρου Οικογενειακού Προγραμματισμού στη Ναμούρ του Βελγίου, πρόκειται για "ευελιξία" ώστε "να ανταποκριθούμε θετικά σε κάθε συγκεκριμένη κατάσταση" και θεωρεί αυθαίρετη την προθεσμία των έξι ημερών σκέψης , διότι "ίσως η γυναίκα να έχει ήδη σκεφτεί για δύο εβδομάδες πριν επικοινωνήσει μαζί μας ή να έχει κάνει τεστ εγκυμοσύνης το ίδιο πρωί πριν επικοινωνήσει μαζί μας".

Εξασφάλιση ασφαλών αμβλώσεων σε όλη την Ευρώπη

Οι Βελγίδες δεν είναι οι μόνες που ταξιδεύουν για να ξεκινήσουν τη διαδικασία της άμβλωσης. Τα νομικά χρονικά όρια ποικίλλουν μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών και κάθε μία έχει μια περισσότερο ή λιγότερο επιτρεπτική νομοθεσία, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητές της.

Οι νόμιμες προθεσμίες κυμαίνονται από 10 εβδομάδες στην Πορτογαλία έως 24 εβδομάδες στις Κάτω Χώρες (Ολλανδία). Οι περισσότερες χώρες έχουν θέσει το όριο στις 12 εβδομάδες. Η Ισπανία είναι κάπως πιο "ανοιχτή", επιτρέποντας τις αμβλώσεις έως τις 14 εβδομάδες, όπως και η Αυστρία, η οποία δεν απαιτεί περίοδο προβληματισμού, ενώ η Βουλγαρία απαιτεί την έγκριση μιας επιτροπής εμπειρογνωμόνων για την παράτασή της στις 20 εβδομάδες. Στη συνέχεια, υπάρχει η περίπτωση της Μάλτας και της Πολωνίας, με ισχυρή καθολική παράδοση, των οποίων το νομικό πλαίσιο είναι ιδιαίτερα περιοριστικό για τις αμβλώσεις.

Η Λίνα Γκάλβεθ, πρόεδρος της Επιτροπής για τα Δικαιώματα των Γυναικών και την Ισότητα των Φύλων, δήλωσε στο Euronews ότι "όσοι έχουν αρκετά χρήματα μπορούν να πάνε σε άλλη χώρα, αλλά για όσους δεν έχουν τους πόρους αυτό δημιουργεί μεγάλη ανισότητα, η οποία δεν εγγυάται έναδικαίωμα που θα έπρεπε να είναι καθολικό για όλες τις γυναίκες σε όλο τον κόσμο".

Για τον ευρωβουλευτή, "η συζήτηση δεν θα πρέπει να είναι άμβλωση ναι ή άμβλωση όχι, διότι οι γυναίκες που αποφασίζουν να κάνουν άμβλωση για διαφορετικές περιστάσεις θα συνεχίσουν να το κάνουν, διότι το έχουν κάνει σε όλη την ιστορία και σε όλο τον κόσμο, οπότε το θέμα είναι να εγγυηθούμε μια ασφαλή άμβλωση".

Μη δεσμευτικές προσπάθειες

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει υποβάλει νομοθετικές πρωτοβουλίες για να προσπαθήσει να διασφαλίσει την ελεύθερη και ασφαλή άμβλωση για όλες τις γυναίκες, ανεξάρτητα από τη χώρα προέλευσής τους.

Μεταξύ αυτών των προσπαθειών συγκαταλέγεται η έκθεση Matić του 2021, η οποία προτρέπει τα κράτη μέλη να "αποποινικοποιήσουν την άμβλωση" για να διασφαλίσουν την ασφάλειά της, θεωρώντας την "θεμελιώδες δικαίωμα" και "βασική ιατρική περίθαλψη", ώστε η άρνησή της να μπορεί να θεωρηθεί "πράξη βίας με βάση το φύλο". Πιο πρόσφατα, τον Απρίλιο του 2024, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη συμπερίληψη της άμβλωσης στον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.

Ωστόσο, καμία από αυτές τις συλλογικές πρωτοβουλίες δεν είναι δεσμευτική, καθώς η άμβλωση αποτελεί μέρος της υγειονομικής περίθαλψης, η οποία αποτελεί ατομική αρμοδιότητα κάθε χώρας.