Η Άνγκελα Μέρκελ λύνει τη σιωπή της για τη Ρωσία, την Ουκρανία και τον ... Τραμπ

Η πρώην καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ δικαιολόγησε τις προσπάθειές της να καθυστερήσει την αίτηση της Ουκρανίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ κατά τη διάρκεια της θητείας της, επικαλούμενη φόβους ότι η Ρωσία θα μπορούσε να προβεί σε αντίποινα, σύμφωνα με αποσπάσματα από τα επερχόμενα απομνημονεύματά της που δημοσιεύονται στη γερμανική εβδομαδιαία εφημερίδα Die Zeit.

Η Μέρκελ, η οποία διετέλεσε καγκελάριος της Γερμανίας για 16 χρόνια, περιέγραψε τον δισταγμό της όσον αφορά την υποστήριξη του σχεδίου δράσης για την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ (Membership Action Plan, ή MAP status) σε μια σημαντική σύνοδο κορυφής στο Βουκουρέστι το 2008, όπου τελικά σταμάτησε η ένταξη της χώρας.

Στα απομνημονεύματά της, η Μέρκελ δήλωσε ότι αισθάνθηκε πως η επιθυμία της Ουκρανίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ θα πρέπει να εξισορροπηθεί με τις ανησυχίες για την ασφάλεια της στρατιωτικής συμμαχίας στο σύνολό της. Έγραψε για την ανησυχία της σχετικά με τους δεσμούς της Ουκρανίας με τη Ρωσία, ιδίως για τον ρωσικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας που εδρεύει στην ουκρανική χερσόνησο της Κριμαίας, την οποία η Μόσχα προσήρτησε αργότερα παράνομα το 2014.

Η Μέρκελ δήλωσε ότι θεωρούσε "ψευδαίσθηση" πως το καθεστώς ΜΑΡ για την Ουκρανία θα προστάτευε τη χώρα από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν ή ότι θα λειτουργούσε αποτρεπτικά για τον Πούτιν, τον οποίο περιέγραψε ως κάποιον "πάντα έτοιμο να μοιράσει τιμωρία" και αδιάφορο για την οικοδόμηση "δημοκρατικών δομών".

Η Μέρκελ είπε επίσης ότι μόνο μια μειοψηφία όσων βρίσκονταν στην Ουκρανία υποστήριζε τότε την προσπάθειά της για ένταξη στο ΝΑΤΟ, πριν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ήταν "πεπεισμένη" πως δεν μπορούσε τότε να συμφωνήσει με την ένταξη της Ουκρανίας στη στρατιωτική συμμαχία.

Παρ' όλα αυτά, η Γερμανίδα ηγέτης δήλωσε ότι η μη προσφορά στην Ουκρανία ενός σαφούς σχεδίου ένταξης στη στρατιωτική συμμαχία είχε κόστος για τις φιλοδοξίες της χώρας και ότι μια ευρύτερη υπόσχεση για μελλοντική ένταξη που δόθηκε στη σύνοδο κορυφής του 2008 ήταν πρόκληση για τον Πούτιν.

Η Μέρκελ έγραψε ότι εξελήφθη ως "κήρυξη πολέμου" από τον Ρώσο ηγέτη, ο οποίος φέρεται να της το είπε σε άλλο πλαίσιο: "Δεν θα είσαι καγκελάριος για πάντα. Και τότε (η Ουκρανία και η Γεωργία) θα γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ. Και θέλω να το αποτρέψω αυτό".

Ο Πούτιν, ο οποίος εξαπέλυσε μια πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία το 2022, έχει επανειλημμένα δικαιολογήσει τον πόλεμό του ως απάντηση στην επέκταση του ΝΑΤΟ κατά μήκος των ρωσικών συνόρων.

Ενώ η Ουκρανία έλαβε τεχνική υπόσχεση για μελλοντική ένταξη στο ΝΑΤΟ στη σύνοδο κορυφής του 2008, δεν καθορίστηκε σαφής πορεία. Μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας, η Ουκρανία επανέλαβε το αίτημά της για ένταξη στο ΝΑΤΟ τον Σεπτέμβριο του 2022. Η συμμαχία δήλωσε ότι η πορεία του Κιέβου προς τη συμμαχία είναι μη αναστρέψιμη, αλλά δεν έχει θέσει χρονοδιάγραμμα για την ένταξή του.

Περαιτέρω, η Μέρκελ έχει αντιμετωπίσει επικρίσεις στο Κίεβο για την προσέγγιση της Γερμανίας έναντι της Ρωσίας κατά τη διάρκεια της θητείας της, μεταξύ άλλων από τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ο ίδιος έχει κατηγορήσει το Βερολίνο ότι είναι υπερβολικά φιλικό προς τη Μόσχα, ιδίως όσον αφορά την εξάρτησή του από το φθηνό ρωσικό φυσικό αέριο.

Η πρώην ηγέτιδα της Γερμανίας, η οποία έχει σε μεγάλο βαθμό αποσυρθεί από τη δημόσια ζωή μετά την αποχώρησή της από το αξίωμα, δήλωσε σε συνέντευξή της το 2022 ότι "δεν θα ζητούσε συγγνώμη" για τις πολιτικές της Γερμανίας σχετικά με την Ουκρανία και τη Ρωσία κατά τη διάρκεια της θητείας της.

Ο Πάπας Φραγκίσκος είπε στη Μέρκελ «λυγίστε, μην σπάσετε» για τον Τραμπ

Στα απομνημονεύματά της, η Μέρκελ αποκάλυψε επίσης πώς απευθύνθηκε στον Πάπα Φραγκίσκο για συμβουλές σχετικά με το πώς να διαχειριστεί τις διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα με τον Ντόναλντ Τραμπ μετά την πρώτη εκλογή του ως προέδρου των ΗΠΑ το 2017.

Η Μέρκελ έγραψε ότι ζήτησε έμμεσα από τον Πάπα Φραγκίσκο κατά τη διάρκεια μιας ιδιωτικής ακρόασης τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισης του Τραμπ, ο οποίος απειλούσε τότε να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμφωνία.

«Λυγίστε, λυγίστε, λυγίστε, αλλά προσέξτε να μην σπάσετε», είπε στη Μέρκελ, σύμφωνα με τον απολογισμό της. Η Μέρκελ έγραψε ότι της άρεσε η εικόνα και αποφάσισε να τη χρησιμοποιήσει κατά τη διάρκεια μιας επικείμενης τότε συνάντησης της G20 στο Αμβούργο.

Αναλογιζόμενη μια συνάντηση με τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο τον Μάρτιο του 2017, η Μέρκελ είπε ότι ο Τραμπ "έκρινε τα πάντα από την οπτική γωνία του επιχειρηματία ακινήτων που ήταν πριν από την πολιτική". Ο Τραμπ μιλούσε σε "συναισθηματικό επίπεδο", ενώ εκείνη ήταν "αντικειμενική", και φάνηκε γοητευμένος από τον Πούτιν και άλλους αυταρχικούς ηγέτες, αφηγήθηκε η Μέρκελ.

Σημείωσε ότι ο Τραμπ είχε επικρίνει επανειλημμένα την ίδια και τη Γερμανία κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας και ότι είχε αγνοήσει τα διακριτικά αιτήματά της για μια δεύτερη χειραψία μπροστά σε δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια εκείνης της επίσκεψης στον Λευκό Οίκο το 2017 - ένα ταξίδι που είχε σχεδιάσει "σχολαστικά".

"Μια λύση στα προβλήματα που τέθηκαν δεν φάνηκε να είναι ο στόχος του", είπε αναφερόμενη στις καταγγελίες του Τραμπ ότι η Γερμανία επιδίδεται σε αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και δαπανά πολύ λίγα για την άμυνα. Ωστόσο, η Μέρκελ παραδέχθηκε ότι η αδυναμία της Γερμανίας να επιτύχει τους στόχους του ΝΑΤΟ για τις αμυντικές δαπάνες που είχαν τεθεί σε σύνοδο κορυφής το 2014 ήταν ένα "αδύναμο σημείο" για το Βερολίνο.

Το βιβλίο της Μέρκελ - "Ελευθερία: Απομνημονεύματα 1954 - 2021" - θα κυκλοφορήσει στις 26 Νοεμβρίου.