Νέο πολιτικό σκηνικό στην Ρουμανία - Νίκη των φιλοδυτικών με σημαντική άνοδο της ακροδεξιάς

Σε εξέλιξη βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις για έναν κυβερνητικό συνασπισμό στη Ρουμανία μετά τη νίκη των φιλοδυτικών κεντρώων κομμάτων και τα κέρδη των ακροδεξιών κομμάτων στις βουλευτικές εκλογές της Κυριακής.

Με καταμετρημένο το 99% των ψήφων, οι κυβερνώντες σοσιαλδημοκράτες (PSD) προηγούνται με 21% των ψήφων και ακολουθεί η εθνικιστική ακροδεξιά Συμμαχία για την Ένωση των Ρουμάνων (AUR) με 18%. Το Εθνικό Φιλελεύθερο Κόμμα (PNL) συγκέντρωσε το 14,6% των ψήφων και η κεντροδεξιά Ένωση Save Romania (USR) το 11,1%.

Ο πρόεδρος του PSD Μαρσέλ Τσιολάκου δήλωσε ότι συνεχάρη τη νίκη του, αλλά έγνεψε προς την άνοδο του ακροδεξιού αισθήματος λέγοντας: "Οι Ρουμάνοι, σε αυτό το σημείο, έδωσαν μια προειδοποιητική κάρτα σε ολόκληρη την πολιτική τάξη".

"Αναλαμβάνουμε καΚαθώς η Ρουμανία συμβιβάζεται με την νέα της πολιτική πραγματικότητα, στα κομματικά επιτελεία έχουν βγει τα «κομπιουτεράκια» και οι διαβουλεύσεις είναι σε εξέλιξη για σενάρια συγκρότησης κυβερνητικού συνασπισμού μετά την νίκη των φιλοδυτικών κεντρώων κομμάτων, λαμβάνοντας όμως υπ' όψιν και την άνοδο των ακροδεξιών παρατάξεων στις βουλευτικές εκλογές της Κυριακής.

Το κυβερνών σοσιαλδημοκρατικό κόμμα (PSD) καταλαμβάνει την πρώτη θέση με 21% των ψήφων, αφήνοντας στην δεύτερη θέση την ακροδεξιά Συμμαχία για την Ένωση των Ρουμάνων (AUR) με 18%. Τα άλλα δύο κύρια κεντρώα κόμματα και το κόμμα της ουγγρικής μειονότητας επαρκούν για μια φιλοευρωπαϊκή πλειοψηφία. Παρ' όλα αυτά, δύο ακροδεξιά κόμματα κατάφεραν με ποσοστό περίπου 7% έκαστο να εισέλθουν στο κοινοβούλιο.

Οι πολίτες επαναβεβαίωσαν την φιλοευρωπαϊκή, φιλονατοϊκή και φιλοουκρανική πορεία της χώρας, όμως τα ποσοστά των ακροδεξιών κομμάτων καταδεικνύουν ένα άνευ προηγουμένου κλίμα πόλωσης.

Οι βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν εν όψει του δεύτερου γύρου των προεδρικών εκλογών την ερχόμενη Κυριακή, στον οποίο αντίπαλοι είναι δύο αουτσάιντερ. Από τη μία βρίσκεται η φιλοευρωπαία Έλενα Λασκόνι, η οποία αναμετράται με τον απροσδόκητο νικητή του πρώτου γύρου υπερεθνικιστή Κάλιν Γκεοργκέσκου. Η πρωτιά του Γκεοργκέσκου ήταν που επέφερε μια προσέλευση-ρεκόρ στις βουλευτικές εκλογές, με τις φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις να μιλούν για «ψήφο εθνικής ανάγκης».

Ο Γκεοργκέσκου μετά τις βουλευτικές εκλογές δεν έκανε καμία δήλωση και εν τη απουσία του η Λασκόνι αναφέρθηκε στην δική της δήλωση στις προεδρικές εκλογές. «Θέλω να σας ευχαριστήσω για το ότι δεν παίξατε ρώσικη ρουλέτα με την δημοκρατία στην Ρουμανία και με το ιερό δικαίωμα της ελεύθερης ψήφου», είπε, προσθέτοντας πως «είμαι σταθερή σταθερή υποστηρίκτρια του νόμου και της συνταγματικής τάξης. Ο Θεός θα μας βοηθήσει αυτή τη φορά να σταθούμε ενωμένοι, να αγωνιστούμε για την δημοκρατία και να κρατήσουμε την Ρωσία έξω από την χώρα μας».

Το μήνυμα της κάλπης της Κυριακής

Η Ρουμανία είναι σήμερα μια σταθερά φιλοδυτική σύμμαχος ως η μεγαλύτερη χώρα της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Όμως τα τελευταία χρόνια η δημόσια σφαίρα της κατακλύζεται από έντονα αντιευρωπαϊκά και αντινατοϊκά αφηγήματα στα social media, αρχής γενομένης από την πανδημία και με κορύφωση στην ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Στο μοτίβο μπορούσε να αναγνωρίσει κανείς την ίδια αντιδυτική προπαγάνδα που έχουμε δει και σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μια ψήφος διαμαρτυρίας εναντίον του κατεστημένου πολιτικού συστήματος της χώρας σε συνδυασμό με αδυσώπητους εκφραστές του αντιευρωπαϊκού και φιλορωσικού αφηγήματος οδήγησε προϊόντος του χρόνου σε μια στροφή προς έναν διάλογο περισσότερο λαϊκιστικό.

«Θεωρώ ότι μέσω της κάλπης της Κυριακής οι Ρουμάνοι θέλησαν να στείλουν ένα σαφές μήνυμα μάλλον στους δικούς τους πολιτικούς παρά στην Ευρώπη. Η σημαντική άνοδος των ακραίων σε σχέση με το 2020 δείχνει ότι στην ρουμανική κοινωνία υπάρχει σημαντική δυσαρέσκεια», σχολιάζει στο euronews ο πολιτικός αναλυτής Άντι Ζαμπάβα.

«Παρ' όλα αυτά, εν μέρει το αποτέλεσμα της Κυριακής προήλθε από Ρουμάνους που θέλησαν να υπερασπιστούν την φιλοευρωπαϊκή στάση της χώρας τους, θορυβημένοι όντες από το αποτέλεσμα στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών».

«Τι άλλαξε αυτή τη φορά; Έντονες και έξυπνες εκστρατείες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που στοχοθετούσαν κάθε γνώμη εξατομικευμένα», επισημαίνει ο αναλυτής Νταν Καρμπουνάρου. «Όλοι γνωρίζουμε τις προσπάθειες που έκαναν η Ευρωπαϊκή Ένωση, το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ ως προς την στρατιωτική κινητοποίηση για να διασφαλίσουν τι γίνεται στην ανατολική πτέρυγα της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, όμως την ίδια ώρα διεξαγόταν ένας άλλος πόλεμος, ένας πόλεμος με διακύβευμα τις απόψεις των ανθρώπων», λέει στο euronews o Καρμπουνάρου.

«Είδαμε τι έγινε με το Brexit, για παράδειγμα, στο Ηνωμένο Βασίλειο. Βλέπουμε τι συμβαίνει με την άνοδο των αντιευρωπαϊκών λαϊκιστικών και ακραίων κινημάτων στην Ευρώπη. Μπορούμε να το δούμε επίσης και σε αυτό το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Άρα μιλάμε για ένα κίνημα που μεγαλώνει».

Βάσει της σύνθεσης του νέου κοινοβουλίου η Ρουμανία θα συνεχίσει στο φιλοδυτικό και φιλοουκρανικό της μονοπάτι. Όμως ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών την Κυριακή πλέον παίρνει χαρακτηριστικά «στιγμής της αλήθειας» για την πολιτική πραγματικότητα της βαλκανικής χώρας. Το αποτέλεσμά του θα παίξει σημαντικό ρόλο τόσο στον σχηματισμό οποιασδήποτε κυβέρνησης όσο και στην συνολική πολιτική σταθερότητα της Ρουμανίας, ενώ εκτιμάται πως θα έχει αντίκτυπο τόσο στην περιοχή όσο και σε ολόκληρη την ΕΕ.

Ο αρχηγός των σοσιαλδημοκρατών από πλευράς του αρνήθηκε να στηρίξει την Λασκόνι, λέγοντας ότι οι Ρουμάνοι πρέπει να αποφασίσουν μόνοι τους. «Οι πολίτες της Ρουμανίας επί του παρόντος έχουν εκδώσει μια προειδοποίηση για το σύνολο του πολιτικού συστήματος. Αναλαμβάνουμε τον ρόλο της συνεκτικής δύναμης στην κοινωνία, του παράγοντα εξισορρόπηση και, όπως είπα και προεκλογικά, του ενηλίκου στο δωμάτιο», τόνισε ο Τσιολάκου.

Η πολυδιάσπαση της ψήφου ήταν που ανάγκασε τα φιλοδυτικά κόμματα να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για διαφορετικά σενάρια σχηματισμού μιας κυβέρνησης συνασπισμού. Ωστόσο, κάθε σενάριο βγάζει μια κυβέρνηση που δεν θα είναι απολύτως σταθερή.

Πέραν αυτού, τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών της Κυριακής εξακολουθούν να αποτελούν στην παρούσα φάση το μεγάλο ερωτηματικό.