Η Επιτροπή παραμερίζει την Πράσινη Συμφωνία στο νέο της όραμα για την αγροδιατροφική βιομηχανία

Η νέα προσέγγιση της αγροδιατροφικής πολιτικής που παρουσίασε η Επιτροπή την Τετάρτη επικεντρώνεται στην απλούστευση των κανονισμών και στην αποκατάσταση της ελκυστικότητας του γεωργικού επαγγέλματος, αντί της αυστηροποίησης των περιβαλλοντικών προτύπων.

Με την αλλαγή αυτή, η Επιτροπή απομακρύνεται από την αμφιλεγόμενη στρατηγική "Από το αγρόκτημα στο πιρούνι", η οποία αποτελούσε την αγροδιατροφική συνιστώσα της εμβληματικής πολιτικής της προηγούμενης θητείας, της ευρωπαϊκής "Πράσινης Συμφωνίας".

Αν και φιλόδοξη, η στρατηγική "Farm to Fork" έθετε στόχους μείωσης που ήταν δύσκολο να εφαρμοστούν, όπως η μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων στο μισό μέχρι το 2030. "Η μέθοδος εργασίας έχει σαφώς αλλάξει για να επιτευχθούν οι απαραίτητες μειώσεις με διαφορετικό τρόπο", δήλωσε ο Επίτροπος Γεωργίας Christophe Hansen σε συνέντευξη Τύπου που παρουσίασε το νέο όραμα.

Η απόφαση να απομακρυνθεί από την προηγούμενη πολιτική ακολουθεί τις επικρίσεις των αγροτών, οι οποίοι θεώρησαν ότι η στρατηγική ενίσχυσε την πόλωση εντός του γεωργικού τομέα.

Αντ' αυτού, το νέο όραμα στοχεύει στην αναζωογόνηση της γεωργίας, διασφαλίζοντας ότι θα παραμείνει ανταγωνιστική και θα είναι σε θέση να παρέχει δίκαια μέσα διαβίωσης για τους αγρότες. "Χρειαζόμαστε μια προσέγγιση που να ανταμείβει τους αγρότες αντί να τους ασκεί υπερβολική πίεση", δήλωσε ο Hansen.

Στο επίκεντρο αυτής της νέας προσέγγισης βρίσκεται η τελευταία λέξη της Επιτροπής: απλούστευση. Οι προσπάθειες θα ξεκινήσουν με τον εξορθολογισμό της εφαρμογής της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΓΠ), του τεράστιου προγράμματος αγροτικών επιδοτήσεων της ΕΕ, το οποίο αντιπροσωπεύει σήμερα σχεδόν το ένα τρίτο του συνολικού προϋπολογισμού της ΕΕ.

Αντίο, Green Deal

Ενώ οι περιβαλλοντικές πτυχές παραμένουν παρούσες στο όραμα, δεν βρίσκονται πλέον στο επίκεντρο της προσοχής, όπως συνέβαινε στη στρατηγική "Από το αγρόκτημα στο πιρούνι". Ειδικότερα, τα πιο φιλόδοξα στοιχεία της προηγούμενης στρατηγικής, δηλαδή η αναθεώρηση του ευρωπαϊκού πλαισίου για τα φυτοφάρμακα, έχουν επισήμως εγκαταλειφθεί.

"Δεν υπάρχει πρόθεση να γίνει κάτι συγκεκριμένο για τη βιώσιμη χρήση [της οδηγίας για τα φυτοφάρμακα] εδώ", εξήγησε αξιωματούχος της ΕΕ.

Ομοίως, άλλα αμφιλεγόμενα σχέδια για υποχρεωτική διατροφική επισήμανση στην πρόσοψη της συσκευασίας, όπως το σύστημα NutriScore με χρωματική κωδικοποίηση, έχουν εγκαταλειφθεί υπέρ των ετικετών που θα αναφέρουν την προέλευση του προϊόντος και τα πρότυπα καλής μεταχείρισης των ζώων.

Λίγα πράγματα για τη νέα ΚΑΠ

Παρά την αλλαγή πολιτικής, το νέο όραμα δεν προτείνει πολλά πράγματα για τη μεταρρύθμιση της ΚΑΠ, εκτός από την επανάληψη παλαιότερων, ανεκπλήρωτων προτάσεων, όπως η υποβάθμιση και η θέσπιση ανώτατων ορίων.

Τα μέτρα αυτά αποσκοπούν στο να καταστήσουν δικαιότερη την κατανομή των επιδοτήσεων, διαθέτοντας περισσότερα κονδύλια στους μικρούς αγρότες και μειώνοντας τις πληρωμές προς τις μεγάλες γεωργικές εταιρείες.

Το σύστημα των άμεσων ενισχύσεων, το οποίο αντιπροσωπεύει περίπου το 75% της χρηματοδότησης της ΚΑΠ, έχει επικριθεί εδώ και καιρό για το γεγονός ότι ωφελεί δυσανάλογα τις μεγάλες γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Ωστόσο, το όραμα δεν προβλέπει συγκεκριμένες αλλαγές.

Η στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης αποτελεί αντικείμενο μιας πιο σταθερής θέσης, με έμφαση στην προτεραιότητα της παραγωγής βασικών γεωργικών προϊόντων για την ενίσχυση της διατροφικής κυριαρχίας.

Η νέα ΚΑΠ θα παρέχει μεγαλύτερη στήριξη στους γεωργούς που συμβάλλουν ενεργά στην επισιτιστική ασφάλεια, θέση που υπερασπίζεται το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), στο οποίο ανήκουν ο Επίτροπος Γεωργίας κ. Hansen και η Πρόεδρος της Επιτροπής Ursula von der Leyen.

Εισόδημα για τους αγρότες: Προτεραιότητα

Η εξασφάλιση ενός δίκαιου βιοτικού επιπέδου για τους αγρότες είναι ένα άλλο βασικό στοιχείο της στρατηγικής. Πολλά μέλη του γεωργικού τομέα της Ευρώπης αντιμετωπίζουν οικονομική αβεβαιότητα και υψηλό κίνδυνο φτώχειας, επισημαίνει η Επιτροπή στο έγγραφο.

Για να το διορθώσει αυτό, η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ σχεδιάζει να εισαγάγει μια στρατηγική ανανέωσης των γενεών αργότερα φέτος, για να βελτιώσει την πρόσβαση των νέων γεωργών στη γη, το κεφάλαιο και τις δεξιότητες.

Επιπλέον, θα συνεχιστούν οι προσπάθειες για την ενίσχυση της θέσης των γεωργών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, όπου συχνά αγωνίζονται ενάντια σε ισχυρούς λιανοπωλητές. Η μεταρρύθμιση για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (UCP) θα περιλαμβάνει φιλόδοξα μέτρα για να αποτραπεί ο εξαναγκασμός των γεωργών να πωλούν κάτω του κόστους.

Εμπόριο

Όσον αφορά το εμπόριο, το όραμα διατηρεί μια ισορροπημένη προσέγγιση, τονίζοντας την ανάγκη διαφοροποίησης των αγορών, επέκτασης των εξαγωγικών ευκαιριών και μείωσης της εξάρτησης από ορισμένους προμηθευτές.

Η Επιτροπή θα πιέσει για αυστηρότερη ευθυγράμμιση των προτύπων παραγωγής για τα εισαγόμενα αγαθά, ιδίως όσον αφορά τη χρήση φυτοφαρμάκων και την καλή μεταχείριση των ζώων.

Η κατευθυντήρια αρχή είναι ότι τα επικίνδυνα φυτοφάρμακα που έχουν απαγορευτεί στην ΕΕ για λόγους υγείας και περιβάλλοντος δεν πρέπει να επανεισάγονται στην αγορά μέσω εισαγόμενων προϊόντων.