Brezilyalı yargıç, kavgalı olduğu Elon Musk'ın X ve Starlink şirketlerinin üç milyon eurosuna el koydu

Brezilya Yüksek Mahkemesi yargıcı Alexandre de Moraes, Cuma günü milyarder Elon Musk'ın sosyal medya platformu X ve uydu tabanlı internet servis sağlayıcısı Starlink'e ait banka hesaplarındaki yaklaşık 2,9 milyon euroya (108,7 milyon TL) el koydu.

İşlem, X'in ülkeye ödemesi gereken cezanın tahsil edilmesi amacıyla yapıldı.

Öte yandan hukukçular, Moraes'in X ile ilgili davalar için Starlink'in banka hesabını dondurma kararını sorguluyor.

Musk hem X'in hem de Starlink'i işleten uzay firması SpaceX'in sahibi olsa da, iki şirket ayrı tüzel kişilikler.

Brezilya Yüksek Mahkemesi'nden cuma gelen açıklamada Moraes'in X'in banka hesabından 7,2 milyon Brezilya reali (yaklaşık 44 milyon TL) ve Starlink hesabından da 11 milyon Brezilya reali (67,7 milyon TL) aktarılmasına karar verdiği duyuruldu.

Açıklamada Moraes'in bu kararı çarşamba günü aldığı belirtildi.

Starlink'e ilişkin tartışmalar

Musk'ın Brezilya'da X için yeni yasal bir temsilci atamayı reddetmesinin ardından ülkede sosyal medya platformuyla ilgili tartışmalar alevlenmiş ve Moraes platformu erişime engelleme kararı almıştı. Bu hamle, Musk ile Yargıç Moraes arasında ifade özgürlüğü, aşırı sağcı hesaplar ve yanlış bilgilendirme konusunda aylardır süren anlaşmazlığı daha da tırmandırmıştı.

Musk ise Moraes'in tutuklama ve baskı kurma amacıyla ülkede temsilci istediğini savunmuştu.

Öte yandan, yargıcın X ile ilgili erişim engeli kararını destekleyenler de dahil olmak üzere pek çok hukukçu, sosyal medya platformuna verilen cezalar için Starlink'e yaptırım uygulanması fikrine katılmıyor.

Brezilyalı ünlü hukukçu Lênio Streck, "Starlink farklı bir şirket. Aynı ekonomik gruba ait olması, parçası olmadığı bir borçtan da sorumlu olduğu anlamına gelmez. Kendisini savunma şansı bile olmadı," dedi.

"Starlink diğer şirketin yaptıklarından kaçınmak için ne yapabilirdi?"

'Karar meşrudur'

Başkent Brasilia'daki IDP Üniversitesi'nde hukuk profesörü olan Luís Henrique Machado ise Moraes'in kararının tutarlı olduğunu savundu.

Machado, "Sosyal medya şirketi, devam eden soruşturmalar sırasında Yüksek Mahkeme'nin emri üzerine içeriği kaldırmadığı için cezalandırıldı. Yargıcın para cezalarının ödenmesini talep etmesi tamamen anlaşılabilir bir durum," dedi.

"Karar, tutarların zorunlu olarak transfer edilmesini dayatması bakımından meşrudur."

Geçen yıldan bu yana X, çoğu Brezilya demokrasisini baltalamakla suçlanan aşırı sağcı aktivistler olmak üzere bazı kullanıcıları engelleme konusundaki isteksizliği nedeniyle de Moraes ile karşı karşıya geliyor. Musk, Brezilya'daki şirketleri etkileyen kararları nedeniyle yargıcı diktatör ve otokrat diye nitelendirmişti.

31 Ağustos'ta X'in ülke çapında erişime kısıtlanmasının ardından Moraes, sanal özel ağ (VPN) kullanarak platforma girenlerin 8,000 euro (299.753 TL) para cezasına çarptırılmasına hükmetmişti. Böylelikle Brezilya'nın X kullanıcıları çoğunlukla Threads ve Bluesky'da aktif olmaya başladı.

Cumartesi günü, eski Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro'nun on binlerce destekçisi Bağımsızlık Günü mitingi için Sao Paulo'nun ana bulvarına akın etmiş ve Moraes'in X'e yönelik kararlarını protesto etmişti.

Digital 2024'teki tahminlere göre X'in Brezilya'da 22 milyon kullanıcısı vardı. Bu sayı Instagram kullanıcılarının sadece altıda biri ve Facebook ya da TikTok'un yaklaşık beşte birine denk geliyor.

Brezilya'nın telekomünikasyon ajansı Anatel'e göre Starlink Brezilya'da faaliyete başladığı Ocak 2022'den bu yana internet pazarında yüzde 0,5'lik bir pay elde etti.