Antidepresan agresif beyin tümörlerinin tedavisine yardımcı olabilir: Çalışma
İsviçreli bilim insanları, ucuz bir antidepresan ilacının, şu anda tedavisi olmayan ve agresif bir beyin tümörü türü olan glioblastomanın tedavisinde etkili olabileceğini keşfetti.
Glioblastoma, çoğu hastayı 12 ila 18 ay içinde öldüren hızlı büyüyen bir tümör ve tedavisi sınırlı. Beyin kanserini tedavi etmek zordur çünkü kan-beyin bariyeri, ilaçların tümörlere ulaşmasını engelleyebilen bir tabaka oluşturuyor.
Zürih Üniversite Hastanesi'nden (USZ) araştırmacılar, glioblastoma hastalarından alınan kanser dokusu üzerinde 132 ilacı test etti. Araştırma kapsamında antidepresanlar, Parkinson ilaçları ve antipsikotikler gibi kan-beyin bariyerini aşabilen ilaçlar incelendi.
Nature Medicine dergisinde yayımlanan çalışmada, antidepresan vortioksetin en iyi sonuçları verdi ve "son derece tutarlı" bulundu. Vortioksetin, kanser hücreleri üzerinde yapılan testlerde hastaların yüzde 66,7'sinde tümörle mücadelede etkili oldu. Çalışmanın baş araştırmacılarından Dr. Michael Weller, vortioksetinin avantajının güvenli ve uygun maliyetli olması olduğunu vurguladı.
Araştırmacılar şimdi klinik denemelere hazırlanıyor. Bu denemelerde, hastalar standart tedavi yöntemlerinin yanı sıra vortioksetin alacak veya daha kişiselleştirilmiş bir tedavi rejimi uygulanacak. Vortioksetin, Avrupa Birliği'nde (AB) Brintellix markası altında majör depresyon tedavisi için onaylıdır.
Weller, klinik denemelerin başarılı olması durumunda ilacın hızlı bir onay sürecinden geçerek glioblastoma tedavisinin standart bir parçası olabileceğini belirtti. Daha önce Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) yapılan araştırmalar da Prozac (fluoksetin) gibi antidepresanların glioblastoma ile savaşabileceğini göstermişti. USZ araştırmasında fluoksetin, paroksetin ve brekspiprazol de incelendi ancak en umut verici sonuçları vortioksetin verdi.
Bununla birlikte, antidepresanların beyin kanseri tedavisinde uzun vadeli etkileri hâlâ net değil. Örneğin, 2024 başında yayımlanan bir İsveç analizine göre, fluoksetin ve vortioksetin gibi antidepresanlar kullanan glioblastoma hastalarının sağkalım oranlarının daha düşük olduğu gözlemlendi.