İsviçre'de polis 'intihar kapsülündeki' şüpheli ölümün ardından çok sayıda kişiyi gözaltına aldı

İsviçre polisi Salı günü yaptığı açıklamada, "intihar kapsülü" olarak da bilinen ötanazi makinesi "Sarco" içinde bir kişinin ölü bulunmasının ardından olayla bağlantılı olduğundan şüphelenilen birkaç kişinin gözaltına alındığını ve bir ceza davası açıldığını bildirdi.

Sarco kapsülü, içine giren kişinin bir düğmeye basması ile kapsülün mühürlenmesine ve içeri nitrojen gazının dolmasına izin verecek şekilde tasarlanmış. Çalışma mantığı ise şu şekilde: gaz kapsülün içine dolarken kişi uykuya dalıyor ve birkaç dakika içinde de boğularak hayatını kaybediyor.

Bölge polisinden yapılan açıklamada, Schaffhausen bölgesinde savcılığın bir hukuk bürosu tarafından pazartesi günü Merishausen'deki bir orman kulübesi yakınlarında Sarco'nun kullanıldığı bir "destekli intihar" olayının gerçekleştiği konusunda bilgilendirildiği belirtildi.

Polis, olaya ilişkin "birkaç kişinin" gözaltına alındığını ve savcıların intihara teşvik ve yardım şüphesi ile soruşturma başlattığını bildirdi.

İsviçre'de ötanazi yasal değil

Hollanda da dahil olmak üzere diğer bazı ülkelerin aksine İsviçre, sağlık çalışanlarının hastaları kendi istekleri üzerine ve belirli durumlarda ölümcül bir enjeksiyonla öldürmesini içeren ötenaziye izin vermiyor.

Öte yandan hükümetin internet sitesine göre İsviçre yasaları, kişinin "dışarıdan yardım almadan" hayatına son vermesi ve kişinin ölümüne yardım edenlerin bunu "kendi çıkarları için" yapmaması koşuluyla destekli intihara izin veriyor.

İsviçre, yabancıların yaşamlarına yasal olarak son vermek için seyahat edebildikleri az sayıda ülke arasında yer alıyor. Ülkede kişilerin kendilerini öldürmelerine yardımcı olması için başvurabileceği bir dizi kuruluş bulunuyor.

İsviçre'deki bazı kanun yapıcılar yasanın belirsiz olduğunu savunuyor ve yasal boşluk olarak adlandırdıkları noktaları kapatmaya çalışıyorlar.

Hollanda gazetesi Volkskrant salı günü, polisin Sarco'nun kullanımını görüntülemek isteyen fotoğrafçılarından birini gözaltına aldığını bildirdi.

Gazete, Schaffhausen polisinin fotoğrafçının bir karakolda tutulduğunu belirttiğini ancak daha fazla açıklama yapmayı reddettiğini de aktardı.

Merkezi Hollanda'da bulunan destekli intihar grubu Exit International, geliştirilmesi 1 milyon doların (900.000 euro) üzerinde bir maliyete mal olan cihazın arkasında olduğunu belirtti.

Grup yaptığı açıklamada, Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) orta batısında yaşayan ve "ciddi bağışıklık yetmezliği" olan 64 yaşındaki bir kadının pazartesi günü öğleden sonra Almanya sınırı yakınlarında Sarco cihazı kullanılarak öldürüldüğünü açıkladı.

Exit International'ın İsviçre'deki iştiraki olan The Last Resort'un eş başkanı Florian Willet'in olay yerinde bulunan tek kişi olduğu ve kadının ölümünü "barışçıl, hızlı ve onurlu" olarak nitelendirdiği belirtildi.

Exit International'ın arkasındaki Avustralya doğumlu eğitimli doktor Dr. Philip Nitschke daha önce Associated Press'e (AP) verdiği demeçte, kuruluşunun İsviçre'deki avukatlardan Sarco kullanımının ülkede yasal olacağına dair tavsiye aldığını söylemişti.

Nitschke 2021 yılında Euronews'e verdiği bir röportajda, Sarco kapsülünün tıp uzmanlarının müdahil olma ihtiyacını ortadan kaldırarak, ölümü "tıbbileştirmek" için tasarlandığını ifade etti.

Ayrıca o dönemde İsviçreli hukuk akademisyeni Daniel Hürlimann tarafından Exit International'a yaptırılan bir incelemenin, kapsülün tıbbi ürünler, narkotikler, tehlikeli kimyasallar veya silahlarla ilgili herhangi bir İsviçre yönetmeliğini ihlal etmediğini tespit ettiğini de belirtti.

'Tam olarak tasarlandığı gibi çalıştı'

Organizasyonun salı günü yaptığı açıklamada Nitschke, "Sarco'nun tam olarak tasarlandığı gibi kişinin seçtiği zamanda seçmeli, ilaçsız, barışçıl bir ölüm sağlamak için çalışmasından memnuniyet duyduğunu" söyledi.

Pazartesi günü Sağlık Bakanı Elisabeth Baume-Schneider'e İsviçre parlamentosunda Sarco kapsülünün kullanımına ilişkin yasal koşullar soruldu ve kullanımının yasal olmayacağı belirtildi.

"Bir yandan, ürün güvenliği yasasının taleplerini yerine getirmiyor ve bu nedenle dolaşıma sokulmaması gerekiyor," diyen Baume-Schneider, şunları da sözlerine ekledi: "Öte yandan, nitrojenin ilgili kullanımı kimyasallar yasasındaki amaca ilişkin maddeyle uyumlu değil."

Temmuz ayında İsviçre'de yayınlanan Blick gazetesi, Schaffhausen eyalet savcısı Peter Sticher'in Exit International'ın avukatlarına yazdığı mektupta, intihar kapsülünün herhangi bir operatör tarafından kullanılması halinde cezai takibata maruz kalabileceğini ve herhangi bir mahkumiyetin beş yıla kadar hapis cezası getirebileceğini belirttiğini bildirdi.

İsviçre'nin diğer bölgelerindeki savcılar da intihar kapsülünün kullanımının kovuşturmaya yol açabileceğini ifade etti.

Yaz aylarında, 54 yaşında, çok sayıda sağlık sorunu olan ABD'li bir kadın, cihazı kullanan ilk kişi olmayı planlamıştı ancak bu planlardan vazgeçildi.