Nexperia'nın Çin'e çip ihracatını durdurması üzerine Avrupalı otomobil üreticileri tedarik şoku uyarısı yaptı

Hollandalı çip üretim devi Nexperia, Çin’in Dongguan kentindeki paketleme ve test tesisine çip üretiminin ham maddesi olan silisyum (wafer) sevkiyatını durdurdu. Karar Hollanda’daki yerel yönetimle yaşanan anlaşmazlık sonrası geldi.

Bu adım, Avrupa’nın en büyük otomobil üreticileri için yeni tedarik kesintisi riskini gündeme getirdi.

Bloomberg’in şirkete dayandırdığı haberine göre, bu gelişme “halihazırda Avrupa ve ötesindeki otomotiv üretimini etkileyen anlaşmazlığı daha da tırmandırma potansiyeli taşıyor.”

29 Ekim tarihli ve geçici CEO Stefan Tilger tarafından imzalanan mektupta, müşterilere 26 Ekim itibarıyla Dongguan tesisine yapılan sevkiyatların askıya alındığı bildirildi. Tilger, önceki CEO Zhang Xuezheng’in, Hollanda hükümetinin özel şirketler üzerindeki nadiren kullanılan veto yetkisini devreye sokmasıyla görevden alınmasının ardından atanmıştı.

Şirket, sevkiyatların durdurulma kararını, tesis yönetiminin sözleşmede belirtilen ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemesiyle ilişkilendirdi.

Nexperia, BMW, Stellantis ve Volkswagen gibi otomobil üreticilerinin güç kontrol sistemleri, sensörler ve gövde elektroniği alanlarında kullandığı standart tip çiplerin büyük bir kısmını üretiyor.

Pandemi dönemindeki arz krizinin kısmen aşılmasına rağmen, bu parçalar otomotiv sektöründeki en kritik darboğazlardan biri olmaya devam ediyor. Wafer akışında yaşanacak herhangi bir kesinti, kısa sürede modül üreticileri ve otomobil fabrikalarına yansıyabiliyor.

30 Eylül’de, Hollanda hükümeti, Mal Tedariği Yasası (Goods Availability Act) kapsamında Nexperia’nın geçici kontrolünü devralmıştı. Gerekçe olarak, Çinli kardeş şirket ve tedarikçilerle yaşanan anlaşmazlıklar nedeniyle şirketin yönetiminde yaşanan zafiyetler, tedarik sürekliliğine yönelik riskler ve Hollanda ile Avrupa’nın ekonomik güvenliğine dair endişeler gösterildi.

Yetkililer, bu adımın istisnai bir önlem olduğunu, temel faaliyetlerin devam edeceğini ancak ülke çıkarlarına zarar verebilecek kararların engellenebileceğini belirtti.

Sonraki haberlere göre, Hollanda’daki endişeler, şirketin önceki yönetimi döneminde ekipman ve üretim kapasitesinin Avrupa dışına taşınabileceğine dair işaretlerle daha da arttı. Bu durum, ABD’nin gümrük vergileri ve AB’nin tekelleşme endişeleri sonrasında Çinli üreticilerin birçok sektörde giderek korumacı adımlar atmasıyla birlikte değerlendiriliyor.

Pekin yönetimi, 4 Ekim’de aldığı kararla, Nexperia Çin ve alt yüklenicilerinin ülkede üretilen belirli tamamlanmış bileşenleri ihraç etmesini yasaklayan ihracat kontrolleri getirdi. Bu karar, sınır ötesi sevkiyatları daha da karmaşık hale getirdi.

Otomobil üreticileri ve tedarikçiler, yaşanan kesintilerin uzaması halinde üretimde düşüşe ve genel bir yavaşlamaya yol açabileceği uyarısında bulundu.

ABD ile süren ticaret gerginliği nedeniyle zaten baskı altında olan sektörde, alternatif parçaların zamanında onaylanamaması durumunda bu riskin daha da büyüyeceği belirtiliyor.

Sektör temsilcileri, temel kontrol çiplerinin stoklarının azaldığını ve üretim paketlerinin değiştirilmesinin uzun zaman aldığını dile getirdi.

Hollanda hükümeti, Çinli muhataplarla görüşmelerin sürdüğünü ve kısa vadede ihracat sorunlarının çözülmesi ile tedarikin istikrara kavuşmasının hedeflendiğini açıkladı. Bundan sonraki adımlar, Lahey yönetimi, Nexperia’nın Çinli ana şirketi Wingtech ve Çinli yetkililer arasındaki görüşmelere bağlı olacak.

Yakından izlenecek başlıca göstergeler arasında; Nexperia’nın wafer sevkiyatlarını başka tesislere yönlendirip yönlendiremeyeceği, Çin’in ihracat kısıtlamalarını gevşetip gevşetmeyeceği ve Avrupalı otomobil üreticilerinin kasım–aralık dönemi üretim planlarına ilişkin resmi duyurular yer alıyor.

Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA), Nexperia’nın Çin’den yaptığı ihracatın durdurulması nedeniyle “kritik önemdeki mikroçip kıtlığının her geçen gün daha da kötüleştiğini” bildirdi. Birlik, çip akışını yeniden başlatacak hızlı ve diplomatik bir çözüm çağrısında bulunarak, kısıtlamaların sürmesi halinde üretim hatlarının durma noktasına gelebileceği uyarısını yaptı.