Παγκόσμια ανησυχία για την παραπληροφόρηση: Τι δείχνει νέα έρευνα του Pew Research Center

Ζούμε σε έναν κόσμο γεμάτο απειλές. Πολεμικές συγκρούσεις συνεχίζονται, οι καύσωνες κάνουν τα ευρωπαϊκά καλοκαίρια ανυπόφορα και η οικονομική αβεβαιότητα παραμένει. Όμως ποιο ζήτημα ανησυχεί περισσότερο τους πολίτες παγκοσμίως;

Σύμφωνα με νέα έρευνα του Pew Research Center, που πραγματοποιήθηκε νωρίτερα φέτος σε περισσότερους από 31.000 ενήλικες σε 25 χώρες, οι τρεις μεγαλύτερες αντιλαμβανόμενες εθνικές απειλές είναι: η εξάπλωση ψευδών ειδήσεων στο διαδίκτυο, η οικονομία και η τρομοκρατία.

Η Ευρώπη ανησυχεί για την παραπληροφόρηση

Στην Ευρώπη, οι φόβοι για την παραπληροφόρηση είναι ιδιαίτερα έντονοι. Στις πέντε από τις δέκα ευρωπαϊκές χώρες της έρευνας – Γερμανία, Ολλανδία, Πολωνία, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο – η εξάπλωση ψευδών ειδήσεων θεωρείται η σημαντικότερη εθνική απειλή.

Σε άλλες τέσσερις χώρες – Γαλλία, Ιταλία, Ουγγαρία και Ισπανία – η παραπληροφόρηση παραμένει στις πρώτες θέσεις, είτε ισοβαθμώντας είτε ακολουθώντας δεύτερη.

Η εξαίρεση στην Ευρώπη είναι η Ελλάδα, όπου η παραπληροφόρηση κατατάσσεται τρίτη, πίσω από την οικονομία και την κλιματική αλλαγή.

Ο Τζέικομπ Πάουστερ, αναπληρωτής διευθυντής ερευνών του Pew Research Center, εκτιμά ότι οι πρόσφατες εκλογές σε χώρες όπως η Γερμανία και η Πολωνία μπορεί να έχουν εντείνει τις ανησυχίες για τις ψευδείς ειδήσεις, καθώς θεωρήθηκε ότι στοχοποιήθηκαν από ρωσικές εκστρατείες παραπληροφόρησης.

Στη Γερμανία, 81% των ενηλίκων θεωρεί τις ψευδείς ειδήσεις τη μεγαλύτερη εθνική απειλή, ενώ στην Πολωνία το ποσοστό φθάνει το 85%.

Πολιτικές και ηλικιακές διαφορές

Οι αντιλήψεις για τις απειλές δεν είναι ίδιες για όλους και διαφοροποιούνται έντονα ανάλογα με την πολιτική τοποθέτηση.

Στη Γερμανία, για παράδειγμα, 55% όσων βλέπουν θετικά το ακροδεξιό AfD θεωρούν την παραπληροφόρηση σοβαρή απειλή, έναντι 89% όσων έχουν αρνητική άποψη για το κόμμα, σύμφωνα με την έκθεση. Αντίστοιχες διαφορές μεταξύ δεξιάς και αριστεράς καταγράφηκαν σε Πολωνία, Ουγγαρία, Ολλανδία, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο.

Παγκοσμίως, οι πολίτες με πιο κεντροαριστερές αντιλήψεις είναι πιο πιθανό να θεωρούν τις ψευδείς ειδήσεις και την κλιματική αλλαγή σημαντικές απειλές, σε σύγκριση με όσους τοποθετούνται πιο δεξιά.

Η ηλικία επίσης παίζει ρόλο: οι μεγαλύτεροι σε ηλικία είναι γενικά πιο πιθανό να θεωρούν τις ψευδείς ειδήσεις μείζονα απειλή, όπως καταγράφηκε σε χώρες όπως Αργεντινή, Αυστραλία, Καναδάς, Ιαπωνία, Κένυα, Πολωνία, Σουηδία και ΗΠΑ.

Η παραπληροφόρηση απειλεί πέρα από την Ευρώπη

Οι ανησυχίες για τις ψευδείς ειδήσεις δεν περιορίζονται στην Ευρώπη. Σύμφωνα με την έρευνα, θεωρούνται κορυφαία απειλή και σε Ηνωμένες Πολιτείες και Νότια Κορέα.

Σε 24 από τις 25 χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα, η πλειοψηφία των πολιτών βλέπει την παραπληροφόρηση ως σοβαρή απειλή. Μοναδική εξαίρεση το Ισραήλ, όπου λιγότεροι από τους μισούς (43%) συμμερίζονται αυτή την άποψη. Εκεί, η τρομοκρατία κυριαρχεί στις ανησυχίες: σχεδόν 9 στους 10 Ισραηλινούς τη θεωρούν τη μεγαλύτερη απειλή, ενώ τα ποσοστά για τις υπόλοιπες απειλές είναι σημαντικά χαμηλότερα.

Ένας κόσμος με πολλές ανησυχίες

Αν και οι φόβοι για την παραπληροφόρηση παραμένουν διαχρονικά υψηλοί, η έρευνα καταγράφει αύξηση των ανησυχιών για την παγκόσμια οικονομία, ενώ οι φόβοι για την κλιματική αλλαγή και τις μολυσματικές ασθένειες έχουν μειωθεί στις χώρες υψηλού εισοδήματος.

Σε αυτό το ρευστό περιβάλλον, η σταθερά υψηλή ανησυχία για τις ψευδείς ειδήσεις παραμένει ένα σημαντικό εύρημα. Όπως σημείωσε ο Πάουστερ, «ο κόσμος σήμερα ανησυχεί για πολλά ζητήματα ταυτόχρονα».