Τέσσερις χώρες της ΕΕ καλούν σε πόλεμο εναντίον της «γρήγορης μόδας»
Η Αυστρία, η Φινλανδία, η Γαλλία και η Ολλανδία κάλεσαν τα υπόλοιπα κράτη στην ΕΕ να στηρίξουν αυστηρά μέτρα για την πάταξη της σπάταλης τάσης για φθηνά και αναλώσιμα ρούχα, δίνοντας στις κυβερνήσεις τη δυνατότητα να επιβάλλουν τέλη στις επιχειρήσεις των οποίων η στρατηγική μάρκετινγκ προωθεί τον καταναλωτισμό της "γρήγορης μόδας".
Υποστηρίζουν την άποψή τους σε ένα έγγραφο, το οποίο είδε το Euronews, που κυκλοφόρησε μεταξύ των εθνικών αντιπροσώπων ενόψει της συνόδου κορυφής στις 17 Ιουνίου, όπου οι υπουργοί Περιβάλλοντος πρόκειται να υιοθετήσουν θέση σχετικά με τις προτάσεις για τον περιορισμό των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και τροφίμων μέσω τροποποιήσεων της οδηγίας-πλαίσιο για τα απόβλητα (ΟΠΥ).
"Ενώ η ποσότητα των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων που καταναλώνονται κατά κεφαλήν στην Ευρώπη έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια, η μέση χρήση ενός ενδύματος έχει μειωθεί", αναφέρει η κοινή δήλωση. "Ορισμένες μελέτες εκτιμούν μάλιστα ότι ορισμένοι καταναλωτές πετούν τα φθηνά ρούχα τους μετά από επτά ή οκτώ χρήσεις".
Παραθέτει εκτιμήσεις ότι ο αριθμός των ενδυμάτων που πωλούνται διπλασιάστηκε σε 100 δισεκατομμύρια ετησίως μεταξύ 2000 και 2015, γεγονός που αντανακλά μια τεράστια σπατάλη πόρων και μια κατάσταση όπου η βιομηχανία ευθύνεται για το ένα πέμπτο της παγκόσμιας ρύπανσης των υδάτων και το 10% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, που θα αυξηθεί σε πάνω από 25% μέχρι το 2050 με τις τρέχουσες τάσεις.
Οι τέσσερις χώρες καλούν την Ευρώπη να "αδράξει την ευκαιρία" της εν εξελίξει μεταρρύθμισης της νομοθεσίας της ΕΕ για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων και του κανονισμού οικολογικού σχεδιασμού που εγκρίθηκε τον περασμένο μήνα, ώστε "να εισαχθούν στο δίκαιο της ΕΕ συγκεκριμένα μέτρα για την καταπολέμηση της εμπορικής πρακτικής της υπερταχείας μόδας".
Ενώ οι νόμοι περί οικολογικού σχεδιασμού επικεντρώνονται στο να κάνουν τα προϊόντα πιο ανθεκτικά και επισκευάσιμα, η Γαλλία και οι εταίροι της επισημαίνουν στο σημείωμά τους ότι πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι μόνο το ένα τρίτο περίπου των ρούχων απορρίπτεται λόγω φθοράς.
Τα τέσσερα μέλη της ΕΕ ζητούν να αναγνωριστεί ειδικά ο αντίκτυπος των στρατηγικών μάρκετινγκ της "γρήγορης μόδας" στα συστήματα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού που αποσκοπούν στο να κάνουν τις εταιρείες να πληρώσουν για τη βλάβη που προκαλούν, και προτείνουν μια τροποποίηση της τελευταίας στιγμής της πρότασης οδηγίας-πλαισίου για τα απόβλητα.
"Τα κράτη - μέλη μπορούν να απαιτήσουν από τους οργανισμούς ευθύνης του παραγωγού να κάνουν χρήση διαμορφώσεων των τελών EPR με βάση την εξωγενή ανθεκτικότητα των προϊόντων, όπως ο αριθμός των αναφορών κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων που διατίθενται στην αγορά και η συχνότητα ανανέωσης των συλλογών κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων σε συνδυασμό με ένα όριο όγκου προϊόντων ανά συλλογή", προτείνουν.
Η περιβαλλοντική ακτιβίστρια Theresa Mörsen, υπεύθυνη πολιτικής της ΜΚΟ Zero Waste Europe με έδρα τις Βρυξέλλες, χαρακτήρισε την κοινή δήλωση και την επικείμενη ψηφοφορία του Συμβουλίου της ΕΕ ως "κομβική στιγμή" στον αγώνα κατά των απορριπτόμενων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και της εξάντλησης των πόρων.
"Αυτά τα έθνη αναλαμβάνουν ηγετικό ρόλο στην αντιμετώπιση του πυρήνα της κρίσης: του τεράστιου όγκου των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων που κατακλύζουν την αγορά", δήλωσε η Mörsen. "Η αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει" πρέπει να υποστηριχθεί για να μετατοπιστεί η εστίασή μας από την απλή διαχείριση των αποβλήτων στην απόδοση ευθυνών στους παραγωγούς".
Το Παρίσι επεξεργάζεται επί του παρόντος εθνική νομοθεσία για να χαλιναγωγήσει τις εμπορικές πρακτικές εταιρειών όπως η Shein και η Temu, δύο κινεζικών συμφερόντων εταιρείες λιανικής πώλησης ενδυμάτων, η εκθετική ανάπτυξη των οποίων σημαίνει ότι πρόσφατα υπήχθησαν στους αυστηρούς κανόνες για τις ψηφιακές υπηρεσίες που εφαρμόζονται σε διαδικτυακές πλατφόρμες με περισσότερους από 45 εκατομμύρια μηνιαίους χρήστες στην ΕΕ.
Σύμφωνα με σχέδιο νόμου που εγκρίθηκε με ασυνήθιστη ομοφωνία από την κάτω βουλή του γαλλικού κοινοβουλίου τον Μάρτιο, θα επιβληθεί εισφορά με βάση το περιβαλλοντικό αποτύπωμα ύψους έως και 5 ευρώ ανά είδος, η οποία θα αυξηθεί σε 10 ευρώ έως το 2030, σε κάθε είδος γρήγορης μόδας που πωλείται. Το νομοσχέδιο απαγορεύει επίσης τόσο την άμεση όσο και την έμμεση εμπορική προώθηση τέτοιων προϊόντων, όπως για παράδειγμα η χρήση των ινφλουένσερ.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ήδη υιοθετήσει σκληρή στάση όσον αφορά την προτεινόμενη αναθεώρηση της οδηγίας για τα απόβλητα. Ακόμη και αν το Συμβούλιο καταλήξει σε κοινή θέση αυτόν τον μήνα, η τελική διαπραγμάτευση της νομοθεσίας της ΕΕ είναι απίθανο να ξεκινήσει πριν από τον Σεπτέμβριο.