Tütmeyen ama yaşayan bacalar: Eren İnönü’nün 'Görünmeyen Anıtlar'ı

Her şey yıkılırken, neden bacalar ayakta kalıyor?

Eren İnönü, bu cevapsız sorudan yola çıkarak bacaları kentin görünmeyen anıtları olarak fotoğraflıyor. Kalkınma idealleriyle yükselen bacalar bugün artık tütmese de sanatçının kamerasında hâlâ bir solunum organı gibi varlığını sürdürüyor.

Kentsel yapıların çoğu zaman fark edilmeyen bacaları, Eren İnönü’nün Görünmeyen Anıtlar başlıklı sergisinde fotoğraf aracılığıyla görünürlük kazanıyor. Hem yaşayan hem de yıkıma yazgılı halleriyle fotoğraflarda beliriyor.

Görünmeyen Anıtlar, 20 Ekim’den itibaren Galeri Işık Teşvikiye’de ziyaretçileri bekliyor. Sergi 1 Kasım 2025, Cumartesi günü sona erecek.

Bacalar sanat nesnesi gibi algılanabilir mi?

İnönü “Bacaların kendi başlarına, genelde dimdik ve tarihe meydan okurcasına duruşlarını gözlemledim. Çoğu kişinin dikkatini çekmeyen bacalar benim için değişimi, gelişmeyi, mimari kaygıları ve hatta çevre duyarlılığını sembolize ediyor” diyor ve soruyor: “Aynı anıtlar gibi bacaların neyi temsil ettiklerini ve bugün yıkılmadıklarına göre acaba bir sanat nesnesi olarak mı algılandığını, yarın ise gözden düşüp yıkılmayacağını kim bilebilir?”

Gökyüzünün boşluğuna yerleştirilmiş bacalar

İnönü’nün Bernd ve Hilla Becher’in endüstriyel tipolojilerinden ilham alan ancak onların nesnel yaklaşımını dönüştüren estetik bakışı, bacaları gökyüzünün boşluğuna yerleştiriyor. Dünyanın farklı yerlerinden siyah beyaz fotoğraflarda bacalar modern üretim çağının görsel mirasına referansta bulunurken diğer yandan bu mirasın yavaş çöküşünü belgeliyor.

Sergi sadece fotoğraflardan oluşmuyor. Aynı zamanda mimar ve sanatçı Buşra Tunç tarafından izleyiciyi içine alan mekansal bir kurgu olarak tasarlandı. Tunç’un mekanın merkezine yerleştirdiği kabuğu andıran yapı, izleyicide bir bacanın içinde olma hissi uyandırarak bacaları görsel olmaktan çıkarıp bedensel bir deneyime dönüştürüyor. Kabuğun önündeki ve serginin sonunda yer alan ekranlar ise hareketli görüntülerle bu “nefes alanı”nı mekanın dışına, sokağa doğru genişletiyor.

Sergi hafta içi 10.00 - 20.00, hafta sonu ise 10.00 - 18.00 saatleri arasında ziyaret edilebilir.