'Movember': Bıyık bırakma trendi erkek sağlığına dikkat çekiyor

Movember, Kasım ayı boyunca süren bir yardım amaçlı bıyık uzatma etkinliği ve bu yıl 21. yılı kutlanıyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) "içki içebilecek yaşa erişen" bu eski gelenek erkek sağlığı konusunda farkındalık yaratmayı amaçlıyor.

Eğer erkek sağlığına odaklanan bu hareket kulağa biraz rahatsız edici gelse de, Movember’ın internetin karanlık köşelerinde ortaya çıkan bazı erkek hakları gruplarının hipster versiyonu olmadığından emin olabilirsiniz.

Aksine Movember, her Dünya Kadınlar Günü’nde ortaya çıkan ve erkeklerin ruh sağlığına yeterince dikkat edilmediğini öne süren toksik yorumlara karşı önemli bir duruş sergileyen bir hareket. Bu yıllık eğlenceli gelenek, erkeklerin sorunlarına çözüm sunan hayır kurumlarını desteklemek için yaratıldı.

Bu yıl Movember Vakfı’nın merkezinde yer alan üç ana konu: ruh sağlığı ve intiharı önleme, prostat kanseri ve testis kanseri. Çoğu insan Movember’ı yalnızca bir ay boyunca bıyık uzatma etkinliği olarak bilse de, bu sadece bir bölümü. Asıl amaç, bu alanlarda çalışan hayır kurumları için bağış toplamak.

2003 yılında kurulan Movember Vakfı, bugüne kadar 20 farklı ülkede 1.250’den fazla projeye fon sağladı. Kadın düşmanlığına dayalı anlamsız tartışmaların aksine, Movember, erkek sağlığı konusunda somut çözümler sunmaya yönelik bir iş birliği.

Erkekler, kadınlardan ortalama 4,5 yıl önce yaşamını yitiriyor ve tüm intiharların yüzde 69’unu oluşturuyor. Prostat kanseri, 45 yaş üstü erkeklerde başta gelen kanser türü olurken, testis kanseri de genç erkeklerde en yaygın kanser. Movember, bu konularda farkındalık yaratmak ve mücadeleyi desteklemek için hayati bir rol üstleniyor.

'Movember' nasıl başladı?

Movember'ın kökeniyle ilgili ilginç iki hikaye var ve her ikisi de Avustralya’da ortaya çıktı. İlk olarak, 1999 yılında Adelaide’de bir grup erkek, Kasım ayında bıyık bırakarak para toplama fikrini ortaya atmış ve bu etkinlik için "Movember" ismi kayıtlara geçti. O dönem "bıyık için bıyık bırakma" sloganı ile İngiltere'deki Kraliyet Hayvanlara Karşı Zulmü Önleme Derneği (Royal Society for the Prevention of Cruelty to Animals - "RSPCA") adlı hayvan yardım kuruluşu için bağış toplamak amacıyla kampanya düzenlediler.

Diğer tarafta, 2003 yılında Travis Garone ve Luke Slattery, Melbourne’da bir barda buluşarak Movember'ın kendi versiyonunu hayata geçirdiler. Bir arkadaşlarının annesinin göğüs kanseri için bağış toplamasından ilham alarak, 30 arkadaşlarını prostat kanseri yararına bıyık bırakmaları için 10 Avusturalya doları karşılığında ikna ettiler.

Bu ilk kampanya başarıya ulaştığında, Garone ve Slattery, Adam Garone ve Justin Coghlan’ın yardımıyla konsepti resmileştirerek Movember Vakfı'nı kurdular. 2004 yılında düzenledikleri kampanyaya 450 kişi katıldı ve Avustralya Prostat Kanseri Vakfı (PCFA) için 54.000 Avusturalya doları (yaklaşık 32.000 euro) bağış toplandı. Bu miktar, o zamana kadar vakfa yapılan en büyük tek bağıştı.

Movember Vakfı, 2006 yılında resmi bir hayır kurumu olarak tescillendi. Zamanla uluslararası ilgi gören hareket, PCFA’nın yanı sıra ABD, İngiltere, İspanya ve İrlanda gibi birçok ülkedeki ortak kuruluşlarla da iş birliği yapmaya başladı.

Movember'ın başladığı 2003 yılından bu yana Movember'a katılanların sayısı bugün yaklaşık 7 milyona ulaştı.

COVID-19 salgınıyla ilgili projelerin yanı sıra babaların daha iyi ebeveynler olmalarına yardımcı olmayı amaçlayan çevrimiçi bir program olan 'Family Man in 2021'i de finanse ettiler.

Movember'ın başarısının büyük bir kısmı konseptin ne kadar basit olduğudur: Bıyık bırak, farkındalık yarat.

Tarih boyunca birçok hayır kurumu, gazileri anmak için kullanılan haşhaştan, ALS hastalığına farkındalık yaratmak için interneti kasıp kavuran buz kovası meydan okumasına kadar, farkındalığı artırmak amacıyla kolayca tanınan semboller ve etkinliklerden yararlandı.