23 Αυγούστου 1966: Η πρώτη φωτογραφία της Γης από τη Σελήνη

Στις 23 Αυγούστου 1966, η NASA κατέγραψε για πρώτη φορά την εικόνα της Γης από την τροχιά της Σελήνης μέσω της μη επανδρωμένης αποστολής Lunar Orbiter 1. Το διαστημόπλοιο είχε εκτοξευθεί στις 10 Αυγούστου 1966 με έναν πολύ συγκεκριμένο στόχο: να φωτογραφίσει ομαλές περιοχές της σεληνιακής επιφάνειας, ώστε να επιλεγούν και να ελεγχθούν ασφαλή σημεία προσεδάφισης για τις αποστολές Surveyor και Apollo.

Ωστόσο, η ιστορία επιφύλασσε κάτι πολύ μεγαλύτερο. Η φωτογράφιση της Γης δεν ήταν στον αρχικό σχεδιασμό της αποστολής – η ιδέα προέκυψε αυθόρμητα από την ομάδα ελέγχου, όταν η αποστολή βρισκόταν ήδη σε εξέλιξη. Το αποτέλεσμα ήταν μία από τις πιο εμβληματικές εικόνες στην ιστορία της διαστημικής εξερεύνησης.

Η φωτογραφία λήφθηκε από απόσταση περίπου 380.000 χιλιομέτρων και απεικονίζει τη μισή Γη, από την Κωνσταντινούπολη έως το Κέιπ Τάουν, με τα ανατολικά τμήματα βυθισμένα στη νύχτα. Αν και το 1966 δεν αποκάλυπτε λεπτομέρειες της επιφάνειας, η συναισθηματική και επιστημονική της αξία ήταν άμεση και διαχρονική.

Τεχνολογική πρωτοπορία μιας επαναστατικής εικόνας

Το Lunar Orbiter 1 διέθετε ένα πρωτοποριακό σύστημα κάμερας Eastman Kodak βάρους 68 κιλών, με φακούς ευρυγώνιας λήψης και δυνατότητα εμφάνισης του φιλμ, σάρωσης και αποστολής των εικόνων πίσω στη Γη. Αργότερα, αποκαλύφθηκε ότι η κάμερα είχε αρχικά αναπτυχθεί από το Εθνικό Γραφείο Αναγνώρισης (NRO) των ΗΠΑ και είχε χρησιμοποιηθεί προηγουμένως στον κατασκοπευτικό δορυφόρο Samos E-1.

Η αρχική εικόνα δεν είχε ανακτηθεί ποτέ στην πλήρη της ανάλυση από τα δεδομένα της αποστολής. Χρειάστηκε να φτάσουμε στο 2008, όταν το Πρόγραμμα Ανάκτησης Εικόνων του Lunar Orbiter (LOIRP) κατάφερε να αποκαταστήσει και να βελτιώσει ουσιαστικά την ποιότητα της ιστορικής φωτογραφίας, αποκαλύπτοντας λεπτομέρειες που έμειναν κρυφές για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες.

Η αποστολή Lunar Orbiter 1 ολοκληρώθηκε στις 29 Οκτωβρίου 1966, όταν το σκάφος συνετρίβη σκόπιμα στη Σελήνη, ώστε να μην παρεμποδίσει μελλοντικές αποστολές. Στο διάστημα της λειτουργίας του, είχε επιτύχει πλήρως τους στόχους του, καταγράφοντας συνολικά 205 εικόνες της σεληνιακής επιφάνειας.

Ρομπλέδο δε Τσαβέλα: 60 χρόνια, το ισπανικό «παράθυρο» στο Διάστημα

Το Κέντρο Επικοινωνιών Διαστήματος Βαθέως Χώρου της Μαδρίτης (MDSCC), που βρίσκεται στο Ρομπλέδο δε Τσαβέλα και λειτουργεί από το Εθνικό Ινστιτούτο Αεροδιαστημικής Τεχνολογίας (INTA), αποτελεί μέρος του παγκόσμιου δικτύου DSN του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της NASA, μαζί με τις αντίστοιχες εγκαταστάσεις σε Γκολντστόουν (Καλιφόρνια) και Καμπέρα (Αυστραλία).

Το συγκρότημα εγκαινιάστηκε το 1964 από τον τότε πρίγκιπα της Ισπανίας, Χουάν Κάρλος, και ξεκίνησε να λειτουργεί τον Ιούλιο του 1965 με κεραία 26 μέτρων, υποστηρίζοντας την αποστολή Mariner 4, την πρώτη που έστειλε φωτογραφίες από την επιφάνεια του Άρη. Η σχετική συμφωνία Ισπανίας–ΗΠΑ είχε υπογραφεί στις 29 Ιανουαρίου 1964.

Η σταθμός του Ρομπλέδο ήταν εκείνος που έλαβε τη θρυλική πρώτη φωτογραφία της Γης από τη Σελήνη στις 23 Αυγούστου 1966. Έκτοτε, έχει συμμετάσχει σε πολυάριθμες διαστημικές αποστολές μεγάλης επιστημονικής σημασίας, αποτελώντας κρίσιμο κρίκο στην αλυσίδα επικοινωνίας που συνδέει τη Γη με τις πιο φιλόδοξες αποστολές εξερεύνησης του ηλιακού συστήματος.

Σήμερα, το συγκρότημα διαθέτει έξι κεραίες – μία 70 μέτρων, τρεις 34 μέτρων και μία 26 μέτρων – και συνεχίζει να διαδραματίζει καίριο ρόλο στις επικοινωνίες με το βαθύ Διάστημα, διατηρώντας την κληρονομιά που ξεκίνησε πριν από σχεδόν 60 χρόνια, με εκείνη την πρώτη εικόνα που άλλαξε για πάντα την οπτική μας για τον γαλάζιο πλανήτη.