Πολωνία: Σε τιμή ρεκόρ πωλήθηκε έργο του Ίγκορ Μιτοράι

Το έργο του Ίγκορ Μιτοράι μαγεύει κριτικούς και κοινό σε όλο τον κόσμο εδώ και δεκαετίες. Τα μνημειώδη γλυπτά του, που συχνά απεικονίζουν αποσπασματικά σώματα και πρόσωπα, αντλούν από την αρχαιότητα αλλά ταυτόχρονα φέρουν σύγχρονο προβληματισμό.

«Πιστεύω ότι πρόκειται για μια καμπή, μια στιγμή όπου οι Πολωνοί ξαναανακαλύπτουν τον Μιτοράι. Είμαι περίεργη να δω πόσο μακριά θα φτάσει αυτή η γοητεία. Μα για μένα το πιο σημαντικό είναι ότι φέρνουμε τον Μιτοράι πίσω στην Πολωνία», δηλώνει στο Euronews η βιογράφος του καλλιτέχνη, Αγνιέσκα Στάμπρο.

«Τιντάρο»: Μνημειώδης μορφή σε διάλογο με το παρελθόν

Το «Τιντάρο» είναι η μνημειώδης κεφαλή ενός νεαρού άνδρα από πατιναρισμένο μπρούτζο, ύψους 4,07 μέτρων. Δημιουργήθηκε το 1997 κατόπιν παραγγελίας της διεθνούς εταιρείας KPMG και τοποθετήθηκε για περίπου είκοσι χρόνια μπροστά από την έδρα της στο επιχειρηματικό κέντρο La Défense, στο Παρίσι.

Το γλυπτό ξεχωρίζει όχι μόνο για το μέγεθός του αλλά και για τη μορφή του: η πίσω πλευρά περιλαμβάνει δύο κίονες ενωμένους με δοκό, ανάγλυφα και ένα προσωπείο που παραπέμπει στο «στόμα της αλήθειας» – στοιχεία που μετατρέπουν το «Τιντάρο» σε κάτι περισσότερο από πορτρέτο. Είναι μια δομή που δημιουργεί διάλογο ανάμεσα στο «εσωτερικό» και το «εξωτερικό» της γλυπτικής φόρμας.

Το όνομα «Τιντάρο» παραπέμπει στον μυθολογικό βασιλιά της Σπάρτης, Τυνδάρεω, πατέρα της Ελένης της Τροίας – ένα ακόμη στοιχείο που συνδέει το έργο με την αρχαιότητα, πηγή διαρκούς έμπνευσης για τον καλλιτέχνη.

Η μεταφορά του γλυπτού από το Παρίσι στη Βαρσοβία δεν αποτελεί απλώς εμπορική πράξη, αλλά πολιτιστικό γεγονός: μια ευκαιρία για το κοινό να αλληλεπιδρά με τη μνημειώδη γλυπτική σε καθημερινή βάση, θέτοντας ερωτήματα γύρω από την κληρονομιά, την ομορφιά και τον χρόνο.

Ζωή άρρηκτα δεμένη με την τέχνη

Ο Ίγκορ Μιτοράι, γεννημένος στις 26 Μαρτίου 1944 στο Έντεραν της Γερμανίας, πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Πολωνία, κοντά στο Άουσβιτς – μια εμπειρία που σημάδεψε βαθιά την καλλιτεχνική του ευαισθησία. Σπούδασε ζωγραφική στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Κρακοβίας με δάσκαλο τον Ταντέους Κάντορ και αργότερα συνέχισε στο Παρίσι, στην École des Beaux-Arts. Αν και ξεκίνησε με τη ζωγραφική και τη χαρακτική, μετά από ταξίδια στο Μεξικό στράφηκε στη γλυπτική.

Το 1979 επισκέφθηκε την Καρράρα και το 1983 εγκαταστάθηκε στην Πιετρασάντα της Τοσκάνης – τόπο με παράδοση στο μάρμαρο και στη γλυπτική, που λάτρεψε για το φως, τον ήλιο και τη μεσογειακή ζωντάνια.

Πέθανε στο Παρίσι το 2014, αλλά τα έργα του συνεχίζουν να κοσμούν δημόσιους χώρους ανά τον κόσμο, συνδυάζοντας το κλασικό με το σύγχρονο.

Ο γλύπτης της ομορφιάς και της μνήμης

Το ύφος του Μιτοράι χαρακτηρίζεται από μνημειώδεις, αλλά ταυτόχρονα αποσπασματικές μορφές: κεφάλια, κορμοί, μέλη που λείπουν, μάσκες, ρωγμές, επιδέσμους – όλα σκόπιμα εκφραστικά μέσα. Αντλεί από τη μυθολογία και την αρχαιότητα όχι για να αντιγράψει, αλλά για να συνομιλήσει με το παρελθόν, τη μνήμη, την εφήμερη φύση της ζωής.

Η τέχνη του είναι μεταφορά της ανθρώπινης ύπαρξης: μνημειώδης αλλά ταυτόχρονα εύθραυστη, ολοκληρωμένη αλλά και τραυματισμένη. Οι ελλείψεις και οι πληγές στις μορφές του γίνονται σύμβολα της μοίρας και της ταυτότητας του ανθρώπου.

«Δημιούργησε το δικό του σύμπαν», λέει η Αγνιέσκα Στάμπρο. «Τα γλυπτά του επικοινωνούν μεταξύ τους, συγκροτώντας έναν κόσμο όπου η ομορφιά συναντά την ευθραυστότητα».

Η παρακαταθήκη

Παράλληλα με την Αγκαταμπάκοβιτς, της οποίας το έργο «Πλήθος ΙΙΙ» παραμένει η ακριβότερη πώληση γλυπτικής στην Πολωνία, ο Μιτοράι θεωρείται σήμερα ένας από τους κορυφαίους δημιουργούς που έφεραν τη μνημειακή γλυπτική στο προσκήνιο της δημόσιας ζωής.

Σύμφωνα με τον Οίκο Δημοπρασιών Polswiss Art, το «Τιντάρο», που παρουσιάστηκε τον Σεπτέμβριο στην πλατεία Trzech Krzyży, θα παραμείνει στη Βαρσοβία. Προς το παρόν εκτίθεται μπροστά στο ξενοδοχείο Sheraton Grand Hotel.