Avrupa'daki kayak merkezlerinin kapanmasının nedeni iklim değişikliği mi?

Havalar soğudukça, kayak pistlerine gitmek en popüler aktivite haline geliyor. Ancak iklim değişikliğinin etkisiyle daha fazla kayak merkezi kapanmak zorunda kalıyor.

Fransa'nın Seyne-les-Alpes bölgesindeki küçük Alp tatil beldesi Grand Puy'da, bir 'télésiège' - ya da telesiyej - 65 yıldır kayakçıları 1.800 metre yüksekliğe taşıyordu. Ancak, giderek daha az kar yağması ve ziyaretçi azlığı nedeniyle, yerel halk teleferiğin ve kış tatil beldesinin tamamen kapatılması yönünde oy kullandı.

Belediye meclisine göre, daimi nüfusu 1.305'in biraz üzerinde olan Seyne-les-Alpes, her yıl yüz binlerce euro zarar ediyordu. Yerel halka, tesisin açık kalıp kalmaması konusunda oylama şansı verildi ve halkın yüzde 71'i tesisin kapatılmasını tercih etti.

1 Kasım'dan itibaren Grand Puy'da teleferik seferleri durdurulacak ve topluluk bunun yerine "teleferikten bağımsız faaliyetlerin" geliştirilmesine odaklanacak.

Kar eksikliği en büyük nedenlerden biri

Avrupa ve dünya genelinde iklim değişikliği, orta ve düşük rakımlı kayak merkezlerini etkiliyor. Artık birçoğunun, ziyaretçileri geri çekmek ve ekonomilerini iyileştirmek için çeşitliliğe gitmekten ve tüm sezon aktivitelerine yatırım yapmaktan başka seçeneği yok.

Fransa'nın popüler tatil beldesi Saint-Colomban-des-Villards, 2023 yılının başlarındaki kayak sezonunda, 13°C'ye kadar tırmanan sıcaklıklarla birlikte önemli ölçüde kar eksikliği nedeniyle teleferiklerin çalışmasını tamamen durdurmak zorunda kalmıştı. Buna karşılık tesisin Şubat ayı ortalama sıcaklığı 4°C'nin biraz üzerindeydi.

Grand Puy'da 24 km'den fazla piste sahip olmasına rağmen son on yılda ziyaretçi sayısının yarı yarıya azaldı.

Yetkililer 2013-14 sezonunda bir günde 17.000 kayakçı kaydederken, 2023-24 sezonunda bu rakam sadece 6.000 olarak gerçekleşti.

Seyne Belediye Başkanı Laurent Pascal, "Amacım Grand Puy'u kapatmak değil, ancak artık tesisin belediyeye yılda 350.000 euro'ya mal olmasını ve bir bütün olarak kasabaya yatırım yapmamızı engellemesini istemiyorum," dedi.

Raporlar, küçük kasabanın teleferiklerin işletilmesi ve bakımı için 2 milyon euro kredi aldığını söylüyor. Belediye başkanı, beldenin geleceğine ilişkin yedi potansiyel senaryo ortaya koyan bir danışmanlık şirketinden tavsiye aldı.

Sonunda tercih edilen seçenek tesisin tamamen kapatılması oldu.

Grand Puy tatil beldesinin geleceği ne olacak?

Bölge sakinlerine "tüm ekipmanların (telesiyejler, drag liftler, kar tabancaları, kar küreme makineleri, vs.) satılması" ve "beş yıl boyunca 150.000 euroluk kendi kendini finanse eden bir bütçe ile faaliyetlerin çeşitlendirilmesi" planını kabul edip etmedikleri soruldu.

Belediye başkanı ve meclis üyeleri, turistik olanaklarını genişletmek için varlıkların satışından yaklaşık 600.000 euro gelir elde edebileceklerini umduklarını söylediler.

Bazı bölge sakinleri teleferiğin kapatılmasına şiddetle karşı çıkarken, bir kısmı da teleferiğin yıl boyu sürecek faaliyetler için yeniden kullanılabileceğini belirtti, ancak çoğunluk kapatılmasının en iyi fikir olduğu konusunda hemfikirdi.

Belediye Başkanı, teleferiğin yerine "çevreye saygılı spor ve doğa aktiviteleri," yapılmasında ısrar etti.

Bunların neler olacağı henüz tam olarak belli olmasa da, elektrik destekli dağ bisikleti parkurları ve bir rezervuarın balıkçılık gölüne dönüştürülmesi gibi konular tartışılıyor.

İklim değişikliğinin kayak merkezleri üzerindeki etkisi nedir?

Grand Puy, daha sezon başlamadan kapanması gerektiğine karar veren tek tesis değil.

Fransa'nın Alp Dağları'ndaki Le Grand Serre beldesinde yetkililer, 85 yıldır faaliyette olmasına rağmen kayak faaliyetleri için verilen sübvansiyonların sona erdiğini duyurdu.

Yaklaşık 200 kişinin işini kaybedeceği düşünülüyor, ancak özellikle yerel yönetimin son yedi yılda tesise 2.7 milyon euro finanse ettiği göz önünde bulundurulduğunda, faaliyetlere son vermekten başka seçenek yoktu.

Coğrafyacı Pierre-Alexandre Metral, 1970'lerden bu yana Fransa'da 180'den fazla kayak merkezinin kapandığını ve bunların çoğunun küçük aile işletmeleri olduğunu vurguladı.

Özellikle son yıllarda, bu kapanmalar giderek artan bir şekilde iklim değişikliğine bağlanıyor.

2023 yılında Fransa'nın La Sambuy kayak merkezi de kar sıkıntısı nedeniyle kapanmış, yerel yetkililer kayak liftlerinin söküleceğini teyit etmiş, ancak tesis yazın ziyaretçi ağırlamıştı.

"1960'lar ile bugün arasında iklim büyük ölçüde değişti. Artık kışın daha az kar yağıyor," diyen Belediye Başkanı Jacques Dalex, duyuru sırasında Europe 1 radyosuna konuştu. "Bu yıl sadece dört haftalığına açıldık, o kadar. Sezon gittikçe kısalıyor ve belli ki daha iyiye gitmeyecek."

Kapanan tesislerin çoğunluğu dağın alt veya orta kesimlerinde yer alırken, iklim değişikliği yüksek rakımlarda bulunan tesisler için de ciddi bir tehdit oluşturuyor.

Fransa, Avusturya ve Bosna Hersek'deki tatil köylerinin sahipleri yapay kar kullanmak zorunda kaldı.

Bu uygulama ise iklimle ilgili daha fazla soruna neden oluyor, çünkü her seferinde büyük miktarda su ve enerji kullanılıyor.