Avrupa Adalet Divanı'ndan emsal niteliğinde karar: Tren bileti alırken cinsiyet bilgisine gerek yok

Avrupa Birliği'nin Lüksemburg'daki en yüksek mahkemesi olan Avrupa Adalet Divanı, Perşembe günü aldığı bir kararla, SNCF demiryolu şirketinin internet sitesi üzerinden bilet alan kişilerin 'Erkek' ya da 'Kadın' ibrazında bulunmalarının gerek olmadığına hükmetti.

Karar, Fransa'da LGBT+ haklarını savunan Mousse derneğinin SNCF'yi, vatandaşların mahremiyet haklarını korumakla sorumlu bağımsız ulusal otorite CNIL'e (Commission Nationale de l'Informatique et des Libertes) şikayeti sonrasında alındı.

Mousse derneği, cinsiyet ibrazının, Genel Veri Koruma Yönetmeliği'nin (GDPR) veri saklamaların en aza indirilmesine ilişkin gereklilikleri karşılamadığını savunuyor. Söz konusu madde, şirketlerin en az sayıda veri toplamasını zorunlu kılıyor.

SNCF tarafından yapılan savunmada, cinsiyet ibrazının iletişimlerin kişiselleştirilmesi ve gece trenlerinde kadınlara özel vagon sağlanması için talep edildiği belirtildi.

2021 yılında CNIL, demiryolu şirketini haklı bularak GDPR'deki ilgili maddenin ihlal edilmediğini savunup Mousse'un şikayetini reddetmişti. Dernek de bu kararı temyize götürdü ve Danıştay, konuyu Avrupa Adalet Divanı'na pasladı.

Temmuz 2024'te Başsavcı Maciej Szpunar, "Bir kişinin cinsiyetine göre ticari iletişimin kişiselleştirilmesinin zorunlu olmadığı" yönündeki görüşü, perşembe günü açıklanan kararda esas alındı.

Ayrıca, "bir müşteriye hitap edilirken cinsiyet kimliğiyle hiçbir ilişiği olmayan, genel ve kapsayıcı ifadelere dayalı iletişim yönteminin tercih edilebileceği" tavsiyesinde bulunuldu.

Mousse'un karara ilişkin açıklamasında, "Vatandaşlar artık ulusal mahkemelere başvurabilir ve tüm kamu, özel kuruluşlar bu karara uymakla yükümlüdür," denildi.