Belarus'ta muhalifler baskı altında: Gözaltılar artıyor

Belarus’ta yetkililer, bu yılın başlarında yurt dışında muhaliflerin düzenlediği mitinglere katılanlara yönelik yeni bir baskın ve gözaltı dalgası başlattı.

İnsan hakları savunucularının çarşamba günü bildirdiğine göre, bu adım, Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko’nun muhalefet ve ifade özgürlüğüne yönelik kapsamlı baskısının son halkası oldu.

Belarus Soruşturma Komitesi, Rus İmparatorluğu’nun çöküşünün ardından 1918’de kısa süreli bağımsızlığını ilan eden Belarus’un yıl dönümünü anmak için Polonya, Litvanya, ABD, İngiltere ve Kanada’da düzenlenen Lukaşenko karşıtı mitinglere katılan en az 207 kişiyi tespit ettiklerini açıkladı.

Yetkililer, baskınların, gözaltıların ve mal varlığına el koymaların başkent Minsk’te ve ülkenin diğer bölgelerinde gerçekleştirildiğini bildirdi. Kaç kişinin hedef alındığına dair bilgi verilmedi.

Ağustos 2020’de muhalefetin ve Batı’nın "şaibeli" bulduğu seçimle altıncı dönemine başlayan Lukaşenko'nun, muhaliflerine yönelik kitlesel tutuklama, yargılama ve mahkûmiyetler devam etti. Ocak ayında yapılan seçimde de bir değişim olmadı.

Ülke tarihindeki en büyük protestolarda on binlerce kişi sokaklara çıktı. Yetkililer buna şiddetli bir baskıyla karşılık verdi; binlerce kişiyi gözaltına aldı, darp etti ve yaklaşık 500 bin kişi yurt dışına kaçmak zorunda kaldı. Bu baskılar uluslararası kınamalara yol açtı ve ABD ile Avrupa Birliği Belarus’a yaptırım uyguladı.

Belarus’un en eski ve en tanınmış insan hakları grubu olan Viasna, ABD menşeli haber ajansı Associated Press’e (AP) yaptığı açıklamada, “Belarus’taki onlarca aktivistin” son dalgada gözaltına alındığını aktardı. Viasna aktivisti Pavel Sapelka, bunu “bu yılın en büyük operasyon dalgası” olarak nitelendirdi.

Sapelka ayrıca, yaklaşık bin 200 kişinin siyasi mahkum olarak tutulduğunu söyledi.

Bu sayı, 2022’de Nobel Barış Ödülü’nü kazanan grubun kurucusu Ales Bialiatski’yi de kapsıyor ve en az sekiz siyasi mahkum hapiste hayatını kaybetti.

Sürgündeki Belarus muhalefeti, kitlesel protestoların başlamasının beşinci yıl dönümü nedeniyle cumartesi ve pazar günleri Varşova’da bir miting düzenlemeyi planlıyor.

Buna karşılık Belarus Dışişleri Bakanlığı, salı günü Polonya’nın maslahatgüzarını çağırarak, “yıkıcı” ve “düşmanca” olarak nitelendirdiği ve “Belarus-Polonya ilişkilerine zarar veren” etkinliği kınayan bir nota verdi.