Dürzi-Bedevi çatışmalarının ardından Suriye’deki azınlıklardan çoğulculuk çağrısı

Suriye'nin çeşitli etnik ve dini gruplarından yüzlerce temsilci Cuma günü ademi merkeziyetçi bir devlet kurulması ve dini, kültürel ve etnik çoğulculuğu güvence altına alan yeni bir anayasa hazırlanması çağrısında bulundu.

Bildiri, Suriye'nin etnik ve dini azınlıklarından yaklaşık 400 temsilcinin, Devlet Başkanı Beşar Esad'ın geçtiğimiz Aralık ayında devrilmesinin ardından ülkenin gelişen siyasi çerçevesinde kendi topluluklarının haklarını savunmak amacıyla bir araya geldiği bir günlük konferansın sonunda yayınlandı.

Geçiş süreci, Eylül ayında yapılması planlanan seçimleri ve nihayetinde yıllar sürebilecek bir süreç olan anayasa taslağının hazırlanmasını içerecek.

Esad sonrası geçiş sürecinin şu ana kadar azınlıklara yönelik şiddet olaylarıyla gölgelenmesi gelecekle ilgili endişeleri arttırıyor.

Temsilciler yaptıkları açıklamalarda hükümet yanlısı silahlı kişilerin başta Aleviler, Dürziler ve Hıristiyanlar olmak üzere ülkedeki azınlıklara yönelik son şiddet eylemlerini kınadı ve bunların insanlığa karşı suç teşkil ettiğini savundu.

Suriye'deki Alevi azınlığın ruhani lideri Ghazal Ghazal, Suriye'deki aşırılıkçı ideolojinin Suriyelilere din adına kendi iradesini dayattığını ve azınlıkları öldürdüğünü söyledi.

Suriye'de, Suriye halkının tüm bileşenlerinin dini ve kültürel haklarını koruyan ademi merkeziyetçi ya da federal bir sistem kurulması çağrısında bulundu.

Konferans, Suriye'nin kuzeydoğusunda, Kürtlerin öncülüğündeki ve ABD destekli Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) kontrolü altındaki Haseke'de düzenlendi.

Suriye'nin kuzeydoğusundaki özerk yönetimde üst düzey bir yetkili olan Elham Ahmad, kültürel ve etnik çoğulculuğa dayalı bir Suriye'nin ortaya çıktığını görmeyi umduğunu söyledi.

"Bu konferans sivil barış ve ulusal uzlaşma mesajı veriyor," dedi.

Esad ailesinin Aralık ayında devrilmesinin ardından azınlıklara yönelik şiddet yüzlerce kişinin ölümüne neden oldu ve ülke genelinde şok dalgaları yarattı.

Şiddet olayları, El Kaide'nin Suriye'deki kolunun eski lideri olan geçici Cumhurbaşkanı Ahmed El Şaraa'nın tüm Suriyelilere eşit muamele edileceği yönündeki sözlerine rağmen meydana geldi.

Konferansın organizatörlerinden Hakemat Habib, geçtiğimiz on yıllar boyunca merkezi hükümetlerin ve "zalim rejimlerin" başarısız olduğunu ve ilerlemenin tek yolunun tüm Suriyelilerin üzerinde mutabık kaldığı demokratik ve ademi merkeziyetçi bir devlet olduğunu söyledi.

"Suriyeli kimliği tüm Suriyelileri kapsamaktadır," dedi.

Geçtiğimiz ay savaşçıları hükümet yanlısı silahlı kişilerle çatışan Dürzi ruhani lider Şeyh Hikmet El Hicri, televizyonda yayınlanan konuşmasında konferansa "çoğulculuğun bir tehdit değil, birliği güçlendiren bir hazine olduğunu," söyledi.

Yine Cuma günü SDG'nin üst düzey komutanlarından Sipan Hamo, El Şaraa hükümetini yerden yere vurdu ve Suriye'nin onlarca yıllık "diktatörlüğünü" sürdürmekle suçladı.

Hamo yerel bir medya kuruluşuna verdiği röportajda SDG'nin ulusal orduya katılmak istediğini ancak El Şaraa hükümetinin demokratik bir devlet için umut vermediğini söyledi.

Şam'daki geçici hükümet konferansla ilgili yorum yapmadı.