...

Logo Pasino du Havre - Casino-Hôtel - Spa
in partnership with
Logo Nextory

Kongo’nun ‘kara altını’ Rubaya: M23 isyancılarının elinde milyar dolarlık maden

• Aug 13, 2025, 2:44 PM
4 min de lecture
1

Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin (DRC) doğusundaki Rubaya kasabasında, M23 isyancı grubunun gözetiminde binlerce işçi, cep telefonlarından uçak motorlarına kadar pek çok teknolojide kullanılan koltan (coltan) cevheri çıkarıyor. Dünya üretiminin yaklaşık yüzde 15’ini sağlayan Rubaya, yerel halk için günde yalnızca birkaç dolarlık kazanç anlamına gelirken, bölgedeki çatışmaların en büyük finans kaynağı durumunda.

Nisan 2024’te Rubaya’yı ele geçiren M23, madencilikten ticarete, vergiden nakliyeye kadar tüm sistemi kendi yönetimine aldı.

Birleşmiş Milletler raporlarına göre grup, koltan satışlarından ayda yaklaşık 800 bin dolar gelir elde ediyor. Eskiden motosikletlerle gizlice Ruanda’ya taşınan cevher, artık arazi araçları ve kamyonlarla Goma üzerinden sınırdan geçiriliyor. Ruanda’da, yerel üretimle karıştırılıp kaynağı gizlenerek ihraç ediliyor.

M23’ün kontrolü, iki yıldır süren çatışmalarda en değerli stratejik kazanım oldu. BM, örgütün Ruanda tarafından desteklendiğini, elde edilen maden gelirlerinin silahlı faaliyetleri finanse ettiğini belirtiyor. Kigali yönetimi ise hem M23’e destek iddialarını hem de Kongo’dan koltan kaçırdığını reddediyor.

Çocuklar da çalışıyor

Rubaya’daki madencilerden 32 yaşındaki Pascal Mugisha Nsabimana, M23’ün kontrolünü 'önceki düzene' kıyasla daha katlanılabilir buluyor: “Önceden çok fazla taciz vardı, farklı farklı vergiler alınırdı, çoğu zaman da bize hiç ödeme yapılmazdı. Aldığımızda da çok düşük olurdu. Şimdi ise yevmiyem üç katına çıktı.”

Pascal’ın çalıştığı maden, 15 metre derinliğe inen tünellerle dolu. Gün doğmadan başlayan vardiyada, çocuklar bile yerin altına inip cevheri çıkarıyor; kadınlar ve erkeklerle birlikte su havuzlarında yıkayıp güneşte kurutuyor.

Barış görüşmeleri ve ABD planı

ABD, bu hafta Rubaya’da geçmişte kontrol sahibi olan hükümet yanlısı milis PARECO-FF’yi yaptırım listesine aldı. M23 ise 2013’ten beri ABD yaptırımları altında olduğu için bu kez hedef alınmadı. Reuters’a konuşan eski BM araştırmacısı Jason Stearns, bu tercihin, Katar’ın başkenti Doha’da süren M23-DRC barış görüşmelerinin bozulmaması amacıyla yapılmış olabileceğini söyledi.

M23 ile Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin Doha’da bu ay içinde barış anlaşması imzalaması bekleniyor. ABD, aynı zamanda Kongo ile Ruanda arasında ayrı bir uzlaşma süreci yürütüyor ve çatışmaların bitmesi hâlinde bölgeye milyarlarca dolarlık yatırım sözü veriyor. Ancak BM’nin geçen ay doğu Kongo’da en az 319 sivilin M23 tarafından öldürüldüğüne dair raporu, sürecin kırılganlığını ortaya koydu.

M23’ün ilerleyişi, 1994 Ruanda soykırımına dayanan etnik gerilimlerle bağlantılı. Ruanda, bölgede faaliyet gösteren ve soykırıma katılan Hutu milisleri FDLR’yi (Ruanda güçleri) 'varoluşsal tehdit' olarak görüyor ve Kongo’nun bu grubu etkisiz hale getirmesini istiyor. Uzmanlara göre, M23 hâlen geniş alanları elinde tutarken FDLR’nin tamamen ortadan kaldırılması zor görünüyor.

Zor koşullarda üretim

Rubaya’daki madencilik tamamen el işçiliğine dayalı. İşçiler 15 metre derinliğe kadar kazılan tünellerden cevheri çıkarıyor, su dolu havuzlarda yıkayıp güneşte kurutuyor. Kadın ve çocukların da çalıştığı madenlerde, çocuk işçiliği yaygın. Günlük yevmiye M23 döneminde üç katına çıkarak 15 bin Kongo frangına (yaklaşık 5 dolar) yükseldi.

ABD ve Batılı yatırımcılar, barış sağlanması hâlinde Rubaya’daki koltan rezervlerine ilgi gösteriyor. Ancak uzmanlar, tamamen ilkel yöntemlerle işleyen bu sistemi modern bir madencilik operasyonuna dönüştürmenin uzun yıllar alacağını vurguluyor.


Today

Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik son saldırıları: En az 8 ölü, 18 yaralı
• 3:44 PM
2 min
Rusya'nın Ukrayna'da Herson, Donetsk ve Harkiv'e düzenlediği saldırılarda en az 8 kişi hayatını kaybederken, 18 kişi de yaralandı.<div class="small-12 column text-center article__button"><a href="https://tr.euronews.com/2025/08/14/rusyanin-ukraynaya-yonel
Read the article
Kuveyt'te 13 kişi alkol zehirlenmesi nedeniyle hayatını kaybetti
• 3:29 PM
2 min
Kuveyt Sağlık Bakanlığı, şüpheli zehirlenme vakalarının hastaneler veya yetkili yardım hatları aracılığıyla derhal bildirilmesi çağrısında bulunarak, yetkili resmi makamlarla koordinasyon halinde tüm vakaları günün her saati takip ettiğini vurguladı.<div
Read the article
Yunanistan'da yangınlar sürerken hayvanlar güvenli bölgelere taşınıyor
• 3:27 PM
1 min
Güney Avrupa'daki orman yangınları nedeniyle çarşamba günü tahliyeler ve hayvan kurtarma operasyonları gerçekleştirildi. Yunanistan'ın Patras liman kenti, haftalar süren yoğun sıcakların ardından alevlerle karşı karşıya kaldı.<div class="small-12 column t
Read the article
Amsterdamlılar sıcaklarla mücadele için kanal ve nehirlerde yüzüyor
• 2:51 PM
1 min
Amsterdam sakinleri, çarşamba günü yazın bunaltıcı sıcağından kurtulmak için kentin kanal, nehir ve rıhtımlarında serinlemeye çalıştı.<div class="small-12 column text-center article__button"><a href="https://tr.euronews.com/2025/08/14/amsterdamlilar-sicak
Read the article
Trump-Putin Alaska zirvesi: Yaklaşan toplantı hakkında bilinenler
• 2:00 PM
5 min
Kremlin, Vladimir Putin'in Donald Trump ile cuma günü yapacağı görüşmenin ayrıntılı gündemini açıkladı. ABD Başkanı'nın Rusya liderini Moskova'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşta ateşkesi kabul etmeye zorlaması bekleniyor.<div class="small-12 column te
Read the article
Sırbistan’daki protestolar ikinci gecede çatışmaya dönüştü
• 1:01 PM
1 min
Sırbistan'da çarşamba gecesi, hükümet karşıtı protestocular ile Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic destekçileri arasında çatışmalar çıktı. Bu, aylardır yaşanan en ciddi huzursuzlukların tırmanışı oldu.<div class="small-12 column text-center article__button"><
Read the article
Rusya’nın Belgorod bölgesinde drone patlaması: 3 yaralı
• 11:58 AM
1 min
Rusya'nın Belgorod bölgesine düzenlenen bir drone saldırısında 3 sivil yaralandı.<div class="small-12 column text-center article__button"><a href="https://tr.euronews.com/2025/08/14/rusyanin-belgorod-bolgesinde-drone-patlamasi-3-yarali?utm_source=test_mrs
Read the article
Yunanistan’da çevik kuvvet, Filistin yanlısı protestocuları İsrail kruvaziyerine yaklaştırmadı
• 11:51 AM
5 min
Geçen ay, Crown Iris isimli kruvaziyer, 150’den fazla protestocunun limanda gösteri yapmasının ardından yolcularını karaya çıkarmadan Yunanistan’ın Siros Adası’ndan erken ayrılmıştı. Benzer protestolar Rodos ve Girit’te de yaşandı.<div class="small-12 col
Read the article
İtalya, 31'i çocuk olmak üzere 100'den fazla Filistinliyi Gazze'den tahliye etti
• 11:05 AM
3 min
İtalyan Hava Kuvvetleri, tahliye edilenleri İsrail'in güneyindeki Eilat kentinden üç C-130 askeri nakliye uçağıyla Roma, Milano ve Pisa'ya taşıdı.<div class="small-12 column text-center article__button"><a href="https://tr.euronews.com/2025/08/14/italya-3
Read the article
Özgür Özel: Avukat Mücahit Birinci, Murat Kapki'nin önüne ifade koyup, 2 milyon dolar istedi
• 10:37 AM
7 min
CHP lideri Özgür Özel, tutuklu iş insanı Murat Kapki’ye, avukat Mücahit Birinci tarafından 2 milyon dolar karşılığında sahte ifade imzalatılmaya zorlandığını açıkladıktan sonra İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, konuyla ilgili soruşturma başlattı.<div clas
Read the article
Özlem Çerçioğlu CHP'den istifa etti, AK Parti'ye katıldı
• 9:46 AM
5 min
Sosyal medyada CHP'den istifasını duyurmasından kısa süre sonra AK Parti'ye katılan Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu, 'Alnım ak, başım dik,' dedi.<div class="small-12 column text-center article__button"><a href="https://tr.euronews.com/20
Read the article
ABD'de temyiz mahkemesi, Trump yönetiminin milyarlarca dolarlık dış yardımları durdurabileceğine karar verdi
• 7:44 AM
6 min
Karar, Beyaz Saray’daki ikinci döneminin ilk gününde Dışişleri Bakanlığı ve USAID’e dış yardım harcamalarını dondurma talimatı veren Başkan Donald Trump açısından konuyla ilgili tüm tartışmaları ortadan kaldırdı.<div class="small-12 column text-center art
Read the article
ABD'nin Tennessee eyaletinde sel felaketi: Üç kişilik bir aile hayatını kaybetti
• 7:15 AM
6 min
Hamilton County Acil Durum Yönetimi Ofisi, doymuş toprağın gece yarısından hemen sonra Chattanooga'nın East Ridge banliyösünde büyük bir ağacın devrilmesine neden olması sonucu üç kişinin öldüğünü açıkladı.<div class="small-12 column text-center article__
Read the article
Alaska zirvesi: Trump'ın Putin'e teklifi ne olacak?
• 6:58 AM
4 min
The Telegraph'ın haberine göre ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna'ya karşı savaşı sona erdirmesi karşılığında Putin'e Alaska'nın doğal kaynaklarına erişim teklif etmeye hazırlanıyor.<div class="small-12 column text-center article__button"><a href="https://
Read the article
Brezilya'dan ABD gümrük vergilerine karşı tedbir: İhracatçılara 5,5 milyar dolar kredi
• 6:02 AM
3 min
Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, Kongre'ye gönderilecek bir yasa tasarısını da içeren planı yerel ihracatçılara yardımcı olacak bir ilk adım olarak nitelendirdi.<div class="small-12 column text-center article__button"><a href="https://tr.euronews
Read the article
Avukat Rezan Epözdemir 'rüşvete aracılık etmek' suçlamasıyla tutuklandı
• 5:52 AM
3 min
Avukat Rezan Epözdemir, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nca 'rüşvet', 'FETÖ/PDY'ye yardım', 'siyasal ve askeri casusluk' suçlamalarından yürütülen iki ayrı soruşturma kapsamında 10 Ağustos'ta gözaltına alınmıştı.<div class="small-12 column text-center ar
Read the article
Kıbrıslı Türkler ve Rumlar, Yeşil Hat boyunca mezarlıkları restore etmek için birleşti
• 12:59 AM
2 min
700 bin euroluk (33,4 milyon TL) proje, adanın askerden arındırılmış bölgesi olan Yeşil Hat’ta 15 noktada çalışma yapılmasını kapsıyor.<div class="small-12 column text-center article__button"><a href="https://tr.euronews.com/2025/08/14/kibrisli-turkler-ve
Read the article
Melania Trump, Epstein iddiası nedeniyle Hunter Biden’ı dava etmekle tehdit etti
• 12:56 AM
4 min
ABD First Lady'sini temsil eden bir avukat, eski Başkan'ın oğlu tarafından yapılan yorumların Melania Trump'a 'çok büyük maddi ve manevi zarar' verdiğini öne sürdü.<div class="small-12 column text-center article__button"><a href="https://tr.euronews.com/2
Read the article