İsrail'den E1 projesine onay: Batı Şeria bölünecek, yeni konutlar inşa edilecek

İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, uzun süredir tartışma yaratan ve uluslararası toplum tarafından geniş çapta kınanan E1 yerleşim projesine nihai onay verildiğini açıkladı. Proje, işgal altındaki Batı Şeria’yı ikiye bölerek Doğu Kudüs’ten koparacak ve Filistinlilerin devlet kurma hedeflerini doğrudan etkileyecek.

Smotrich, yaptığı açıklamada, “E1 ile yıllardır vaat edilen şeyi sonunda yerine getiriyoruz. Filistin devleti masadan kalkıyor; sloganlarla değil, fiili adımlarla,” ifadelerini kullandı.

Tepkiler: Filistin ve Almanya’dan sert eleştiri

Filistin Dışişleri Bakanlığı, E1 yerleşim projesinin bölgedeki Filistin topluluklarını izole edeceğini ve iki devletli çözüm ihtimalini ortadan kaldıracağını belirterek kararı kınadı.

Almanya hükümeti sözcüsü de çarşamba günü yaptığı açıklamada, yerleşim inşaatlarının uluslararası hukuku ihlal ettiğini ve “iki devletli çözümü ve Batı Şeria’daki İsrail işgalinin sonlandırılmasını engellediğini” vurguladı.

Netanyahu: Filistin devleti kurulmasını önleyeceğiz

Başbakan Binyamin Netanyahu, E1 projesiyle ilgili doğrudan bir açıklama yapmasa da geçtiğimiz günlerde Batı Şeria’daki Ofra yerleşiminde yaptığı konuşmada, “25 yıl önce, İsrail toprakları üzerindeki hâkimiyetimizi güçlendirmek, Filistin devletinin kurulmasını engellemek ve buradan sökülüp atılma girişimlerini önlemek için her şeyi yapacağımızı söylemiştim. Tanrı’ya şükür, verdiğimiz sözleri yerine getirdik,” dedi.

Projenin detayları ve olası etkileri

E1 projesi, Batı Şeria’daki Maale Adumim yerleşimine komşu bölgede yaklaşık 3 bin 400 konut inşasını kapsıyor. Daha önce 2012 ve 2020’de ABD ve Avrupa hükümetlerinin itirazları üzerine askıya alınan proje, şimdi yeniden hayata geçiriliyor.

İsrail’de yerleşim faaliyetlerini izleyen Peace Now örgütüne göre, birkaç ay içinde altyapı çalışmaları başlayabilir ve bir yıl içinde konut inşaatına geçilebilir.

Uluslararası toplumun büyük kısmı, Batı Şeria’daki İsrail yerleşimlerini uluslararası hukuka aykırı olarak değerlendiriyor. İsrail ise bölgeyle tarihî ve dini bağlarını öne sürerek bu görüşe katılmıyor ve yerleşimlerin “stratejik güvenlik” açısından gerekli olduğunu savunuyor.