Rapor: Kilo değişimi yaşlılarda bilişsel gerilemeyi hızlandırabilir

Yeni bir araştırma, 65 yaş üstü yetişkinlerde düşük kilolu olmanın ya da kiloda yüzde 5’ten fazla değişim yaşamanın, diğerlerine kıyasla daha hızlı bilişsel gerileme ihtimalini artırabileceğini ortaya koydu. Pensilvanya Eyalet Üniversitesi Beslenme Bilimleri Bölümü’nden bir ekibin yürüttüğü araştırmanın sonuçları Obesity dergisinde yayımlandı.

“Verilere hangi açıdan bakarsak bakalım sonuç son derece netti: Bir kişinin kilosu yıldan yıla ne kadar değişiyorsa, bilişsel gerilemesi de o kadar hızlı ilerliyordu,” dedi araştırmanın kıdemli yazarı ve beslenme bilimleri doçenti Muzi Na.

Araştırmacılar, 2011–2021 yılları arasında yapılan ABD Ulusal Sağlık ve Yaşlanma Çalışması’na katılan 4 bin 304 kişinin verilerini inceledi. Bu veriler, katılımcıların hafıza, yönelim ve bilişsel yeteneklerini ölçen testleri içerirken, zihinsel performanslarını değerlendirmek için tek bir bileşik endekste birleştirildi.

Sonuçlara göre, kilosu sabit olan kişilerde bilişsel gerileme en düşük seviyedeyken, kilosu en çok değişenlerde gerileme oranı iki ila dört kat daha yüksek bulundu.

Başka bir analizde, yüzde 5 veya daha fazla kilo kaybı ya da aynı miktarda kilo alımı arasında gidip gelmenin, daha hızlı bilişsel gerilemeyle ilişkili olduğu görüldü. Sadece kilo alan yaşlı yetişkinler, kilolarını sabit tutanlarla benzer seviyede gerileme yaşadı; ancak araştırmacılar bunun kilo almanın faydalı olduğu anlamına gelmediğini vurguladı.

“Orta yaşta obezite, ilerleyen yıllarda bilişsel gerileme riskini artıran bilinen bir faktördür. Ancak ‘obezite paradoksu’ adı verilen bir durum da var; bazı araştırmalar, ileri yaşta obez olmanın bilişsel açıdan daha sağlıklı bir seyirle ilişkili olabileceğini gösteriyor,” dedi Na.

“Bazı araştırmalar, yaşlı yetişkinlerde yaşa bağlı kas kütlesi kaybı ile yağ artışı arasında karmaşık bir etkileşim olduğunu ortaya koyuyor. Bizim çalışmamız, yaşlı yetişkinlerin kilo alması gerektiğini öne sürmüyor,” diye ekledi.

Araştırma ekibi, kilonun bilişsel sağlığı korumada önemli bir gösterge olarak sürekli takip edilmesini önerdi. Fakat Na, bireylerin kendi kilolarını düzenli olarak izlemelerinin önemine özellikle dikkat çekti.

“Bir doktordan diğerine yapılan ölçümler her zaman tutarlı olmayabilir. Vücutlarında ve beyinlerinde neler olup bittiğini anlayabilmek için yaşlı yetişkinler kilolarını evde daha tutarlı bir şekilde takip etmeli. Örneğin, sabah kalktıktan sonra, kahvaltıdan ve tuvalet ihtiyacından önce tartılabilirler. Bu onlara oldukça tutarlı veriler sağlar."

"Eğer vücut ağırlıkları değişiyorsa, doktorlarına haber vermeleri gerekir.”