Somali, topraklarında Mısır-Etiyopya barış gücü ‘vekalet savaşına’ izin vermeyeceğini belirtti

Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud, iki bölgesel güç arasındaki sert rekabete rağmen ülkesinde Mısırlı ve Etiyopyalı barış gücü askerlerinin çatışma ihtimali bulunmadığını belirtti.

Afrika Birliği Somali barış gücü misyonu (AUSSOM) kapsamında Mısır askerlerinin de yakında ülkeye gelmesi bekleniyor. Bu misyonda Etiyopyalı askerler de yer alıyor.

Nil Nehri üzerindeki suyun kontrolü konusunda uzun süredir diplomatik anlaşmazlık yaşayan iki ülke arasında, Mısır’ın yeni misyona katılması Etiyopya’yı öfkelendirdi.

Mahmud, BBC’ye yaptığı açıklamada Somali topraklarında Mısır ile Etiyopya arasında herhangi bir “vekalet savaşı” yaşanmayacağını söyledi.

“İki ülkenin orduları Somali’de birbirine yakın olmadığından çatışma ihtimali yok,” diyen Mahmud, askerlerin yüzlerce kilometre aralıklarla konuşlanacağını belirtti.

Mahmud, “Ben Mısır’ın Etiyopya’yı rahatsız etmek isteyeceğine dair bir sebep görmüyorum. Aynı şekilde Etiyopya’nın da Somali’deki Mısır barış gücü askerlerini rahatsız etmek isteyeceğine dair bir gerekçe görmüyorum,” ifadelerini kullandı.

Somali federal hükümeti, 2007’den bu yana El Kaide bağlantılı ve ülkede ölümcül saldırıların sorumlusu olan İslamcı militan grup eş-Şebab’a karşı mücadelede Afrika Birliği barış gücü misyonu tarafından destekleniyordu.

Bu misyon Aralık 2024’te sona erdi ve bu yıl AUSSOM’un devreye girmesiyle değiştirildi.

Kahire’nin geçen yıl, Somali’ye silah ve mühimmat sevkiyatını da içeren bir güvenlik anlaşmasının ardından misyona asker katkısı teklif etmesi, hem Mısır hem de Somali ile büyük anlaşmazlıklar yaşayan Addis Ababa’nın sert tepkisine yol açtı.

Trump'ın sona erdirdiği bir savaş mı?

Etiyopya ile Mısır arasındaki gerilimin temelinde, Etiyopya’nın Nil Nehri’nin önemli kollarından biri olan Mavi Nil üzerinde inşa ettiği baraj bulunuyor. Kahire, Addis Ababa ülkenin ihtiyaçlarını dikkate almazsa bunun Mısır’daki su ve sulama kaynakları üzerinde yıkıcı etkiler yaratacağından endişe ediyor.

Bu arada Etiyopya ile Somali arasındaki anlaşmazlık ise ayrılıkçı Somaliland bölgesiyle ilgili.

Etiyopya, geçen yıl Somaliland ile yaptığı mutabakat zaptıyla, kıyı şeridi boyunca bir alanı kiralayarak deniz gücü üssü kurmayı kabul etti.

Buna karşılık Etiyopya, Somaliland’ın bağımsızlığını resmen tanıyan ilk ülke olacaktı. Somali ise bu anlaşmanın kendi egemenliği ve toprak bütünlüğünü ihlal ettiğini söylüyor.

Geçen yıl artan gerilimin ortasında Somali, Etiyopyalı askerlerin ülkedeki yeni Afrika Birliği barışı koruma misyonunun bir parçası olmayacağını söylemişti. Ancak iki ülke daha sonra Etiyopyalı barış güçlerinin Somali'deki varlığı konusunda bir anlaşmaya vardı.

Yeni düzenlemeye göre AUSSOM asker, polis ve sivil personel dahil olmak üzere yaklaşık 11 bin 900 personelden oluşacak. Yerel basında çıkan haberlere göre Uganda 4 bin 500, Etiyopya 2 bin 500, Cibuti bin 520, Kenya bin 410 ve Mısır bin 91 askerle katkıda bulunacak.

Mısır ve Etiyopya arasındaki anlaşmazlık salı günü ABD Başkanı Donald Trump'ın BM Genel Kurulu'nda bunun sadece yedi aylık bir süre içinde sona erdirdiği "yedi bitmeyen savaştan" biri olduğunu söylemesiyle küresel gündemin odağına oturdu.

Bölgesel gözlemciler ve analistler Mısır ve Etiyopya'nın savaşta olmadığına ve diplomatik anlaşmazlıklarının çözülmediğine dikkat çekerken, Trump'ın defalarca dile getirdiği iddiası bir kez daha kaşları kaldırdı.