Kongo'da askeri mahkeme eski devlet başkanını idam cezasına çarptırdı

Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde Yüksek Askeri Mahkeme, eski Devlet Başkanı Joseph Kabila’yı hükümet karşıtı isyancılarla iş birliği yaptığı gerekçesiyle "ihanet" ve "savaş suçları"ndan salı günü idam cezasına çarptırdı.

Cezanın nasıl uygulanacağı ise belirsiz, çünkü temmuz ayından bu yana gıyabında yargılanan Kabila’nın nerede olduğu bilinmiyor. Kabila en son bu yılın başlarında isyancıların kontrolündeki bir şehirde görülmüştü. Kabila’nın siyasi partisi ise, kararı "siyasi" buldu.

Başkent Kinşasa’daki mahkeme, Kabila’nın derhal tutuklanmasını emretti.

Hükümet, geçtiğimiz ocak ayında ülkenin doğusunda düzenlediği ani saldırılarla önemli maden şehirlerini ele geçiren Ruanda destekli M23 militanlarıyla Kabila'nın iş birliği içerisinde olduğunu öne sürdü.

Suçlamaları reddeden Kabila, şubat ayında Güney Afrika'da yayınlanan Sunday Times gazetesindeki bir makalede, M23'ün saldırılarına destek verdiğini ifade etmişti.

Yüksek Askeri Mahkeme idam cezasına ek olarak, Kabila'nın Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ne 29 milyar dolar, Kuzey Kivu ve Güney Kivu eyaletlerine toplam 4 milyar dolar tazminat ödemesine hükmetti.

Kabila'nın Yeniden Yapılanma ve Demokratik Halk Partisi'nin (PPRD) genel sekreteri, mahkemede alınan kararı "siyasi ve adil olmayan bir hüküm" şeklinde nitelendirdi.

ABD menşeli haber ajansı Associated Press’e (AP) konuşan partinin daimi sekreteri Emmanuel Ramazani Shadary, , “İktidardaki diktatörlüğün açık niyeti, önemli bir siyasi aktörü ortadan kaldırmak, etkisiz hale getirmektir,” dedi.

Kuzey Kivu ve Güney Kivu eyaletlerini temsil eden avukat Richard Bondo ise mahkeme kararından “memnun” olduğunu söyledi. “Bu karar, Kongo halkı adına adaletin sağlandığını gösteriyor ve onları memnun ediyor,” diye konuştu.

Kabila, 2001’den 2019’a kadar 18 yıl süreyle ülkeyi yönetti. Babası ve eski Devlet Başkanı Laurent Kabila’nın suikasta uğramasının ardından 29 yaşında göreve gelmişti.

Görev süresi dolmasına karşın 2017'de seçimleri iki yıl erteleyerek iktidarda kalan Kabila, 2019'dan bu yana ülkeyi yöneten Devlet Başkanı Tshisekedi'ye yenildi.

Mayıs ayında Kongo Demokratik Cumhuriyeti Senatosu Kabila’nın dokunulmazlığının kaldırılması yönünde oy kullandı.

Kendi isteğiyle sürgünde yaşayan Kabila, nisan ayında M23'ün kontrol ettiği Goma'ya geri döndü. Şu anki yeri ise bilinmiyor.

Kongo'da çatışmalar, M23 militanlarının ocak ayında Goma'yı, şubat ayında Bukavu'yu ele geçirmesiyle tırmandı. Yaklaşık 3 bin kişi hayatını kaybederken yıllar içinde en az 7 milyon kişinin yerinden edildiği tahmin ediliyor.