Polonya’da iki veya daha fazla çocuklu ailelere sıfır gelir vergisi dönemi

Polonya Cumhurbaşkanı Karol Nawrocki, en az iki çocuk yetiştiren ebeveynler için sıfır kişisel gelir vergisi (PIT) uygulamasını hayata geçiren yasayı imzaladı. Reformun amacı, aileleri desteklemek, hane gelirini artırmak ve ekonomik faaliyeti canlandırmak.

Ağustos ayında Karol Nawrocki tarafından sunulan yasa, yıllık 140 bin zloty’ye (yaklaşık 32 bin 973 euro) kadar gelir elde eden aileleri gelir vergisinden muaf tutuyor.

Vergi indirimi, yalnızca biyolojik ebeveynleri değil, yasal vasileri ve koruyucu aileleri de kapsıyor.

Cumhurbaşkanlığı ofisinin hesaplamalarına göre, ortalama bir Polonya ailesi bu düzenleme sayesinde ayda yaklaşık 1.000 zloty (yaklaşık 235 euro) daha fazla gelir elde edecek.

Yeni vergi düzenlemesinin gerçek etkisi ise 2026 yılı vergi beyannamelerinde, yani 2027’de görülecek.

Reformun hedefi, ailelerin vergi yükünü azaltmak, harcanabilir geliri artırmak, tüketimi teşvik etmek ve istihdamı güçlendirmek.

Nawrocki, seçim kampanyasında sıfır gelir vergisini en önemli vaatlerinden biri haline getirmişti.

Haziran’daki ikinci tur seçimleri kazandıktan sonra da sözünü tutarak yasayı 8 Ağustos’ta sembolik olarak imzaladı ve parlamentoya (Sejm) gönderdi.

Sıfır PIT, 'vergi zırhı' olarak adlandırılan daha geniş bir reform paketinin parçası. Bu paket, ayrıca KDV’nin (Katma değer vergisi) yüzde 23’ten 22’ye düşürülmesini, sermaye kazancı vergisinin kaldırılmasını ve kotalı emeklilik endekslemesinin getirilmesini de içeriyor.

Kimler yararlanacak?

Cumhurbaşkanlığı ofisine göre programın finansmanı, vergi sisteminin sıkılaştırılmasıyla sağlanacak 14 milyar zloty (yaklaşık 3 milyar euro) gelirle karşılanacak.

Ancak mali uzmanlar, bu miktarın yalnızca bu yolla elde edilmesinin gerçekçi olmadığını belirtiyor.

Vergi uzmanları ayrıca, düzenlemenin en çok yüksek gelirli vatandaşlara yarar sağlayacağını vurguluyor.

inFakt şirketinin baş vergi danışmanı Piotr Juszczyk, düşük gelirli ailelerin zaten az ya da hiç vergi ödemediğini, bu nedenle faydanın onlar için sınırlı olacağını söylüyor.

Örneğin:

• Aylık 7 bin zloty (yaklaşık 1648 euro) brüt gelir elde eden bir aile, ayda 395 zloty (yaklaşık 93 euro) tasarruf edebilecek.
• Aylık 12 bin zloty (yaklaşık 2826 euro) gelir elde edenler ise ayda 913 zloty (yaklaşık 215 euro) veya yılda 11 bin zloty’den fazla kazanç sağlayacak.
• En düşük gelirli aileler ise yalnızca 75 zloty (yaklaşık 17 euro) tasarruf görecek.
• Zaten vergi muafiyetinin altında kalanlar içinse herhangi bir değişiklik olmayacak.

Polonyalılar ne düşünüyor?

Cumhurbaşkanının hazırladığı yasa tasarısı için 11 Eylül’de kamuoyu istişareleri yapıldı.

476 kişinin katıldığı görüşmelerde katılımcıların yüzde 71’i erkek, yüzde 29’u kadındı.

Katılımcıların yüzde 76’sı yeni vergi yasasının “kesinlikle gerekli” olduğunu belirtirken, yüzde 16’sı reforma açıkça karşı çıktı.

Ayrıca katılımcıların yüzde 66’sı, iki veya daha fazla çocuğu olan aileler için sıfır gelir vergisi uygulamasının ekonomik etkilerini olumlu değerlendirdi; yalnızca yüzde 10-11’i olumsuz görüş bildirdi.