BM Güvenlik Konseyi'nden Fas'ın Batı Sahra planına destek

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi cuma günü, Fas'ın Batı Sahra üzerindeki egemenlik iddiasını destekleyen bir kararı onayladı. Bu, Rabat'ın bölge üzerindeki kontrolünün uluslararası çapta şimdiye kadarki en güçlü onayı anlamına geliyor. Böylece BM, ABD'de Donald Trump yönetiminin pozisyonuyla uyumlu hale geldi.

ABD'nin desteklediği karar 11 lehte oyla kabul edilirken, Rusya, Çin ve Pakistan çekimser kaldı. Bağımsızlık isteyen milliyetçi Polisario Cephesi hareketini destekleyen Cezayir ise oy kullanmadı.

Fas'ın fosfat zengini kıyı çölü üzerindeki hak iddiası yıllardır sürüyor.

ABD'nin BM Büyükelçisi Mike Waltz, "Amerika Birleşik Devletleri, bu eşsiz anı değerlendiren ve Batı Sahra'da uzun zamandır gecikmiş bir barış için ivme kazandıran bugünkü tarihi oylamaları memnuniyetle karşılıyor," dedi.

Kararda "Fas egemenliği altında gerçek bir özerkliğin en uygulanabilir çözüm olabileceği" ifadeleri yer alıyor.

BM barışı koruma misyonunu bir yıl daha uzatırken, kaydedilen ilerlemeye bağlı olarak altı ay içinde bir gözden geçirme çağrısında bulunuyor.

Trump Rabat'ın 'ciddi, inandırıcı ve gerçekçi' önerisini destekliyor

ABD Başkanı Donald Trump, Kral 6. Muhammed'e temmuz ayında gönderdiği mesajda Fas'ın Batı Sahra üzerindeki egemenliğini destekledi.

Trump, "ABD'nin Fas'ın Batı Sahra üzerindeki egemenliğini tanıdığını ve anlaşmazlığa adil ve kalıcı bir çözüm için tek temel olarak Fas'ın ciddi, inandırıcı ve gerçekçi özerklik önerisini desteklediğini de yineliyorum," dedi.

Trump'ın Afrika işlerinden sorumlu kıdemli danışmanı Massad Boulos da bu hafta Sky News Arabia'ya verdiği mülakatta ABD'nin Fas'ın planına verdiği desteği yineledi.

ABD'nin özel temsilcisi Steve Witkoff ise CBS'e verdiği demeçte Fas ve Cezayir arasında 60 gün içinde bir anlaşmaya varılabileceğini, ancak komşuların dört yıldır diplomatik ilişkilerini sürdürmediğini söyledi.

İtalya büyüklüğünde bir kıyı çölü olan bölge 1975 yılına kadar İspanyol egemenliği altındaydı. Cezayir'in güneybatısındaki mülteci kamplarında faaliyet gösteren militan ve siyasi bir grup olan Polisario Cephesi, yerli Sahrawi halkını temsil ettiğini iddia ediyor ve bağımsızlık seçeneği de dahil olmak üzere kendi kaderini tayin etme konusunda bir referandum talep ediyor.

Polisario, "Fas'ın yasadışı askeri işgalini meşrulaştırmayı" amaçlayan herhangi bir sürece katılmayacağını bildirdi ve "yayılmacılığı ödüllendirerek asla barış sağlanamayacağını" savundu. Bu hafta Cezayir'deki Sahrawi mülteci kamplarında gösteriler patlak verdi.

1991 yılında ilan edilen ateşkes, kendi kaderini tayin etme referandumunu mümkün kılacaktı, ancak seçmenlerin uygunluğu konusundaki anlaşmazlıklar bunu engelledi. Polisario 2020 yılında Fas'ın Moritanya'ya açtığı bir yolun yakınlarında yaşanan çatışmaların ardından ateşkesten çekilmiş, BM de bunu "düşük seviyeli çatışmalar" olarak tanımlamıştı.

BM elçisi Staffan de Mistura ekim ayında Batı Sahra'nın bölünmesini önermiş, ancak iki taraf da bunu kabul etmemişti.

Çoğu AB üyesi ve giderek artan sayıda Afrikalı müttefik Fas'ın tutumunu destekliyor.

Rabat, Fas tarafından inşa edilen kum duvarının doğusundaki dar bir bölge dışında Batı Sahra'nın neredeyse tamamını kontrol ediyor.

Krallık, bir derin su limanı ve 1055 kilometrelik otoyol da dahil olmak üzere altyapı projeleriyle bölgeyi dönüştürürken, devlet sübvansiyonları fiyatları düşük tutuyor.