Novi Sad tren istasyonu faciasının birinci yıl dönümü: Öğrenciler ve muhalifler bir araya geliyor

On binlerce öğrenci ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic'in muhalifleri, Novi Sad tren istasyonu kazasının birinci yıl dönümü için bir araya geliyor.

1 Kasım 2024'te Sırbistan'ın kuzeyindeki Novi Sad şehrindeki tren istasyonu yenileme çalışmaları sırasında çökmüş ve 16 kişinin ölümüne neden olmuştu.

Anma öncesinde, Vucic ve iktidarını ciddi şekilde sarsan ve yaklaşık bir yıldır devam eden öğrenci protestoları ardından, Balkan ülkesinde muhalefetin önemli değişiklik talepleri lehine bir ivme oluşuyor.

Binlerce protestocu ülkenin dört bir yanından Novi Sad'a gelirken Vucic, yas tutanların "şiddete başvurması" halinde kitlesel tutuklamalarla tehdit etti ve destekçilerinin Kasım ayı sonunda şehirde "çok daha büyük" bir miting planladığını ekledi.

Bir televizyon muhabirinin cumartesi günkü anma töreniyle ilgili yorumunu sorması üzerine Vucic şunları söyledi: "Novi Sad'da neler oluyor? Futbol maçı mı oynanıyor?"

Ayrıca "mitingden aşırı beklentiler nedeniyle birçok kişinin hayal kırıklığına uğrayacağını" belirterek "Hükümet değişikliği olmayacak," dedi.

Öğrencilerin öncülük ettiği protestoların çoğu şu ana kadar barışçıl geçti.Ancak bir yıl süren protestoların ardından gerilim tırmanıyor. Çevik kuvvet polisi protestoculara karşı sert önlemler aldı. Yüzlerce protestocu, başkent Belgrad'da düzenlenen en az iki büyük gösteri de dâhil olmak üzere, önceki hükümet karşıtı mitinglere katıldıkları gerekçesiyle tutuklandı.

İnsanların Novi Sad genelinde birkaç ayrı mitingde bir araya gelmesi bekleniyor. Bu taktiğin, polisin katılımcılara müdahale etmesini ve onları tutuklamasını, merkezi bir yerde tek bir miting düzenlenmesine kıyasla daha zor hale getirmek için tasarlandığına inanılıyor.

Novi Sad faciası yaygın olarak hükümetin ihmali, endemik yolsuzluk ve tren istasyonunda yürütülen yenileme çalışmalarına dahil olan Çinli inşaat firmalarıyla yapılan karanlık anlaşmalara bağlandı.

Hükümet karşıtı protestolar, Novi Sad'da yaşanan trajedinin hesabının tek başına sorulmasını talep eden münferit gösteriler olarak başladı.

Ancak hızla ülke çapında geniş çaplı bir harekete dönüştü ve şiddet içeren baskıların ardından erken seçim ve önemli demokratik reformlar gibi talepleri de içererek ülke çapında yaygın destek topladı.

Vucic ilk başta, ocak ayında hükümetin geri kalanıyla birlikte istifa eden Başbakan Milos Vucevic'i feda ederek baskıyı hafifletmeye çalıştı. Novi Sad'daki felaketle ilgili olarak birkaç yetkili suçlanmış olsa da şu ana kadar hiç kimse yargılanmadı ya da ceza almadı.

Vucic o zamandan bu yana protestoları Batı'nın kendisini iktidardan düşürmek için düzenlediği bir oyun olarak nitelendirdi ve bunun yerine Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in yanı sıra Çin'den destek istedi.

Binlerce kişinin mitinge katılmak üzere Belgrad'dan Novi Sad'a giden trene binmesi bekleniyordu.

Ancak cuma günü devlet demir yolu şirketi, açık bir bomba tehdidi nedeniyle iki şehir arasındaki tüm tren seferlerinin süresiz olarak durdurulduğunu açıkladı. Şirket daha önce de son aylardaki diğer kitlesel protestolar öncesinde benzer taktikler uygulamıştı.

Cumartesi günü yapılacak mitinge yine de çok sayıda kişinin katılması ve hükümet karşıtı gösterilerle dolu uzun bir geçmişe sahip olan Balkan ülkesinde şimdiye kadarki en büyük mitinglerden birine dönüşmesi bekleniyor.