Uluslararası Ceza Mahkemesi, üst düzey savcısı hakkında dışarıdan soruşturma başlattı

Uluslararası Ceza Mahkemesi, üst düzey savcısı Karim Khan'a yönelik cinsel istismar suçlamalarına ilişkin bir dış soruşturma başlatma kararı aldı.

UCM'nin iç gözlemcisinin beş gün içinde kapattığı bir davayı canlı tutacak.

Savcı Karim Khan bir kadın yardımcısını cinsel ilişkiye zorladığı yönündeki suçlamaları kesin bir dille reddederken, iddialar İsrail istihbaratının mahkemenin Gazze'de savaş suçu işlediği iddiasıyla İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu yargılamasını itibarsızlaştırmak için yürüttüğü kampanyanın devam ettiği bir döneme denk geldi.

AP'ye kapalı kapılar ardında yapılan müzakereler hakkında isimlerinin açıklanmaması koşuluyla konuşan ve konuyla ilgili bilgi sahibi olan üç kişiye göre, dış soruşturma bu hafta mahkemenin denetim organı olan Roma Statüsü Taraf Devletler Meclisi'nin toplantısında onaylandı.

Soruşturmayı kimin yürüteceğinin tam olarak belli olmadığını söyleyen bu üç kaynak, ihtimaller arasında Avrupa'dan kolluk kuvvetleri yetkilileri ve bir hukuk firmasının bulunduğunu belirttiler.

Bu tür bir soruşturma için Birleşmiş Milletler'in iç gözlemcisinin de adı geçiyordu ancak Karim'in önde gelen bir insan hakları avukatı olan eşi daha önce Kenya'da cinsel tacizi soruşturan ajansta çalıştığı için bu durum çıkar çatışması endişelerini de gündeme getirdi.

UCM'nin gözetim organının başında bulunan Finlandiyalı diplomat Paivi Kaukoranta da Khan'ın avukatı da yorum taleplerine hemen yanıt verdi.

AP tarafından yapılan bir araştırmaya göre, mağdurun sırrını paylaştığı iki mahkeme çalışanı suçlamayı Mayıs ayında, Khan'ın Netanyahu'yu, savunma bakanını ve üç Hamas lideri hakkında savaş suçu işledikleri gerekçesiyle tutuklama emri çıkarılmasını talep etmesinden birkaç hafta önce ortaya attı.

Üç yargıçtan oluşan bir heyet şimdi bu talebi değerlendiriyor.

AP'nin haberine göre Khan, yardımcısı olan kadını Hollanda'nın Lahey kentindeki UCM merkezinde başka bir departmandan kendi ofisine transfer ettikten sonra onunla sık sık seyahat etti.

Mahkemenin gözlemcisiyle paylaşılan ve AP tarafından görülen muhbir belgelerine göre, Khan'ın bir yurtdışı seyahati sırasında kadından bir otel yatağında kendisiyle birlikte dinlenmesini istediği ve ardından "ona cinsel olarak dokunduğu" iddia ediliyor.

Khan’ın daha sonra gece 3'te kadının odasına geldiği ve 10 dakika boyunca kapıyı çaldığı da iddia ediliyor.

Belgelerde rıza dışı olduğu iddia edilen diğer davranışlar arasında ofisinin kapısını kilitlemek ve elini cebine sokmak da yer alıyor. İddiaya göre savcı Khan, yardımcısına birkaç kez de birlikte tatile çıkmayı teklif etmişti.

AP soruşturmasına göre, iki iş arkadaşının iddia edilen davranışları rapor etmesinin ardından, mahkemenin iç gözlemcisi kadınla görüştü ancak kadın gözlemciye olan güvensizliği nedeniyle şikayette bulunmayı tercih etmedi.

Khan hiçbir zaman sorgulanmadı ve izleme ekibinin soruşturması beş gün içinde kapatıldı.

Mahkemenin gözlemcisi bir suç tespit edememiş olsa da, Khan'a gönderdiği bir notta, ilgili herkesin haklarını korumak ve mahkemenin bütünlüğünü korumak için kadınla temasını en aza indirmesini istedi.

Khan döneminde UCM, insanlığa karşı suçlar, savaş suçları ve benzer cürümlerle mücadelede daha cesur bir hale geldi. Bu sebeple de düşman listesine de yenilerini ekledi.

Geçtiğimiz Eylül ayında, Rusya'nın Ukrayna'daki işgaline ilişkin bir soruşturmanın açılmasının ardından mahkeme, personelin haftalarca çalışamamasına neden olan bir siber saldırıya maruz kaldı.

Mahkeme ayrıca daha sonra ABD'de Rus casusu olmakla suçlanan bir stajyeri de işe aldı.

İsrail de, ICC'nin Filistin'i üye olarak tanıması ve 2015 yılında İsrail'in eylemleriyle ilgili ön soruşturma başlatmasından bu yana kendi nüfuz kampanyasını yürütüyor.

Londra merkezli The Guardian gazetesi ve bazı İsrail haber kaynakları bu yaz İsrail istihbarat kurumlarının son on yılda UCM'nin üst düzey çalışanlarını hedef aldığını, Khan'ın selefini gözetim altında tuttuğunu ve itibarsızlaştırmak için evine para dolu zarflarla gittiğini iddia etti.

Dışarıdan yürütülecek bir soruşturma, AP raporunun ardından UCM'nin iç gözlemcisini konuyu soruşturmaya çağıran ve tam işbirliği yapacağını söyleyen Khan'ın önerdiğinden daha ileri gidebilir.