ABD'nin Seçilmiş Başkanı Donald Trump: 'Esad rejiminin devrilmesinin arkasında Türkiye var'

Amerika Birleşik Devletleri'nin yeniden seçilen başkanı Donald Trump, Pazartesi günü Palm Beach'teki bir etkinlikte gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını cevapladı. Trump, Suriye'deki gelişmelere yönelik verdiği yanıtta Türkiye'ye ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a atıfta bulundu.

53 yıldır devam eden Esad ailesinin Suriye'deki iktidarının devrilmesinin arkasında Türkiye'nin olduğunu belirten Trump, "Erdoğan çok zeki biri. Bunu binlerce yıldır istiyordu ve başardı. Kimse gerçekten kazananın kim olduğunu bilmiyor ama bence Türkiye kazandı," ifadelerini kullandı.

"Erdoğan çok zeki ve sert bir adam. Türkiye çok fazla can kaybı olmadan dostane olmayan bir şekilde kontrolü ele geçirdi. Esad bir kasaptı. Çocuklara neler yaptığını gördük," diye devam etti.

Ayrıca, "Türkiye büyük bir güç ve Erdoğan çok iyi anlaştığım biri. Büyük bir askeri güce sahipler," dedi.

Ek olarak, 1000. günün geride kaldığı Ukrayna-Rusya savaşı hakkında, "Ukrayna'daki kıyım durmalı. Putin ve Zelenskiy ile konuşacağız. Zelenskiy anlaşmaya hazır olmalı" diye konuştu.

Öte yandan Suriye'de 8 Aralık Pazar sabahı muhalif militanların başkent Şam'a ulaşmasıyla ülkeyi terk eden Devlet Başkanı Beşar Esad, Telegram hesabı üzerinden son gelişmelere ilişkin kaleme aldığı bir mektubu yayınladı.

İddia edilenin aksine, 7 Aralık Cumartesi akşamı değil, muhalif militan grupların Şam'da kontrolü ele geçirdiği 8 Aralık Pazar günü sabahı ülkeyi terk ettiğini belirten Esad, "uygun bir zamanda detayları paylaşacağını" ifade etti.

Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Beşar Esad'ın 7 Aralık Cumartesi akşamı Rusya ve İran'dan aldığı bir telefon sonucu Suriye'yi terk ettiğini iddia etmişti.

Fidan, "Ruslar ve İranlılar baktılar, bunun bir anlamı yok. Çünkü üstüne yatırım yaptıkları adam yatırım yapılacak bir adam değildi," demişti.

Esad, söz konusu iddialara cevaben, "Öncelikle, Suriye'den ayrılışım ne planlanmış bir şekilde gerçekleşti ne de iddia edildiği gibi çatışmaların son saatlerinde oldu. Aksine, 8 Aralık Pazar sabahının erken saatlerine kadar Şam'da kalarak görevlerimi sürdürdüm," diye yazdı.

Ne olmuştu?

Suriye'de 13 yıldır devam eden iç savaş, HTŞ ve diğer muhalif grupların son 12 günlük operasyonunun ardından Esad ailesinin 54, Baas Partisi'nin 61 yıllık iktidarının bitişiyle sonuçlandı.

Ülkenin kuzeybatısında, İdlib'de konumlanmış ve yaklaşık 4 milyonluk bir nüfusu idare ettiği belirtilen HTŞ tarafı, 27 Kasım Çarşamba günü sabahı Türkiye'nin de desteklediği Suriye Milli Ordusu'nun (SMO) yardımıyla, Şam'daki Suriye hükümetine ve ordusuna karşı "Saldırganlığı Caydırma - Rad'ul Udvan" operasyonunu başlattı.

Hızla ilerleyen muhalifler 28 Kasım'da Halep'i Şam'a bağlayan otoyolu kesti, aynı gün 46. Alay Üssü’nü ve en az 8 köyü ele geçirdi.

29-30 Kasım tarihlerinde ülkenin en büyük ikinci kenti Halep, muhaliflerin elindeydi. Bu gelişme sonrası Rus ve Suriyeli savaş uçakları, 2016'dan bu yana ilk kez, 2024'te muhaliflerin ele geçirdiği düşünülen mevzileri bombaladı.

HTŞ'nin kontrolündeki muhalif gruplar 4 Aralık'ta Hama, 7 Aralık'ta Humus ve 8 Aralık'ta Esad'ın ülkeyi yönettiği Şam'ı ele geçirdi.

Bu gelişmelerden sonra Esad, Rusya'nın "insani gerekçelerle" tanıdığı sığınma hakkı kapsamında ailesiyle beraber Moskova'ya uçtu.

HTŞ lideri Colani veya gerçek adıyla Ahmed Hüseyin el-Şara ise aynı gün Suriye devlet televizyonunda Esad'ı devirdiklerini açıkladı.